Bế mạc trọng thể Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội Khóa XIV

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân phát biểu bế mạc Kỳ họp thứ Tư	Ảnh: Quang Khánh

Kỳ họp thứ 4 diễn ra trong thời điểm tổ chức Hội nghị cấp cao APEC lần thứ 25, tình hình trong nước chịu tác động ảnh hưởng nặng nề của mưa bão, lũ lụt. Là kỳ họp cuối năm, QH đã dành nhiều thời gian để thảo luận về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH và NSNN năm 2017; kế hoạch phát triển KT-XH, dự toán NSNN, phân bổ ngân sách trung ương năm 2018 và kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 3 năm quốc gia 2018 - 2020. “QH ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực, sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của Chính phủ, sự đồng thuận của các ngành, các cấp, cộng đồng doanh nghiệp, các tầng lớp Nhân dân đã khắc phục khó khăn, vượt qua thách thức phấn đấu hoàn thành 13 chỉ tiêu chủ yếu về KT-XH và NSNN năm 2017”, Chủ tịch QH nói. 

Tuy nhiên, Chủ tịch QH cũng chỉ rõ, QH cũng thẳng thắn chỉ ra những mặt còn hạn chế, tồn tại trong một số ngành, lĩnh vực; đánh giá nguyên nhân của mặt được và chưa được; phân tích, dự báo những nguy cơ, thách thức mà nước ta phải đối mặt trong bối cảnh kinh tế, chính trị thế giới đang biến động phức tạp, kinh tế trong nước còn nhiều khó khăn, đòi hỏi Chính phủ, các cấp, các ngành phải có các giải pháp đột phá, quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành mới có thể hoàn thành được mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch đặt ra. Với sự nhất trí và quyết tâm chính trị cao, QH đã quyết định thông qua các Nghị quyết về kế hoạch phát triển KT - XH năm 2018, về dự toán NSNN và phân bổ ngân sách trung ương năm 2018. 

Chủ tịch QH cũng điểm lại những kết quả và quyết đáp của QH tại Kỳ họp thứ Tư về các công tác lập pháp, giám sát, quyết định vấn đề quan trọng đất nước; đồng thời nhấn mạnh, “tinh thần đổi mới, sáng tạo, hành động tiếp tục được thể hiện rõ tại Kỳ họp thứ Tư”. 

	Ảnh: Quang Khánh

Chương trình kỳ họp được bố trí hợp lý, có sự điều chỉnh linh hoạt, kịp thời, góp phần bảo đảm hoàn thành tốt tất cả các nội dung. Việc đổi mới cách thức thảo luận về KT-XH, NSNN, tăng thời gian thảo luận tại Hội trường, tăng cường tính đối thoại và tranh luận đã tạo nên sự đồng thuận cao trong hoạt động lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng. Việc bố trí nhiều hơn các phiên truyền hình, phát thanh trực tiếp những nội dung mà cử tri và Nhân dân quan tâm, nhất là việc thảo luận về các báo cáo kết quả phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, thi hành án, phòng, chống tham nhũng, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân, việc thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới… đã góp phần gắn kết hơn nữa hoạt động của QH với cử tri, nhận được sự ủng hộ và đánh giá cao của các tầng lớp Nhân dân.  

Chủ tịch QH cho biết, QH ghi nhận sự tham gia tích cực, trí tuệ, tâm huyết của các ĐBQH; sự chuẩn bị công phu, nghiêm túc, tinh thần làm việc tận tụy, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức hữu quan trong suốt quá trình chuẩn bị và tiến hành kỳ họp. Sau kỳ họp, Chủ tịch QH đề nghị các ĐBQH tích cực, chủ động hơn nữa trong công tác xây dựng pháp luật, giám sát, tổ chức tốt hoạt động tiếp xúc cử tri, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân; nghiên cứu, tìm hiểu, nắm bắt thực tiễn đời sống xã hội để phản ánh, kiến nghị kịp thời với QH, Chính phủ và các cơ quan hữu quan. 

