Ô Quan Chưởng - Cửa ô cuối cùng của Hà Nội

Đình Thế • 07:52 05/11/2024

Cửa Ô Quan Chưởng nằm ở phía Đông thành Thăng Long xưa, hiện nay thuộc phường Đồng Xuân, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Đây là một trong những cửa ô quan trọng của thành Thăng Long còn sót lại cho đến ngày nay. Chứng kiến biết bao biến đổi thăng trầm của Thủ đô, giữa phố phường Hà Nội nhộn nhịp hôm nay, Ô Quan Chưởng vẫn sừng sững uy nghiêm, khoác lên mình vẻ đẹp cổ kính, bình yên...

Theo sử sách ghi lại, kinh thành Thăng Long có 5 cửa ô như: Ô Cầu Giấy, Ô Chợ Dừa, Ô Cầu Dền, Ô Đống Mác và Ô Quan Chưởng. Mỗi cửa ô đều được xây dựng như một chiếc cổng, ngày mở, đêm đóng và có rào, có tuần đi canh phòng nhằm ngăn ngừa đạo chích, canh chừng hỏa hoạn.

Là cửa ô duy nhất còn sót lại của kinh thành Thăng Long. Ô Quan Chưởng (hay còn gọi là Ô Đông Hà, Ô Thanh Hà, Ô Cửa Đông), tên chữ là Đông Hà môn (tức cửa phường Đông Hà), nằm ở phía Đông của tòa thành đất bao quanh Kinh thành Thăng Long, được xây dựng vào năm Cảnh Hưng thứ 10 (1749), đến năm Gia Long thứ ba (1817) được xây dựng lại và giữ nguyên kiểu cách đến ngày nay.

Ô Quan Chưởng gồm 2 tầng, được xây dựng theo kiểu kiến trúc cổng vọng lâu.

Cổng có một cửa chính (cao 3m), trên có tháp canh và hai cửa phụ ở hai bên...

...tầng 2 có vọng lâu 4 mái uốn cong 4 góc, có lan can bao quanh.

Giữa phần trên nóc cửa chính và vọng lầu là một khung hình chữ nhật, cao gần 1m, rộng khoảng 3m, có đắp nổi ba chữ Hán “Đông Hà Môn”.

Cửa Ô Quan Chưởng đã được công nhận và xếp hạng di tích Lịch sử cấp Quốc gia.

Tường phía bên trái cửa chính có gắn một tấm bia đá do Tổng đốc Hoàng Diệu cho đặt năm 1881 ghi lệnh cấm người canh gác không được sách nhiễu Nhân dân mỗi khi qua lại cửa ô.

Bao nhiêu năm dãi dầu mưa nắng, Ô Quan Chưởng đã bạc màu thời gian, dương xỉ, rêu xanh bao phủ lên những bức tường gạch sần sùi, lồi lõm...

... vẫn mang một vẻ đẹp mộc mạc và bình yên, mặc cho Hà Nội nhộn nhịp.

Đối với những người gốc Hà Nội hay dân sinh sống lâu năm trên con phố Ô Quan Chưởng, Hàng Chiếu, Trần Nhật Duật..., Ô Quan Chưởng đã trở nên gần gũi và gắn bó không thể tách rời.

Gắn bó với cửa Ô duy nhất còn lại của Thủ đô, ông là Tạ Văn Nhân hàng ngày không quản nắng mưa vẫn cần mẫn quét dọn, trông coi Ô Quan Chưởng.

Chia sẻ với PV Người Hà Nội, ông Tạ Văn Nhân cho biết, 20 năm trước, Ô Quan Chưởng có nhiều cây dại mọc hoang, mùa mưa rễ cây bám xum xuê ra cả tường gạch rêu phong. Đồng thời, cửa ô thường bị lấn chiếm, cơ quan chức năng tuyển chọn bao nhiêu người tới trông coi nhưng cứ đến rồi đi mà không ai bám trụ được lâu. Trong lúc cơ quan chức năng tìm người thì ông Nhân xung phong đến trông coi cửa di tích...

