Tuy nhiên, theo các chuyên gia, khả năng LS cho vay tăng mạnh rất khó xảy ra, do cuộc đua tăng LS huy động chủ yếu diễn ra giữa các ngân hà ng (NH) nhử, trong khi lạm phát vẫn đang ở mức thấp.
Tăng lãi suất đón mùa là m ăn
Ngà y 28/10, NH Bản Việt công bố biểu LS huy động mới của các kử³ hạn 3, 4 và 5 tháng với mức tăng 0,2 %/năm, lên 5,4 %/năm. Đây là lần tăng LS thứ hai trong vòng chưa đầy một tuần qua của NH nà y. Không riêng NH nà y, nhiửu NH khác cũng tăng LS.
Theo biểu LS mới nhất tại NH Phương Đông, LS kử³ hạn 12, 18 và 21 tháng đã tăng từ 6,6%/năm lên 6,8 %/năm, kử³ hạn 24 tháng LS tăng 0,2 %/năm, từ 6,7 %/năm lên 6,9 %/năm. Sacombank cũng tăng LS kử³ hạn từ 9 tháng trở lên với mức tăng 0,1-0,2 %/năm. Techcombank nâng LS huy động phần lớn các kử³ hạn với mức tăng 0,2-0,3 %/năm. Tăng mạnh nhất là kử³ hạn 6 tháng, từ 5,15 %/năm lên 5,45 %/năm.
Không còn âm thầm tăng LS như trước, nhiửu NH đã công bố rộng rãi việc tăng LS, đồng thời tung ra hà ng loạt chương trình khuyến mãi bằng cách tặng quà , tặng LS, rút thăm trúng thưởng, thậm chí tích hợp ba trong một: bốc thăm trúng thưởng, thẻ cà o, quay số cuối chương trình... Hiện LS các kử³ hạn trên 12 tháng nhiửu NH nhử áp dụng ở mức 7,3 - 7,4 %/năm, cao hơn các NH lớn khoảng 1 %/năm.
Trước động thái chạy đua tăng lãi suất huy động của các ngân hà ng, nhiửu doanh nghiệp lo lãi suất cho vay sẽ tăng và o mùa là m ăn cuối năm. Trong ảnh: sản xuất nút áo tại một doanh nghiệp ở tỉnh Bình Dương - Ảnh: T.V.N.
Phó tổng giám đốc một NH cổ phần lớn cho biết, nhu cầu vốn mùa cuối năm luôn tăng cao hơn so với các thời điểm khác, do doanh nghiệp (DN) cần vốn để thực hiện các dự án sản xuất kinh doanh, hoặc chuẩn bị nguồn hà ng cho mùa Tết. Nhu cầu vốn cao hơn nên LS đầu và o cũng phải nhỉnh hơn một chút, ông nà y nói.
Ngoà i ra, còn có một số lý do khiến LS huy động được đẩy lên trong thời gian gần đây. Như việc NH Nhà nước bán ra ngoại tệ để can thiệp thị trường và thu VND vử, nguồn tiửn đồng khan hơn, rồi một số NH được nới chỉ tiêu tăng tín dụng...
Đợt tăng nà y chủ yếu là ở các kử³ hạn dà i, nhằm khắc phục tình trạng mất cân đối vử kử³ hạn trong huy động và cho vay, ngoà i ra còn nhằm chuẩn bị nguồn vốn cho nhu cầu vay cuối năm rất lớn, ông Nguyễn Hoà ng Minh, Phó giám đốc NH Nhà nước TP HCM, nói.
Theo ông Minh, năm nay địa bà n TP HCM được phép tăng tín dụng 13-15%, nhưng 9 tháng đầu năm chỉ mới tăng 8,37% nên các NH vẫn còn dư địa 4,63-6,63% trong những tháng cuối năm.
Lãi suất cho vay có tăng?
Trước động thái tăng LS huy động của các NH, nhiửu DN lo lắng sẽ phải vay vốn với LS cao hơn, gây ảnh hưởng đến giá thà nh sản phẩm.
à”ng Dương Chí Thà nh, Phó tổng giám đốc Công ty CP giấy Vĩnh Tiến, cho biết, vừa vay 10 tỷ đồng là m nguồn vốn lưu động với LS 10 %/năm và được điửu chỉnh sau ba tháng, chưa kể một khoản vay trung dà i hạn để sắm thiết bị tự động dán keo gáy tập với LS 12 %/năm.
LS đã thấp hơn trước nhưng đang lo là sau mấy tháng đầu ưu đãi, LS cho vay sẽ tăng lên do LS huy động đang có dấu hiệu tăng, ông Thà nh nói.
Trao đổi với chúng tôi, nhiửu NH thừa nhận LS cho vay cũng có nhích lên, do LS đầu và o tăng và nhiửu NH đã sử dụng gần hết room tín dụng nên đã đóng lại các chương trình ưu đãi cho vay. Đó là tăng LS cho vay vử mặt kử¹ thuật, tổng giám đốc một NH nói.