QH yêu cầu UBTVQH, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của QH, Chính phủ, chính quyền địa phương các cấp, Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao, Kiểm toán Nhà nước, MTTQ Việt Nam và các cơ quan, tổ chức hữu quan trong phạm vi, nhiệm vụ, quyền hạn của mình tập trung triển khai các biện pháp bảo đảm thi hành các luật, nghị quyết mới được thông qua; tiếp tục đánh giá, rút kinh nghiệm những việc đã làm được và chưa làm được; đổi mới công tác quản lý, chỉ đạo điều hành, nâng cao hiệu quả hoạt động để tạo những chuyển biến mạnh mẽ trong thời gian tới. 

Thông qua Nghị quyết về hoạt động chất vấn

Nghị quyết về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ Tư, QH Khóa XIV được QH thông qua với tỷ lệ 93,89% số ĐBQH tán thành. 

Trước khi biểu quyết thông qua, QH đã nghe Ủy viên UBTVQH, Tổng Thư ký QH, Chủ nhiệm VPQH Nguyễn Hạnh Phúc trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 4, QH Khóa XIV; Phó Tổng Thư ký QH Hoàng Thanh Tùng trình bày dự thảo Nghị quyết về nội dung này. 

	Ảnh: Quang Khánh

Theo Nghị quyết, Cụ thể, đối vớilĩnh vực tài chính, QH yêu cầu đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa phương thức quản lý, tiếp tục giảm mạnh thời gian thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuế, hải quan, kho bạc nhà nước. Đổi mới hoạt động hải quan, triển khai có hiệu quả hệ thống hải quan điện tử, đổi mới kiểm tra hàng hóa chuyên ngành, tăng cường hậu kiểm; kiểm soát chặt chẽ hoạt động tạm nhập, tái xuất; tích cực triển khai thực hiện thông suốt cơ chế một cửa quốc gia, một cửa ASEAN, tiếp tục giảm thời gian thông quan. 

Tiếp tục thực hiện quyết liệt các giải pháp để thu đúng, thu đủ, bảo đảm huy động đầy đủ nguồn thu cho NSNN. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm hành vi trốn thuế, gian lận thương mại. Phối hợp với các cơ quan có liên quan quản lý chặt chẽ hoạt động của các doanh nghiệp ngay từ khâu đăng ký kinh doanh, cấp phép đầu tư đến xuất bán hàng hóa, sản phẩm để thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống chuyển giá. Rà soát, đổi mới công tác thu thuế đối với hộ kinh doanh. Sớm ban hành Nghị định về hóa đơn điện tử, quy định về đẩy mạnh tuyên truyền để thực hiện nghiêm việc sử dụng hóa đơn trong mua, bán hàng hóa, xử lý nghiêm việc không chấp hành pháp luật trong sử dụng hóa đơn. Thực hiện các biện pháp để xử lý hiệu quả tình trạng nợ đọng thuế, phấn đấu giảm tỷ lệ nợ đọng qua từng năm; sớm báo cáo QH tổng thể các khoản nợ đọng thuế và phương án xử lý.

Nâng cao phẩm chất, năng lực, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức ngành thuế, hải quan, bảo đảm đội ngũ cán bộ, công chức chuyên sâu, chuyên nghiệp, trong sạch; có biện pháp xử lý nghiêm những cán bộ có hành vi tiêu cực, nhũng nhiễu để nâng cao chỉ số hài lòng của người dân và doanh nghiệp qua từng năm.   

Triển khai thực hiện hiệu quả Luật Quản lý nợ công. Thực hiện các giải pháp để đẩy mạnh việc quản lý chặt chẽ nợ công, cơ cấu lại nợ công theo Nghị quyết của QH; tăng cường công cụ nghiệp vụ quản lý nợ công, quản lý chặt chẽ việc bảo lãnh của Chính phủ, việc vay về cho vay lại; kiên quyết không sử dụng vốn vay cho các dự án đầu tư kém hiệu quả, các lĩnh vực mà Việt Nam đã làm chủ công nghệ. Rà soát, tổng hợp giá trị các dự án mới ký kết và có khả năng sẽ ký kết trong giai đoạn 2016-2020 nhưng chưa có trong danh mục đầu tư công trung hạn để báo cáo UBTVQH, bảo đảm nợ công trong giới hạn quy định.