...ông Nhân luôn mong muốn được góp chút sức lực nhỏ bé cống hiến cho Tổ quốc, gìn giữ sự thiêng liêng của dấu tích Hà Nội xưa

Mùa Thu tháng 10 thong thả đi qua, bao thăng trầm, Ô Quan Chưởng vẫn uy nghiêm đứng đó, cố giữ gìn cho Hà Nội nghìn năm văn hiến một kỳ quan mộc mạc mà quý giá đến vô cùng. Người Hà Nội trân quý biết bao những di tích, nơi lưu dấu kỷ niệm đẹp của đời mình như Ô Quan Chưởng./.

Bài liên quan

[Podcast] Đền Đồng Cổ - Di tích gắn liền với hội thề “Trung hiếu” độc đáo của Thăng Long - Hà Nội

Đền Đồng Cổ được xây dựng từ thời nhà Lý vào năm 1028. Đền ở Thôn Nam, phường Yên Thái, huyện Quảng Đức, thành Thăng Long, nay thuộc phường Bưởi, quận Tây Hồ, đây cũng là dấu tích còn sót lại của 1 trong 8 cảnh đẹp quanh Hồ Tây được nhắc tới trong Thăng Long bát cảnh. Ngày nay, lễ hội đền Đồng Cổ ở Hà Nội được tổ chức vào ngày 4 tháng 4 Âm lịch, đã mô phỏng lại hội thề lịch sử năm xưa...

Đọc tiếp

Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế và huyện Cam Lộ (Quảng Trị) tiếp nhận kỷ vật vua Hàm Nghi

(0) Bình luận

Xếp theo:

Đọc thêm Danh thắng & Di tích Hà Nội

Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)

Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)

Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)

Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên

“Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)

Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)

Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.

Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội

“Vang danh nghề cổ” - series tranh truyện độc đáo về làng nghề thủ công Việt Nam

NXB Kim Đồng vừa ra mắt bộ sách “Vang danh nghề cổ” - series tranh truyện độc đáo giới thiệu về các làng nghề thủ công truyền thống của Việt Nam dành cho bạn đọc nhỏ tuổi.
Ra mắt tập truyện của nhà văn đương đại nổi tiếng Đài Loan

Công ty Văn hóa & Truyền thông Nhã Nam vừa ra mắt bạn đọc tập truyện “Nhà ảo thuật trên cầu bộ hành” của nhà văn Ngô Minh Ích - một trong những tên tuổi nổi bật của nền văn học Đài Loan đương đại. Cuốn sách phản ánh những trăn trở và khám phá của Ngô Minh Ích về sự cô đơn, nỗi trăn trở của con người trong xã hội hiện đại và hành trình tìm kiếm ý nghĩa giữa nhịp sống đô thị.
Tăng thuế VAT với hàng hóa, dịch vụ văn hóa nghệ thuật: Tạo đà hay lực cản?

Dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) vừa được trình Quốc hội khóa XV, kỳ họp thứ 8. Đáng quan tâm, Dự thảo Luật này quy định các hàng hóa, dịch vụ về văn hóa nghệ thuật như điện ảnh, sân khấu… chịu mức thuế giá trị gia tăng (VAT) 10%. Câu hỏi được đặt ra: tăng thuế VAT với hàng hóa, dịch vụ về văn hóa nghệ thuật thời điểm này là tạo đà hay là lực cản?
Hà Nội gỡ khó 5 dự án chậm tiến độ, tạo động lực và nguồn lực phát triển Thủ đô

Văn phòng UBND Thành phố Hà Nội vừa ban hành thông báo “Kết luận của Chủ tịch UBND Thành phố tại cuộc họp về tình hình triển khai một số dự án đầu tư kéo dài, chậm triển khai, chậm đưa vào sử dụng trên địa bàn Thành phố” diễn ra ngày 30/10.
Học sinh Trường THCS Chương Dương hào hứng với phiên tòa giả định

Ngày 4/11, tại Trường THCS Chương Dương (quận Hoàn Kiếm) đã tổ chức Lễ hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam.

