Một buổi học lồng ghép về tác hại của thuốc lá đến sức khỏe của thầy và trò trường PTDT Nội trú Vị Xuyên
Trường học có tổng số 250 học sinh (89 nam và 161 nữ), là con em của 10 dân tộc trong huyện, với 8 lớp học. Học sinh từ khối lớp 6 đến khối lớp 9 đều đang trong độ tuổi mới lớn, tính cách hay tò mò nên dễ bị lôi kéo; việc nâng cao hiểu biết, nhận thức về tác hại của thuốc lá là rất quan trọng. Vì vậy, bước vào đầu năm học mới, nhà trường thường xuyên dành nhiều thời gian quan tâm đến việc tuyên truyền, phổ biến Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá như: Tuyên truyền trong các buổi chào cờ, sinh hoạt ngoại khóa; đồng thời phối hợp với các cơ quan chuyên môn tổ chức tuyên truyền lồng ghép với các hoạt động của nhà trường... Bên cạnh đó, tăng cường công tác quản lý chặt chẽ giờ giấc đối với các em học sinh nội trú. Niêm yết công khai giờ giấc sinh hoạt, quy định ra ngoài khu nội trú theo nội quy đề ra. Từ đó, Ban Quản lý nội trú có thể kiểm soát tốt mọi hoạt động diễn ra của các em, nhằm ngăn chặn việc hút thuốc lá và các tệ nạn xã hội gây ảnh hưởng đến vấn đề sức khỏe và môi trường học tập cho các em...
Ngoài ra, để có nhận thức sâu sắc về tác hại của thuốc lá, xác định công tác tuyên truyền đóng vai trò quan trọng để ngăn chặn thuốc lá. Thời gian qua, nhà trường đã đẩy mạnh tuyên truyền với nhiều hình thức: Treo băng rôn, khẩu hiệu, truyền thông trực tiếp... Hiện tại, việc nói không với thuốc lá được cán bộ giáo viên (CBGV) của trường chấp hành tốt.
Trao đổi với phóng viên báo Người Hà Nội, cô giáo Trần Thị Thu Hằng – Hiệu trưởng trường Trường PTDT Nội trú Vị Xuyên cho biết, ngay từ đầu các năm học, nhà trường đã xây dựng kế hoạch triển khai công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá trong toàn trường với nhiều hình thức, như: Lồng ghép vào chương trình giảng dạy gồm các nội dung, kiến thức về tác hại của thuốc lá và khói thuốc lá; thông tin về thực trạng việc sử dụng thuốc lá ở Việt Nam và thế giới; những nội dung cơ bản của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá.
Biển cấm hút thuốc được dán ở trường PTDT Nội trú Vị Xuyên
“Những năm qua, công tác xây dựng môi trường học đường không khói thuốc lá được Ban Giám hiệu nhà trường chỉ đạo đến từng CBGV và toàn thể học sinh. Để quyết liệt trong việc thực hiện, ngay từ đầu các năm học mới, nhà trường đã tổ chức ký kết thực hiện và thành lập Ban Tuyên truyền về phòng, chống tác hại của thuốc lá. Đồng thời, giám sát việc thực hiện của CBGV và đưa vào quy chế thi đua của nhà trường. Phòng làm việc của các tổ chức đoàn thể, các tổ chuyên môn, văn phòng đều có biển cấm hút thuốc và người đứng đầu tổ chức đoàn thể, tổ trưởng chuyên môn chịu trách nhiệm trước tập thể về việc thực hiện không hút thuốc tại phòng làm việc. Cán bộ, giáo viên, học sinh nếu bị phát hiện vi phạm lần đầu thì nhắc nhở và tuyên truyền không được hút thuốc trong trường để tạo thành thói quen dần bỏ thuốc. Trường hợp phát hiện vi phạm nhiều lần, sẽ có các hình thức như: nhắc nhở trong phiên họp hội đồng sư phạm, cảnh cáo trước toàn trường trong buổi chào cờ đầu tuần, hạ bậc xếp loại hạnh kiểm đối với học sinh… Đến nay, toàn bộ CBGV và học sinh luôn chấp hành nghiêm nội quy không có khói thuốc lá trong trường học theo quy định của nhà trường và chỉ đạo của ngành cấp trên”, Cô Trần Thị Thu Hằng cho biết.
Bên cạnh đó, ngày 12.11, Huyện đoàn Vị Xuyên phối hợp với Ban chỉ đạo Phòng chống tác hại của Thuốc lá tỉnh Hà Giang tổ chức Hội thi “Tuyên truyền viên giỏi phòng chống tác hại thuốc lá” trong học sinh huyện Vị Xuyên năm 2017, nhà trường tham dự và vinh dự đạt được giải 3 chung cuộc.
Mặc dù nhà trường đã có nhiều hoạt động thiết thực trong việc xây dựng “Trường học không khói thuốc”, kết quả đạt được mới chỉ là bước đầu. Để đạt hiệu quả bền vững và tối ưu nhất trong việc phòng, chống tác hại thuốc lá trong nhà trường, rất cần có sự đồng thuận, đồng hành của xã hội. Mỗi cán bộ, nhà giáo, nhân viên tham gia tuyên truyền, vận động người thân không sử dụng thuốc lá; các bậc phụ huynh quan tâm chăm sóc con em, giáo dục, nhắc nhở về tác hại thuốc lá đối với sức khỏe con em mình.
Vì vậy trong thời gian tới, Trường PTDT Nội trú Vị Xuyên tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của CBGV, học sinh về tác hại của việc hút thuốc lá với nhiều hình thức, nhằm giữ vững mục tiêu: Xây dựng trường học không khói thuốc, không để khói thuốc “làm xấu” môi trường học tập.
Theo điều tra toàn cầu năm 2010 về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành (trên 15 tuổi), Việt Nam thuộc nhóm 15 nước có số người hút thuốc cao nhất trên thế giới. Tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc là 47,7%. Hiện Việt Nam có khoảng 33 triệu người không hút thuốc thường xuyên hít phải khói thuốc tại nơi làm việc. Còn theo Điều tra tình hình sử dụng thuốc lá trong học sinh từ 13 - 15 tuổi vào năm 2014, tỷ lệ hút thuốc lá trong học sinh nam là 4,9% và học sinh nữ là 0,2%. Tỷ lệ hút thuốc này tuy có giảm (khoảng 1%) so với điều tra năm 2007. Tuy nhiên, vẫn còn 47,7% học sinh thường xuyên hút thuốc thụ động tại nhà; 66,5% học sinh phơi nhiễm với khói thuốc tại các địa điểm công cộng trong nhà.
Việt Nam nằm trong nhóm 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Trung bình cứ 2 nam giới từ 15 tuổi trở lên có 1 người hút thuốc. Phần lớn người hút thuốc bắt đầu hút khi còn rất trẻ. 56% người hút thuốc bắt đầu hút trước tuổi 20. Tỷ lệ hút thuốc lá cao đã gây ra các tác hại rất lớn về mặt sức khỏe và kinh tế tại Việt Nam.
Đặc biệt, theo điều tra tại Bệnh viện K năm 2000, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá lên tới 96,8%. Nghiên cứu năm 2011 của Viện Chiến lược và Chính sách y tế cho thấy, bệnh tật và tử vong sớm do sử dụng thuốc lá chiếm 12% tổng gánh nặng bệnh tật. Còn theo Tổ chức Y tế thế giới, số trường hợp tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm 73% tổng số ca tử vong do bệnh tật và thương tích ở Việt Nam, mà một trong những nguyên nhân quan trọng là do tỷ lệ sử dụng thuốc lá cao.