Ủy viên UBTVQH, Tổng Thư ký QH, Chủ nhiệm VPQH Nguyễn Hạnh Phúc

Ảnh: Quang Khánh

Đối với lĩnh vực ngân hàng, QH yêu cầu điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng; phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tiếp tục thực hiện các giải pháp quản lý thị trường ngoại tệ, thị trường vàng phù hợp nhằm chuyển hóa các nguồn vốn vào hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Bảo đảm tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, phù hợp với khả năng hấp thụ của nền kinh tế, tập trung vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương chung; chủ động kiểm soát tín dụng ở một số ngành, lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. 

Tiếp tục triển khai hiệu quả việc cơ cấu lại các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu, trong đó tập trung xử lý dứt điểm các tổ chức tín dụng yếu kém theo cơ chế thị trường trên nguyên tắc thận trọng, bảo đảm quyền lợi của người gửi tiền và giữ vững sự ổn định, an toàn hệ thống, không hỗ trợ trực tiếp từ ngân sách nhà nước, xử lý căn bản và thực chất nợ xấu; có các giải pháp phù hợp để khuyến khích các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài có tiềm lực tham gia cơ cấu lại các tổ chức tín dụng... 

Đối với lĩnh vực thông tin và truyền thông, QH yêu cầu tích cực triển khai Chương trình quốc gia về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước giai đoạn 2016 - 2020. Đẩy nhanh tiến trình xây dựng Chính phủ điện tử, chính quyền điện tử trên cả 3 nhóm chỉ số về hạ tầng viễn thông, nguồn nhân lực và dịch vụ công trực tuyến. Nêu cao trách nhiệm người đứng đầu trong đẩy nhanh ứng dụng công nghệ thông tin gắn với cải cách bộ máy hành chính nhà nước, cải cách thủ tục hành chính, tinh giản biên chế. Đến hết năm 2018, hầu hết các dịch vụ công phổ biến, liên quan đến người dân, doanh nghiệp được cung cấp ở mức độ 3, dịch vụ công trực tuyến ở mức độ 4.

Thực hiện có hiệu quả các quy định của Luật Báo chí; sớm ban hành và triển khai Đề án quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc đến năm 2025. 

Rà soát, hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về dịch vụ truyền thông; tăng cường công tác quản lý hoạt động liên kết, xã hội hóa các chương trình giải trí trên hệ thống phát thanh, truyền hình cả về nội dung và phạm vi liên kết; kiểm tra, xử lý nghiêm các chương trình, nội dung phản cảm, không phù hợp với văn hóa, thuần phong, mỹ tục của người Việt Nam; tăng cường quản lý về mặt nội dung, thời lượng các chương trình truyền hình cho trẻ em; chấn chỉnh hoạt động quảng cáo trên mạng và quảng cáo trên các chương trình phát thanh, truyền hình, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật về hoạt động quảng cáo, về sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực phát thanh, truyền hình; tăng cường quản lý thuê bao di động trả trước, khắc phục tình trạng sim rác, tin nhắn rác.

Phó Tổng Thư ký Quốc hội Hoàng Thanh Tùng	Ảnh: Quang Khánh

Đối với lĩnh vực thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân, QH yêu cầu khẩn trương ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các bộ luật, luật, nghị quyết về hoạt động tư pháp để bảo đảm các quy định mới được thi hành kịp thời, thống nhất. Thực hiện đúng nguyên tắc bảo đảm tranh tụng trong xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật; tiếp tục phát triển án lệ. Triển khai hiệu quả việc công khai bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án trên cổng thông tin điện tử.

