Đưa nghệ thuật đến gần dân hơn
Với nghệ thuật, mỗi người có một sự cảm nhận, đánh giá khác nhau, vậy mà khi xem các chương trình nghệ thuật trong Festival Huế, hầu hết mọi người đửu ngỡ ngà ng, thích thú bởi sự dà n dựng công phu, sân khấu hoà nh tráng, nội dung nhân văn, gần gũi, vừa tôn vinh được giá trị văn hóa các vùng miửn của Việt Nam, vừa kết hợp một cách khá hà i hòa với văn hóa truyửn thống của nhiửu nước trên thế giới. Yếu tố nà y đưa Festival Huế vượt ra khửi phạm vi lễ hội mới của một địa phương thà nh lễ hội nghệ thuật lớn của đất nước, được đông đảo người dân quan tâm, bạn bè quốc tế biết đến.
![]() |
Biểu diễn nghệ thuật tại Festival Huế 2012. Ảnh: Đại Thắng |
Ngay từ chương trình khai mạc, các tiết mục nghệ thuật đã có sự kết hợp một cách nhuần nhuyễn, khéo léo giữa văn hóa khu vực Bắc miửn Trung với văn hóa cả nước, giữa văn hóa Việt Nam với văn hóa của 25 quốc gia khác trên thế giới. Tiếp đó, "Đêm hội Phương Đông" diễn ra tại Điện Thái Hòa và o các tối 8, 10, 12 và 13-4 đã kết hợp một cách hoà n hảo, nhuần nhuyễn từ trang phục, âm nhạc tới nét sinh hoạt văn hóa giữa các quốc gia Phương Đông như Việt Nam, Nhật Bản, Hà n Quốc, Trung Quốc... nên dù không phải là "món mới", "Đêm hội Phương Đông" vẫn thu hút hà ng nghìn lượt người mua vé và o xem. Để lại ấn tượng đặc biệt cho du khách còn là lễ hội sân khấu hóa "Thiên hạ thái bình", một trong hai lễ hội mới của festival năm nay. Trên dòng nước Hương Giang, phong tục, tập quán, nét sinh hoạt văn hóa của người dân Huế được giới thiệu một cách khéo léo thông qua hình ảnh người dân lao động cần mẫn chèo thuyửn, quăng lưới bắt cá, kĩu kịt gồng gánh đi chợ... Ngoà i ra, các hoạt động văn hóa cộng đồng diễn ra đồng thời ở nhiửu địa điểm trên địa bà n tỉnh Thừa Thiên Huế đã góp phần đưa nghệ thuật đến gần dân hơn.
Những hạt sạn không đáng có
Ngà y 7-4, sau khi ra mắt công chúng được và i giử, họa sử¹ Đinh Khắc Thịnh sững sử khi thấy tác phẩm sắp đặt "Nguồn thơ" được là m từ hơn 1.800 con chữ xốp, treo đính chuỗi trên những sợi cước của ông trưng bà y tại Nhà kèn trong Công viên 3-2 phục vụ cho Festival Thơ bị phá tan tà nh. Phục vụ công chúng, họa sử¹ cùng các cộng sự đã dựng lại tác phẩm và o ngà y 8-4, nhưng do thời gian gấp rút, chất liệu không đủ nên chất lượng tác phẩm không được như ban đầu khiến cả tác giả và người xem đửu bức xúc. Một ví dụ khác là "Đêm Hoà ng cung" diễn ra trong khu vực Đại Nội và o tối 10 và 13-4 tuy rất hoà nh tráng, lung linh nhưng vẫn còn những điửu chưa đẹp. Dù "Đêm Hoà ng cung" diễn ra trên một trục khá rộng, nhiửu hoạt động nhưng không có chỗ nghỉ và thay y phục cho diễn viên khiến họ phải đứng ngồi nhốn nháo ngay tại hà nh lang gần sân khấu Duyệt Thị Đường chử đến lượt biểu diễn. Vì sự bố trí chưa hợp lý nà y mà hình ảnh vị vua uy nghi nơi chính điện cùng những câu chuyện vử triửu Nguyễn bị tiếng ồn à o lấn lướt, không để lại nhiửu dấu ấn trong lòng khán giả. Tham dự "Đêm Hoà ng cung", anh Kareyce Fotso, du khách đến từ Bỉ cho hay: "Tiệc cung đình rất ngon, chương trình sân khấu hóa tái hiện cuộc sống trong cung cấm triửu Nguyễn rất tuyệt, nhưng ồn à o quá". Hơn thế, một số chương biểu diễn nghệ thuật đường phố, chương trình hội thảo đã được BTC lên lịch, in và phát hà nh sau có sự thay đổi nhưng BTC không thông báo lại, gây bức xúc cho người dân.
![]() |
Đông đảo du khách và o dự Đêm Hoà ng cung. Ảnh: Đại Thắng |
Một mai nét Huế có còn?
Festival trở thà nh thương hiệu của xứ Huế. Cà ng có kinh nghiệm tổ chức các hoạt động nghệ thuật của festival, thì dường như, vẻ "hương đồng gió nội" của Huế cà ng bay đi ít nhiửu. Đường phố Huế bây giử đông không kém Hà Nội, thà nh phố Hồ Chí Minh là mấy, cuộc sống dân dã cũng không còn. Chỉ và i năm trước thôi, Huế không có hà ng quán nà o mở cửa sau 22 giử thì nay đã có những cửa hà ng bán thâu đêm suốt sáng. Lực lượng xe ôm, bán hà ng rong cũng đã biết chèo kéo khách ở mọi chỗ, mọi nơi. Nhà nghỉ, khách sạn lợi dụng khách đông tăng giá phòng vô tội vạ, mặc dù trước kử³ festival, tỉnh Thừa Thiên Huế đã có quy định hệ thống dịch vụ lưu trú không được tăng giá. Đơn cử như nhà nghỉ 24/24 giử ở số 16, đường Hai Bà Trưng, ngà y thường chỉ cho thuê với giá 100-150 nghìn đồng/phòng mỗi ngà y thì trong kử³ festival, giá phòng đã tăng lên 250 nghìn đồng. Quán gà nướng Hiửn trên vỉa hè đường Mai Thúc Loan lúc nà o cũng có và i đứa trẻ năn nỉ mời khách mua hà ng, khách không mua chúng quay sang xin đồ ăn của khách.
Cùng với mối lo vử xu hướng xô bồ ở Huế thì mỗi kử³ festival qua đi, người dân đến Huế còn lo lắng cho sự xuống cấp của di tích. Và o xem "Đêm Hoà ng cung", "Đêm hội Phương Đông" trong khu vực Đại Nội, nhiửu người không ngần ngại đứng lên tường, trèo lên cột để xem cho rõ, không chỉ là m mất mử¹ quan mà còn ảnh hưởng đến di tích.
Cứ đà nà y chỉ một và i kử³ festival nữa thôi, nét thanh bình, lãng mạn, mộng mơ của cảnh vật Huế, sự thân thiện, chân tình, hiếu khách của người dân Huế liệu còn giữ được nữa không? Nếu không còn thì du lịch Huế sẽ đi vử đâu bởi vẻ đẹp ẩn chứa sâu trong lòng di sản Huế mới là đặc sản của du lịch chứ không phải là các chương trình nghệ thuật phô diễn trong mỗi kử³ festival.