Lễ hội Lam Kinh tưởng niệm 590 năm ngày mất Lê Lợi
Lễ hội Lam Kinh được tổ chức hàng năm vào 21-23/8 âm lịch tại chính điện khu di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh, thị trấn Lam Sơn, huyện Thọ Xuân. Năm nay, lễ hội trùng với dịp kỷ niệm 605 năm khởi nghĩa Lam Sơn, 595 năm vua Lê Thái Tổ (tên thật Lê Lợi) đăng quang và 590 năm ngày mất của Lê Lợi.
Sáng 6-10 (tức ngày 22-8 năm Quý Mão), tại Khu di tích Quốc gia đặc biệt Lam Kinh (thị trấn Lam Sơn, Thọ Xuân), UBND tỉnh Thanh Hóa long trọng tổ chức Lễ hội Lam Kinh 2023, kỷ niệm 605 năm khởi nghĩa Lam Sơn, 595 năm Vua Lê Thái Tổ đăng quang, 590 năm ngày mất Anh hùng dân tộc Lê Lợi.
Cuối thu năm 1406, giặc Minh đưa 80.000 quân chia làm hai mũi vượt biên giới phía Bắc xâm lược. Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa, giành thắng lợi hoàn toàn vào cuối năm 1427. Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, lấy niên hiệu là Thuận Thiên, khôi phục quốc hiệu Đại Việt, đóng đô ở Đông Đô (Hà Nội), mở ra vương triều thịnh trị, hưng vượng bậc nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam, kéo dài 360 năm.
Cùng với việc Đông Kinh (Thăng Long) trở thành kinh đô, Lam Kinh cũng được đổi thành Tây Kinh. Kể từ đó, các kiến trúc điện, miếu... bắt đầu được xây dựng, gắn với hai chức năng chính là điểm nghỉ chân của các vua Lê khi về cúng bái tổ tiên, nơi ở của quan lại và quân lính thường trực trông coi Lam Kinh và khu lăng mộ của tổ tiên, các vị vua, hoàng thái hậu nhà Lê.
Buổi lễ bắt đầu lúc 8h với nghi thức rước kiệu vua Lê Thái Tổ, kiệu Trung túc vương Lê Lai từ đền thờ về sân rồng chính điện Lam Kinh. Tiếp đến là các phần tế lễ, trình tấu chúc văn, lễ yên vị và dâng hương tưởng nhớ công đức vua Lê Thái Tổ cùng các bậc tiền nhân, anh hùng, nghĩa sĩ đã có công trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Sau nghi thức rước kiệu, các đồng chí lãnh đạo Trung ương, lãnh đạo tỉnh, các huyện, thị xã, thành phố... kính cẩn dâng hương tưởng nhớ công đức vua Lê Thái Tổ, cùng các bậc tiền nhân, các anh hùng, nghĩa sĩ đã có công lao trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Tiếp đó, nghi thức truyền thống đọc chúc văn tấu cáo, tưởng nhớ công lao của Đức Thái Tổ Cao hoàng đế, các vị vua, hoàng Thái hậu nhà Lê, công thần và các tướng sĩ nghĩa quân Lam Sơn đã diễn ra trang trọng tại Sân rồng trước Chính điện Lam Kinh.
Sau phần lễ là chương trình nghệ thuật sân khấu thực cảnh với chủ đề “Khởi nghĩa Lam Sơn, dấu son rực rỡ”, tái hiện một giai đoạn lịch sử hào hùng và những công lao sự nghiệp to lớn của người anh hùng áo vải Lê Lợi, cùng các tướng sĩ, nhân dân đã đánh đuổi giặc minh xâm lược giành độc lập tự chủ và xây dựng đất nước phát triển Hưng Thịnh.
Đây là dịp để giới thiệu, quảng bá giá trị và hình ảnh Di tích Quốc gia đặc biệt Lam Kinh; nâng cao ý thức, trách nhiệm của cộng đồng đối với công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa trong thời kỳ hội nhập; thúc đẩy sự liên kết, hợp tác trong quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử; tuyên tuyền về truyền thống lịch sử, văn hoá, đất và người Thanh Hoá đến bạn bè trong nước và quốc tế.
Ngày 27/9/2012 Lam Kinh đã được Thủ tướng công nhận là di tích quốc gia đặc biệt./.