Đừng bỏ lỡ

Huyện Chương Mỹ: Không ngừng xây dựng quê hương sáng - xanh - sạch - đẹp

Theo Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ Nguyễn Anh Đức, qua việc triển khai cuộc thi xây dựng và giữ gìn xã, thị trấn “Sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn” trên địa bàn huyện, diện mạo nông thôn tại địa phương đã có nhiều thay đổi tích cực. Thời gian tới, huyện Chương Mỹ cũng đặt ra các giải pháp xây dựng và giữ gìn quê hương sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn hơn...
[Podcast] Chính sách vượt trội phát triển hệ thống y tế Hà Nội tiên tiến, hiện đại

Nhằm xây dựng, phát triển hệ thống y tế Thủ đô Hà Nội tiên tiến, hiện đại theo định hướng của Trung ương, Luật Thủ đô (sửa đổi) đã xác định mục tiêu phát triển y tế và chăm sóc sức khỏe nhân dân với những chính sách vượt trội. Qua đó tạo động lực để Thủ đô hiện thực hóa mục tiêu xây dựng hệ thống y tế Hà Nội tiên tiến và hiện đại phù hợp với cơ cấu, quy mô dân số, đáp ứng toàn diện nhu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân, là trung tâm lớn về y tế của cả nước và khu vực.
Thành phố Hà Nội đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công dịp cuối năm 2024

Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh vừa ký ban hành Chỉ thị số 12/CT-UBND về việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2024.
Múa đương đại Nhật Bản lần đầu tiên được tổ chức tại Hà Nội

Đêm diễn múa đương đại Nhật Bản của nghệ sĩ Hiroaki Umeda mang tên “Hòa âm Âm thanh, Ánh sáng, Hình ảnh và Cơ thể”, được tổ chức lần đầu tiên tại Việt Nam tại Nhà hát Tuổi trẻ (số 11 Ngô Thì Nhậm, Hà Nội) vào tối ngày 16/11 và ngày 17/11.
Đến năm 2025, 100% người dân trên địa bàn Thủ đô sử dụng Sổ sức khỏe điện tử

UBND Thành phố Hà Nội vừa có văn bản chỉ đạo các đơn vị về về việc triển khai thực hiện Thông báo số 487 24/10/2024 của Văn phòng Chính phủ và văn bản số 8362 ngày 19/10/2024 của Tổ công tác triển khai Đề án 06/Chính phủ.
Triển lãm thư pháp “Hương sắc Thăng Long” tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám

Những bức thư pháp được trưng bày tại triển lãm là những áng thơ văn bất hủ về Thăng Long - Hà Nội và tinh hoa đạo học của các tác giả nổi tiếng trong lịch sử như: Lê Thánh Tông, Chu Văn An, Nguyễn Trãi, Trương Hán Siêu, Nguyễn Du, Ngô Thì Nhậm, Trần Bá Lãm, Bà huyện Thanh Quan...
"Culture In You - Điểm tựa văn hóa, cầu nối nghệ thuật"

Chiều 3/11 tại Hà Nội, Công ty The YOUNIVERSE phối hợp cùng Cộng đồng Nhạc kịch Interstellar và Trung tâm Văn hoá Báo chí (Hội Nhà báo Việt Nam), đã tổ chức họp báo thông tin chương trình “Culture in You – Điểm tựa văn hoá, cầu nối nghệ thuật".
Hà Nội: Tổng thu ngân sách 10 tháng đạt 425,2 nghìn tỷ đồng

Số liệu công bố của Cục Thống kê TP Hà Nội sáng ngày 2/11 cho thấy, Tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn Hà Nội trong 10 tháng năm 2024 là 425,2 nghìn tỷ đồng, đạt hơn 104% dự toán năm và tăng gần 22% so với cùng kỳ năm 2023.
Liên hoan Ban nhạc toàn quốc 2024: Một luồng gió mới cho âm nhạc Việt Nam

Sau 3 ngày diễn ra sôi nổi, tối 2/11, Hội Nhạc sỹ Việt Nam, UBND Thị xã Sơn Tây và Hội Âm nhạc Hà Nội tổ chức Lễ trao giải Liên hoan Ban nhạc toàn quốc năm 2024 tại không gian đi bộ Thành cổ Sơn Tây (Thị xã Sơn Tây, TP. Hà Nội).
Quận Tây Hồ: Đặc sắc chương trình nghệ thuật "Mãi mãi là bộ đội cụ Hồ"

Nhằm thiết thực kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, kỷ niệm 35 năm ngày thành lập Hội Cựu chiến binh Việt Nam, tối 2/11, tại không gian văn hóa sáng tạo quận Tây Hồ, UBND quận Tây Hồ tổ chức chương trình nghệ thuật "Mãi mãi là bộ đội cụ Hồ".