Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại cuộc làm việc. - Ảnh: VGP/Quang Hiếu
Cùng dự có Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, lãnh đạo một số bộ, ngành, lãnh đạo 13 tỉnh, thành phố ĐBSCL và TP. Hồ Chí Minh.
Đây là cuộc làm việc thứ 4 của Thủ tướng trong gần 2 tuần qua nhằm kiểm tra các địa phương về việc tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn đầu tư công (trước đó là các cuộc làm việc với TP.HCM, Đồng Nai và một số địa phương vùng Kinh tế trọng điểm miền Trung, vùng Tây Nguyên).
Phát biểu khai mạc cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, hiện nay, việc thực hiện mục tiêu kép, vừa phòng chống dịch, vừa đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, để không đứt gãy nền kinh tế đặt ra càng nặng nề hơn với tất cả chúng ta, với vùng ĐBSCL. Càng khó khăn, chúng ta càng phải quyết tâm mạnh mẽ hơn nữa, quyết liệt hơn nữa để thực hiện tốt mục tiêu kép, Thủ tướng nêu rõ.
Dẫn lại thông tin mới nhất về tình hình kinh tế thế giới với các diễn biến xấu, Thủ tướng cho biết, các đối tác quan trọng của Việt Nam đều gặp khó khăn, chuỗi cung ứng bị ảnh hưởng lớn. Trong bối cảnh đó, hôm nay, 1/8, Hiệp định EVFTA có hiệu lực, trên 85% dòng thuế được xóa bỏ. Điều này sẽ tác động tốt đến ĐBSCL, một trung tâm sản xuất lương thực, trái cây, thủy sản của Việt Nam.
Thủ tướng mong muốn ĐBSCL với trên 20 triệu dân, với vị thế chiến lược, điều kiện tốt về kinh tế cần phấn đấu quyết liệt, đóng góp cho cả nước và giải quyết đời sống nhân dân.
Đây không chỉ là cứ điểm chiến lược về nông nghiệp, vùng sản xuất lúa gạo, trái cây, thủy sản, là một động lực thúc đẩy phát triển kinh tế cả nước, nếu cả nước phát triển mà vùng ĐBSCL không phát triển hay phát triển chậm hơn thì sẽ là trách nhiệm rất lớn của chúng ta.
Trong đó, tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công là việc rất quan trọng, “có tiền đó mà không giải ngân được thì làm sao tăng trưởng được, có tiền đó mà không có công trình, dự án, cứ lúng túng việc này việc khác thì một câu hỏi là tại sao ở ĐBSCL có tỉnh giải ngân tốt nhưng có tỉnh lại giải ngân chậm”, Thủ tướng nhấn mạnh, chúng ta không để một lượng vốn nằm như vậy mãi. Do vậy, công việc từ nay đến cuối năm rất nặng nề, cả yêu cầu về chống dịch và phát triển, bảo đảm việc làm, ổn định sản xuất, đời sống nhân dân.
Ảnh: VGP/Quang Hiếu
Thủ tướng hoan nghênh các đồng chí Bí thư, Chủ tịch các tỉnh đã dự cuộc làm việc để quán triệt chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ về thúc đẩy phòng chống bệnh tật, giải ngân vốn đầu tư công, không để đứt gãy nền kinh tế.
Thủ tướng đề nghị thảo luận thẳng thắn, không phải chỉ nêu những khó khăn mà nêu giải pháp để hoàn thành tốt nhiệm vụ 2020 ở địa phương mình, ngành mình một cách bứt phá. Về chống dịch, không được chủ quan.
Các địa phương cần nêu rõ các vướng mắc nào khiến giải ngân chậm trên địa bàn và ý chí, quyết tâm để thúc đẩy giải ngân. Các nút thắt, điểm nghẽn về môi trường kinh doanh cần tháo gỡ là gì? “Các đồng chí đề xuất thêm ở khu vực này có cơ chế, chính sách nào đột phá, nhất là thủ tục đầu tư, tài chính để tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư đến ĐBSCL nhiều hơn”, Thủ tướng nói. ĐBSCL cần chuẩn bị sẵn điều kiện gì để đón dòng vốn đầu tư dịch chuyển vào Việt Nam cũng như đề xuất cơ chế chính sách huy động nguồn lực cho phát triển kết cấu hạ tầng, giải pháp đột phá kết nối các tỉnh, thành phố trong vùng.
Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành nêu rõ các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho địa phương.
Theo báo cáo tại hội nghị, với dân số khoảng 18 triệu người, chiếm 12% diện tích và 19% dân số cả nước, ĐBSCL đóng góp 54% sản lượng lúa, 70% sản lượng nuôi trồng thủy sản và 60% lượng trái cây của cả nước.
Tổng sản phẩm trên địa bàn (theo giá hiện hành năm 2019) đạt khoảng 933 nghìn tỷ đồng, đóng góp 12,08% cho GDP cả nước. Tỷ trọng nông nghiệp trong cơ cấu kinh tế chiếm trên 1/3 của vùng và 34,6% GDP ngành nông nghiệp của cả nước.
Trong 6 tháng đầu năm 2020, Vùng ĐBSCL cũng phải đối mặt với những khó khăn, thách thức chưa từng có. Tăng trưởng kinh tế trung bình của vùng chỉ đạt 1,2% trong khi cả nước tăng 1,81%. Có 8/13 tỉnh tăng trưởng dương, trong đó, Đồng Tháp đạt 3,41%; Bạc Liêu hơn 2%; An Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long, Long An tăng trưởng hơn 1%; 5/13 địa phương còn lại tăng trưởng âm.
Công nghiệp - xây dựng tăng 6,15% (đứng thứ 2/6 các vùng trên cả nước, chỉ sau vùng đồng bằng sông Hồng), trong đó nổi bật là Trà Vinh tăng 19,03%, gấp gần 2 lần tỉnh đứng thứ 2 là Bạc Liêu (10,02%) và đứng thứ 2 cả nước (sau Ninh Thuận tăng 82,38%). Các sản phẩm chủ lực của vùng gồm có chế biến thủy sản, hàng may mặc các loại, thức ăn chăn nuôi, điện, gạo các loại; công nghiệp chế biến, chế tạo chiếm tỷ trọng lớn và tiếp tục đà tăng trưởng đóng góp chủ yếu cho tăng trưởng công nghiệp.
Giải ngân vốn đầu tư công đến 30/6/2020 của 13 địa phương trên 19 nghìn tỷ đồng, đạt tỷ lệ 34,9%, cao hơn mức bình quân chung cả nước 33,9%, trong đó 2/3 số tỉnh có tỷ lệ giải ngân đạt khoảng 30%. Thống kê các địa phương theo tỷ lệ giải ngân thì tỉnh Tiền Giang, địa phương đang triển khai dự án cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận, đạt tỷ lệ giải ngân cao nhất 77,3% (đến ngày 15/7/2020 đã đạt hơn 80%, cao nhất cả nước).