Có giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử các loại án, quyết định của Tòa án. Trong đó, đối với việc xét xử các vụ án hình sự, bảo đảm không để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm; đẩy nhanh tiến độ xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, được dư luận xã hội quan tâm, bảo đảm nghiêm minh, đúng pháp luật, có giải pháp để tăng hiệu quả thu hồi tài sản do phạm tội mà có đối với các vụ án này; tiến hành tổng kết và đề xuất với QH tại Kỳ họp thứ Sáu tới về việc xét xử lưu động các vụ án hình sự...

QH đề nghị UBTVQH, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của QH xem xét những vấn đề quan trọng, được nhiều ĐBQH quan tâm và cử tri kiến nghị để tổ chức hoạt động chất vấn tại phiên họp của UBTVQH, tổ chức hoạt động giải trình tại Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của QH. 

Chính phủ báo cáo QH kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10.2020)

Nghị quyết về việc tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả được QH thông qua với tỷ lệ 94,5% số ĐBQH tán thành. 

Theo đó, QH tán thành nội dung Báo cáo kết quả giám sát số 08/BC-ĐGS ngày 12.10.2017 của Đoàn giám sát của QH về việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011 – 2016; ghi nhận những kết quả quan trọng, đóng góp tích cực vào thành tựu chung của đất nước; đồng thời chỉ rõ hạn chế, yếu kém trong cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước. Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng này, trong đó nguyên nhân chủ quan là chủ yếu. 

	Ảnh: Quang Khánh

QH khẳng định: “Việc tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả trong thời gian tới phải được tiến hành toàn diện, đồng bộ với đổi mới hệ thống chính trị, có lộ trình cụ thể, gắn với cải cách thủ tục hành chính, tinh giản biên chế, cải cách tiền lương”; nêu rõ 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp cần tập trung thực hiện. 

Trong đó có nhiệm vụ, giải pháp về tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, bảo đảm đồng bộ, đầy đủ, kịp thời, hiệu quả. Khẩn trương rà soát để sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới văn bản quy phạm pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước và quản lý biên chế, đặc biệt là Luật Tổ chức QH, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức. 

“Không lồng ghép các quy định về tổ chức bộ máy, biên chế vào các luật, pháp lệnh, Nghị quyết của QH, UBTVQH không thuộc lĩnh vực tổ chức bộ máy nhà nước; trường hợp cần thiết thì phải có quy trình thẩm định, thẩm tra, đánh giá tác động chặt chẽ để QH, UBTVQH có cơ sở xem xét, quyết định”, QH yêu cầu.

Đồng thời, tiếp tục rà soát điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan trong bộ máy hành chính nhà nước theo hướng phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, cơ quan ngang Bộ, của từng cấp chính quyền địa phương nhằm khắc phục tình trạng cắt khúc, chồng chéo hoặc bỏ trống nhiệm vụ trong quản lý nhà nước, bảo đảm sự liên thông, đồng bộ, thống nhất, gắn kết chặt chẽ giữa các bộ phận; thực hiện có hiệu quả nguyên tắc một cơ quan thực hiện nhiều việc nhưng một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm chính. Phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của tập thể, cá nhân, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu. 

Đẩy mạnh phân quyền, phân cấp trong quản lý nhà nước giữa Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ với các Bộ, cơ quan ngang Bộ, chính quyền địa phương và giữa chính quyền cấp trên với chính quyền cấp dưới; giao quyền chủ động cho cấp dưới, gắn quyền hạn với trách nhiệm, đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và kiểm soát quyền lực hiệu quả. 

Rà soát, chuyển một số nhiệm vụ mà các Bộ, ngành, cơ quan nhà nước không cần thiết phải thực hiện cho tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đảm nhận. Thực hiện lộ trình sắp xếp lại và giảm ở mức tối đa việc Nhà nước tham gia trực tiếp vào hoạt động kinh tế thông qua các doanh nghiệp nhà nước. 

Xác định rõ nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của chính quyền cấp xã. Xây dựng thôn, tổ dân phố thực sự là hình thức tự quản của cộng đồng dân cư, không làm thay nhiệm vụ của chính quyền cấp cơ sở.   

