Tiửn thân của Đường 9 là con đường mòn kết hợp giữa đường bộ và đường sông theo hướng Đông Tây và kết nối vùng đồng bằng với miửn núi. Thời kử³ chiến tranh ở Việt Nam và Là o trước năm 1975, Đường 9 bị tà n phá dữ dội, ngà y nay đã được nâng cấp và hội nhập và o Hà nh lang kinh tế Đông Tây dà i 1.450 km, chạy ngang qua 4 nước: Việt Nam, Là o, Thái Lan, Myanma.
Tham quan tại Bảo tà ng, các địa danh thời chống Mử¹ như Khe Sanh, chiến dịch Đường 9 “ Nam Là o, hà ng rà o điện tử Macnamara...đã gợi cho bà Đỗ Thị Vui những kỷ niệm chiến trường năm xưa:
Bà Đỗ Thị Vui xem lại những hình ảnh Đường 9
Thông qua hệ thống hiện vật, ảnh, phim video cùng những câu chuyện cụ thể và sinh động Đường 9: Cơ hội và thách thức đã mang đến cho khách tham quan thấy được sự đổi thay trong cuộc sống của những con người nơi đây.
Môi trường cảnh quan và diện mạo dân cư đửu khác xa trước, đô thị hoá diễn ra, nhà máy, siêu thị mọc lên, hà ng hoá giao lưu xuyên quốc gia, người các nơi khác kéo đến là m ăn, cái mới thâm nhập từng thôn bản...
Nhiửu loại sản phẩm truyửn thống của các cư dân vùng Đường 9 đã trở thà nh hà ng hoá như dệt, là m men, ủ rượu...nhưng thể hiện rõ dấu ấn thời hội nhập phải kể đến việc tổ chức cưới xin. à”ng Khonkhămkhạy Khămpithun, một người Phu Thay ở huyện Sê Pôn, Savẳnnakhét, nói: Đám cưới cháu gái tôi, ngoà i các nghi thức cổ truyửn, cũng lấy 10 triệu kíp tiửn mặt và 2 cây và ng thay cho bạc nén trước đây; in thiếp mời, thuê nhạc sống, trang điểm cô dâu, váy áo cưới, cả chụp ảnh cưới nữa
Đường 9 bước và o thời kử³ phát triển mới, cuộc sống của các cộng đồng dân cư ở 2 bên đường ngà y cà ng có nhiửu cái mới. Ở bản Xayxổmbun (huyện à”uthmphone, Savannakhét) 128 gia đình hầu hết là người Là o, hiện có 15 ô tô các loại, 173 xe máy, 117 ti vi, 27 nhà xây, 110 nhà gỗ và hầu hết đửu có điện thoại di động.
PGS “ TS Võ Quang Trọng, Giám đốc Bảo tà ng nhấn mạnh: Nằm trên hà nh lang kinh tế Đông Tây, Đường 9 trở thà nh tác nhân mạnh mẽ đối với sự chuyển biến vử kinh tế, xã hội, văn hoá và môi trường, đồng thời cũng kéo theo những hệ luửµ đối với cuộc sống của các cộng đồng dân cư trong vùng
Những chủ đử như nạn mại dâm, lô đử, buôn lậu, vấn đử HIV/AIDS...tín ngườ¡ng “ tôn giáo của các cộng đồng dân cư dọc Đường 9 xưa và nay, vấn đử an toà n giao thông... cũng được trưng bà y với những ngôn ngữ riêng. Những tác động đang diễn ra ở giai đoạn ban đầu và những mức độ khác nhau, đó thực sự là những thách thức.
Hình ảnh Đường 9 xưa
Với trọng tâm là giới thiệu vử cuộc sống ngà y nay ở vùng Đường 9, từ giác độ những tác động của con đường trong bối cảnh nó nằm trên Hà nh lang kinh tế Đông Tây, cuộc trưng bà y đã thực sự mang lại cho khách tham quan cái nhìn mới vử Đường 9.
Triển lãm kết thúc ngà y 11/10.
