NHN Online - Ngà y 10/7, với toà n bộ phiếu thuận, Thượng viện Mử¹ đã nhất trí thông qua Nghị quyết mang mã số S.RES.412 vử Biển Đông yêu cầu Trung Quốc quay lại nguyên trạng trước ngà y 1/5/2014.
Tà u cá ĐNa 90152 bị tà u Trung Quốc tấn công đâm chìm trên vùng biển Việt Nam. (Ảnh: Trần Lê Lâm/TTXVN)
Theo phóng viên TTXVN tại Washington, Nghị quyết S.RES.412 được một số thượng nghị sử¹ có ảnh hưởng bảo trợ như Chủ tịch thường trực Thượng viện Patrick Leahy; Thượng nghị sử¹ John McCain; Thượng nghị sử¹ Robert Menendez; Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Thượng viện Benjamin Cardin; Thượng nghị sử¹ James Risch; Thượng nghị sử¹ Marco Rubio; Thượng nghị sử¹ Dianne Feinstein và Thượng nghị sử¹ John Cronyn.
Nghị quyết khẳng định sự ủng hộ của chính phủ Mử¹ đối với quyửn tự do hà ng hải, sử dụng các vùng biển và không phận ở khu vực châu à-Thái Bình Dương theo đúng quy định của luật pháp quốc tế.
Nghị quyết nêu rõ mặc dù không phải là một bên có yêu sách ở Biển Đông nhưng Mử¹ là một cường quốc châu à-Thái Bình Dương, có lợi ích quốc gia trong việc khuyến khích và ủng hộ các quốc gia trong khu vực hợp tác với nhau để giải quyết các tranh chấp bằng con đường ngoại giao và hòa bình; phản đối việc cườ¡ng bức, hù dọa, đe dọa hoặc sử dụng vũ lực.
Nghị quyết nhấn mạnh tầm quan trọng sống còn của tuyến hà ng hải qua Biển Đông, cho rằng việc gia tăng các hoạt động tuần tra và đưa ra các quy định đối với các vùng biển và không phận có tranh chấp ở Biển Đông đang là m gia tăng căng thẳng cũng như nguy cơ đối đầu.
Nghị quyết S.RES.412 liệt kê một loạt hà nh động của Trung Quốc vi phạm luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc vử Luật biển năm 1982 (UNCLOS).
Cụ thể, ngà y 1/5 vừa qua, Tổng công ty Dầu khí Hải dương Trung Quốc (CNOOC), với sự tháp tùng của hơn 25 tà u, đã hạ đặt trái phép già n khoan Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou-981) tại lô 143, cách bử biển Việt Nam 120 hải lý.
Sau đó, Trung Quốc điửu động thêm hơn 80 tà u, trong đó có 7 tà u quân sự, và sử dụng máy bay trực thăng, vòi rồng để ngăn chặn hoặc có những hà nh động đe dọa, nhiửu lần cố tình đâm húc tà u của Việt Nam. Trung Quốc cũng thiết lập vùng bất khả xâm phạm xung quanh già n khoan Hải Dương-981...
Nghị quyết cho rằng các yêu sách lãnh thổ và hà nh động trên đây của Trung Quốc là không thể biện minh theo luật pháp quốc tế như đã được nêu rõ trong UNCLOS và là một hà nh động đơn phương nhằm thay đổi nguyên trạng bằng vũ lực, vi phạm Tuyên bố vử cách ứng xử của các bên tại Biển Đông (DOC) mà Trung Quốc đã ký với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam à (ASEAN) năm 2002.
Nghị quyết cũng lên án việc cườ¡ng chế, sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực gây cản trở các hoạt động hà ng hải, hối thúc chính phủ Trung Quốc rút già n khoan Hải Dương-981 cùng các lực lượng ra khửi các vị trí hiện nay, ngay lập tức trả mọi việc trở vử nguyên trạng trước ngà y 1/5/2014.
Liên quan đến căng thẳng ở biển Hoa Đông, Nghị quyết S.RES.412 chỉ trích việc Trung Quốc đơn phương áp đặt Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở vùng biển nà y từ ngà y 23/11/2013, coi đây là hà nh động vi phạm công ước vử hà ng không dân dụng, gây căng thẳng quan hệ với các nước trong khu vực như Nhật Bản và Hà n Quốc.