QH cũng yêu cầu tiếp tục sắp xếp cơ cấu tổ chức các cơ quan trong bộ máy hành chính nhà nước một cách tinh gọn với các tiêu chí cụ thể. Mô hình và quy mô tổ chức bộ máy phải phù hợp với tính chất, đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ của từng loại cơ quan, đơn vị, địa phương. 

“Từ năm 2018, khi thành lập mới ban chỉ đạo, tổ chức liên ngành phải xác định cụ thể thời hạn hoạt động. Kiên quyết không thành lập mới các ban chỉ đạo, tổ chức phối hợp liên ngành làm phát sinh bộ phận chuyên trách, tăng biên chế”, QH chỉ rõ.

Thực hiện tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, bảo đảm đến năm 2021 giảm được 10% so với biên chế giao năm 2015.

Cũng theo Nghị quyết, QH yêu cầu Chính phủ chỉ đạo các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND cấp tỉnh, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình khẩn trương rà soát các luật, pháp lệnh, nghị quyết của QH, UBTVQH và những văn bản do mình ban hành có những hạn chế, vướng mắc để kịp thời sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới theo thẩm quyền hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành.  

Tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5.2018), Chính phủ báo cáo QH kết quả rà soát. Đối với các luật, pháp lệnh, nghị quyết của QH, UBTVQH đã rõ về phạm vi, nội dung sửa đổi, bổ sung, bảo đảm yêu cầu về hồ sơ, thủ tục, thì báo cáo để UBTVQH trình QH đưa vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Đối với các nội dung cần được tiếp tục tổng kết, nghiên cứu, thì phải xác định rõ lộ trình sửa đổi, bổ sung, ban hành mới văn bản quy phạm pháp luật tương ứng.

Tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10.2020), Chính phủ báo cáo QH kết quả sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế trong hệ thống các cơ quan thuộc bộ máy hành chính nhà nước theo các nội dung của Nghị quyết này.

Ủy viên UBTVQH, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định	Ảnh: Quang Khánh

Trước khi biểu quyết thông qua Nghị quyết, QH đã nghe Ủy viên UBTVQH, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về việc tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; Phó Tổng Thư ký QH Hoàng Thanh Tùng trình bày dự thảo Nghị quyết về việc tiếp tục cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Thông qua Nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh

Nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh được QH thông qua với tỷ lệ 93,96% số ĐBQH tán thành.

Các ĐBQH biểu quyết thông qua Nghị quyết  về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh

Ảnh: Quang Khánh

Nghị quyết này quy định thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù đối với TP Hồ Chí Minh về quản lý đất đai, đầu tư, tài chính - ngân sách nhà nước; quy định cơ chế ủy quyền giữa các cấp chính quyền và thu nhập của cán bộ, công chức, viên chức thuộc TP quản lý. Trong đó, chính sách quản lý tài chính - ngân sách nhà nước có nhiều điểm mới, khi mà HĐND TP được đề xuất Chính phủ xem xét, trình UBTVQH quyết định áp dụng trên địa bàn TP thí điểm tăng mức thuế hoặc thuế suất đối với một số hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường. 

Mức tăng thuế hoặc thuế suất không quá 25% so với mức thuế hoặc thuế suất hiện hành. HĐND TP cũng được quyết định áp dụng trên địa bàn thành phố phí, lệ phí chưa có trong Danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí. Tăng mức hoặc tỷ lệ thu phí, lệ phí đã được cấp có thẩm quyền quyết định đối với các loại phí, lệ phí trong Danh mục nêu trên. 

Tuy nhiên, Nghị quyết quy định rõ, việc thí điểm thực hiện hai chính sách thu ngân sách nhà nước nêu trên phải bảo đảm có lộ trình phù hợp với trình độ và yêu cầu phát triển của TP; tạo môi trường sản xuất kinh doanh thuận lợi, nhất là đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, ngành, nghề ưu đãi đầu tư. Đồng thời, bảo đảm sự thống nhất của thị trường, không cản trở lưu thông hàng hóa, dịch vụ; thực hiện điều tiết hợp lý đối với một số hàng hóa, dịch vụ và nguồn thu nhập hợp pháp của tổ chức, cá nhân trên địa bàn TP. Công khai, minh bạch, cải cách hành chính nhà nước, bao gồm cả cải cách hành chính quản lý thuế.

Trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết, việc giới hạn loại thuế HĐND TP được đề xuất là nhằm tránh tác động lớn đến người dân, doanh nghiệp, sức cạnh tranh và thu hút đầu tư của TP. Mức trần tăng thuế suất được xác định rõ (25%) cũng là để bảo đảm ổn định giá cả, thị trường, không ảnh hưởng nhiều đến đời sống của người dân, doanh nghiệp. 

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh.

Ảnh: Quang Khánh

Song Chủ nhiệm UB Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh, để bảo đảm cơ chế chính sách vượt trội cho TP Hồ Chí Minh, UBTVQH đề nghị bổ sung quy định về việc phân quyền cho HĐND TP quyết định đối với các khoản phí, lệ phí chưa có trong Danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí và quyết định điều chỉnh tăng mức hoặc tỷ lệ thu phí, lệ phí so với mức thu trong Danh mục kèm theo Luật Phí và lệ phí quy định. Đây vốn là những điều chỉnh phí, lệ phí đang thuộc thẩm quyền của UBTVQH, Chính phủ và Bộ Tài chính.  

Nghị quyết của QH cũng quy định rõ: HĐND được quyền quyết định bố trí ngân sách TP chi thu nhập bình quân tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức khu vực quản lý nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội và đơn vị sự nghiệp công lập do TP quản lý theo hiệu quả công việc ngoài việc thực hiện chi trả thu nhập tăng thêm theo quy định của pháp luật hiện hành về cơ chế tự chủ tài chính đối với cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập, với mức tối đa không quá 1,8 lần mức lương ngạch bậc, chức vụ. Mức thu nhập cho các chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt của thành phố do HĐND TP quy định.

Nghị quyết này cũng quy định một số thẩm quyền mới của UBND TP, trong đó có việc được quyền điều chỉnh tên gọi, chức năng, nhiệm vụ các phòng thuộc các cơ quan chuyên môn thuộc UBND TP để phù hợp với đặc điểm của TP. UBND TP cũng được quy định các nhiệm vụ, quyền hạn mà Chủ tịch UBND cấp huyện thuộc TP được ủy quyền cho Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch UBND cấp huyện.

Tại Nghị quyết này quy định rõ về áp dụng pháp luật. Theo đó, trong trường hợp có quy định khác nhau giữa Nghị quyết này với luật, nghị quyết của QH về cùng một vấn đề thì áp dụng quy định của Nghị quyết này. Trường hợp văn bản quy phạm pháp luật khác có quy định cơ chế, chính sách ưu đãi hoặc thuận lợi hơn Nghị quyết này thì việc áp dụng do HĐND TP quyết định. Đối với các việc có liên quan đến cơ chế, chính sách quy định tại Nghị quyết này đang trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định thì tiếp tục thực hiện theo trình tự, thủ tục của pháp luật hiện hành quy định.

Thu hồi một lần và hoàn thành trước 2021

Mở đầu cho Phiên họp chiều nay, dưới sự điều khiển của Phó Chủ tịch QH Phùng Quốc Hiển, QH đã biểu quyết thông qua dự thảo Nghị quyết về Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành, với tỷ lệ 91,45% tổng số ĐBQH tán thành.

Biểu quyết thông qua Nghị quyết về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành

Ảnh: Quang Khánh

Nghị quyết về Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành quy định rõ: Tổng mức đầu tư của dự án này là 22.938 tỷ đồng, diện tích đất thu hồi là 5.399,35 ha. Trong đó, diện tích đất của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành là 5.000 ha, diện tích đất khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn là 282,35 ha, diện tích đất phân khu III của khu tái định cư Bình Sơn là 97 ha, diện tích đất khu nghĩa trang là 20 ha. Nghị quyết cũng xác định, việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tiến hành một lần và hoàn thành trước năm 2021.