Với cá nhân, các gói ưu đãi cho vay nhằm mục đích mua, xây, sửa hoặc trang bị nội thất vẫn còn duy trì, nhưng LS cho vay nhích lên khoảng 1%/năm.
Hiện mặt bằng LS cho vay với DN tại các NH dao động 6-9 %/năm, mức LS 6%/năm áp dụng cho khách hà ng VIP, với khách hà ng thông thường dao động 8-8,5 %/năm.
Tuy nhiên, chuyên gia tà i chính Cấn Văn Lực nói khả năng các NH ồ ạt tăng LS cho vay như lo lắng của DN sẽ không xảy ra.
Nếu quan sát kử¹ sẽ thấy việc tăng LS chỉ diễn ra ở một số NH cổ phần, đặc biệt các NH nhử, do các NH nà y muốn đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng. Còn các NH lớn, đặc biệt nhóm NH quốc doanh, gần như không tăng LS, ông Lực nói.
Hơn nữa, theo ông Lực, mức lạm phát hiện nay rất thấp, do vậy chẳng có lý do gì để đẩy LS lên quá cao, ông Lực nói.
à”ng Võ Tấn Hoà ng Văn, Tổng giám đốc NH TMCP Sà i Gòn (SCB), nói, vử cơ bản thị trường vẫn ổn nhưng nhiửu NH muốn huy động vốn để đẩy mạnh cho vay nhằm tăng room tín dụng cho sang năm.
Mặt khác, sắp tới có thể NH Nhà nước sẽ nới chỉ tiêu tín dụng thêm cho một số NH, nên hiện các NH muốn huy động vốn để chuẩn bị.
Lãi suất huy động vốn bình quân tại các ngân hà ng đã tăng trong những tháng gần đây - Đồ họa: Tấn Đạt
Chọn mặt... cho vay
Theo tìm hiểu của Tuổi Trẻ, hiện mặt bằng LS cho vay phân hóa rất lớn, tùy thuộc và o tình trạng sức khửe của từng DN.
Cụ thể, nếu là DN lớn, có độ tín nhiệm cao, không vướng nợ xấu, dự án khả thi, tà i sản thế chấp tốt, sử dụng nhiửu dịch vụ của NH... thì LS cho vay sẽ chỉ 6-6,5 %/năm. Tuy nhiên, có những DN phải vay LS đến 9-9,5 %/năm.
à”ng Trương Chí Thiện, Giám đốc Công ty Vĩnh Thà nh Đạt, cho biết, khoản vay vốn lưu động của ông được NH duyệt cho vay LS chỉ 6,5 %/năm, thời hạn vay 6 tháng. Thậm chí công ty nà y còn được một NH khác chà o LS chỉ 5,5 %/năm.
Tuy nhiên, do NH yêu cầu công ty phải chuyển tà i khoản thanh toán qua NH nà y nên ông chưa quyết định. Với mức lãi vay 6,5 %/năm, tôi cho rằng đã ở mức hợp lý, thậm chí trả lãi xong vẫn còn có thể có lợi nhuận, ông Thiện nói.
Trong khi đó, ông T.L., Giám đốc DNTN VT, cho biết, công ty có nhu cầu vay 1,1 tỷ đồng để sản xuất thực phẩm chế biến phục vụ mùa vụ Tết, nhưng quy mô DN còn nhử và lợi nhuận hai năm gần đây cũng không cao nên NH chỉ duyệt cho vay 800 triệu đồng, dù giấy tử đầy đủ và có tà i sản thế chấp. LS cho vay cũng khá cao, lên đến 9,5 %/năm.
Theo ông T.L., có thể do ông là khách hà ng mới, nên NH cũng chưa duyệt cho vay đúng hạn mức yêu cầu. NH cũng có cái khó nhưng rõ rà ng không phải DN vừa và nhử nà o cũng có thể tiếp cận được vốn vay một cách dễ dà ng, ông T.L. nói.
Rút ngắn thời gian cố định lãi suất
LS có dấu hiệu nhích lên nên nhiửu NH đã rút ngắn thời gian cố định LS. Giám đốc chi nhánh một NH cổ phần lớn nói, trước đây NH có các chương trình cho vay cá nhân cố định LS cho vay đến 2-3 năm, nhưng mấy tháng gần đây chỉ cho cố định LS vay cao nhất là một năm, do không huy động được các kử³ hạn trên 18 tháng. Ngay cả khi huy động được kử³ hạn nà y, khả năng bị tất toán trước hạn là rất cao.
Cũng theo vị giám đốc nà y, phần lớn người dân chỉ gửi LS kử³ hạn 3-6 tháng. Số người có khoản tiết kiệm lớn thì chia nhử ra, một nửa gửi kử³ hạn ngắn, một nửa gửi khoảng kử³ hạn một năm vì hiện nay LS huy động kử³ hạn một năm đang cao hơn kử³ hạn ngắn khoảng 1 %/năm.