Việc diện tích đất thu hồi giảm so với dự kiến ban đầu (5.585,14 ha) đã được nêu rõ trong Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày. Theo đó, Tờ trình của Chính phủ xác định, khu tái định cư Bình Sơn sẽ có diện tích 282,79 ha, nhưng thực tế khu tái định cư này chỉ làm phân khu III với diện tích 97 ha để phục vụ Dự án Cảng Hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành. Do vậy, UBTVQH nhận thấy, cần giảm trừ diện tích 185,79 ha và tiền bồi thường 111,5 tỷ đồng của phân khu I và phân khu II trong Dự án. Sau này, khi có nhu cầu tái định cư cho các dự án của địa phương thì sẽ do UBND tỉnh Đồng Nai thực hiện.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết

Ảnh: Quang Khánh

Đối với việc giữ nguyên diện tích khu nghĩa trang, Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý cho biết, do có đặc thù riêng nên quy hoạch cần có tầm nhìn để bảo đảm không phải điều chỉnh, bảo vệ môi trường. Trong tính toán diện tích này đã tính đến phong tục, tập quán mai táng giữa các thành phần tôn giáo, tín ngưỡng khác nhau và việc bố trí riêng từng phân khu trong nghĩa trang. Tuy nhiên, ngoài diện tích nghĩa trang phục vụ cho Dự án, đề nghị cần rà soát quy hoạch đối với phần diện tích giao cho doanh nghiệp đầu tư phục vụ nhu cầu của địa phương, để bảo đảm hài hòa việc phát triển đô thị vùng sân bay và diện tích nghĩa trang.

NSNN sẽ bổ sung 15 nghìn tỷ đồng

Đối với nguồn vốn thực hiện dự án này, Nghị quyết của QH nêu rõ, ngoài nguồn vốn 5.000 tỷ đồng đã được QH bố trí theo Nghị quyết số 26/QH14, sẽ bố trí bổ sung 15.000 tỷ đồng trong tổng số 80.000 tỷ đồng cho các dự án quan trọng quốc gia. Bên cạnh đó, sẽ có 2.938 tỷ đồng từ nguồn thu tiền sử dụng đất, giao đất tái định cư giai đoạn đầu, trường hợp không thu đủ từ nguồn thu tiền sử dụng đất, giao đất tái định cư giai đoạn đầu, Chính phủ báo cáo UBTVQH xem xét, quyết định từ nguồn nằm trong kế hoạch đầu tư trung hạn vốn NSNN giai đoạn 2016-2020. Toàn bộ nguồn thu đấu giá quyền sử dụng đất, giao đất tái định cư, cho thuê đất thuộc Dự án được hoàn trả vào ngân sách trung ương. Nghị quyết quy định, Chính phủ sẽ xác định tỷ lệ phân chia phù hợp giữa trung ương và địa phương để điều tiết khoản thu từ việc khai thác quỹ đất theo quy hoạch vùng phụ cận Cảng HKQT Long Thành.

Về việc bổ sung 15 nghìn tỷ đồng cho thực hiện dự án này, UBTVQH khẳng định, tại Nghị quyết số 26/QH14 về kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 đã quyết định bố trí 5.000 tỷ đồng cho công tác giải phóng mặt bằng Dự án Cảng HKQT Long Thành. Nghị quyết cũng bố trí 80.000 tỷ đồng cho các dự án quan trọng quốc gia, trong đó có 70.000 tỷ đồng bố trí cho các dự án giao thông. Tuy nhiên, Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 chỉ xác định bố trí 55.000 tỷ đồng để thực hiện. Như vậy, còn 15.000 tỷ đồng bố trí cho dự án quan trọng quốc gia chưa sử dụng. 

UBTVQH nhận thấy, kinh phí cho công tác giải phóng mặt bằng dự án là rất lớn trong bối cảnh ngân sách còn nhiều khó khăn. Với tinh thần thực hiện dứt điểm, quyết liệt công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bảo đảm thu hồi đất một lần theo Nghị quyết của QH, UBTVQH đề nghị sử dụng 15.000 tỷ đồng còn lại để bố trí cho Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng HKQT Long Thành.