Diễn văn của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Lễ kỷ niệm 70 năm Quốc hội

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tham dự và đọc diễn văn kỷ niệm. Báo Người Hà Nội trân trọng giới thiệu toà n văn Diễn văn kỷ niệm:

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại buổi lễ. (Ảnh: Nhan Sáng/TTXVN)

"Thưa các vị đại biểu, các vị khách quý, Thưa đồng chí và đồng bà o,

Hôm nay, trong không khí phấn khởi của những ngà y đầu năm mới 2016, cả nước đang ra sức thi đua phấn đấu thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị của đất nước, lập thà nh tích chà o mừng Đại hội đại biểu toà n quốc lần thứ XII của Đảng, chúng ta họp mặt tại đây để kỷ niệm 70 năm Ngà y Tổng tuyển cử đầu tiên bầu ra Quốc hội của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tôi xin gửi đến các vị lão thà nh cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các vị đại biểu Quốc hội các khoá, các vị khách quý, cùng toà n thể đồng bà o và chiến sử¹ cả nước, đồng bà o Việt Nam ta ở nước ngoà i lời thăm hửi ân cần và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Trong thời khắc thiêng liêng và xúc động nà y, toà n Đảng, toà n dân và toà n quân ta bà y tử lòng thà nh kính và biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại - Người sáng lập và rèn luyện Đảng ta và Nhà nước ta; tưởng nhớ và tri ân các bậc lãnh đạo tiửn bối của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận dân tộc thống nhất, các anh hùng liệt sử¹, đồng bà o và đồng chí đã chiến đấu, hi sinh vì sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc, xây dựng và phát triển Quốc hội Việt Nam trưởng thà nh vững mạnh như ngà y nay.

Thưa đồng chí và đồng bà o,

Cách đây 70 năm, ngà y 6/1/1946, chỉ sau 5 tháng già nh được độc lập, hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, với tinh thần yêu nước nồng nà n và khí thế hà o hùng của Cách mạng Tháng Tám, tất cả công dân Việt Nam từ 18 tuổi trở lên trên khắp mọi miửn của Tổ quốc, không phân biệt nam nữ, già u nghèo, dân tộc, tôn giáo, chính kiến..., đã nô nức tham gia cuộc tổng tuyển cử đầu tiên bầu ra Quốc hội theo nguyên tắc dân chủ, trực tiếp và bử phiếu kín, bất chấp sự phá hoại điên cuồng của các thế lực xâm lược và chống đối. Sự kiện trọng đại nà y đã đi và o lịch sử nước ta như một mốc son chói lọi, đánh dấu bước phát triển nhảy vọt vử thể chế dân chủ, mở ra một thời kử³ phát triển mới của đất nước Việt Nam.

Lần đầu tiên trong lịch sử, người dân Việt Nam từ thân phận nô lệ đã trở thà nh công dân của một nước tự do, độc lập, tự quyết định vận mệnh của mình, tự lựa chọn và dựng xây chế độ Cộng hoà dân chủ; nước ta cháº³ng những đã trở thà nh một quốc gia độc lập mà còn có cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyửn là m chủ của nhân dân, thay mặt nhân dân quyết định những công việc hệ trọng của đất nước.

Thắng lợi của cuộc Tổng tuyển cử ngà y 6/1/1946 là thắng lợi của tinh thần yêu nước, truyửn thống giữ vững độc lập, tự do của dân tộc; thắng lợi của chính thể dân chủ cộng hoà lần đầu tiên được thiết lập trên đất nước Việt Nam; thắng lợi của đường lối cách mạng đúng đắn, sáng tạo do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo. Thắng lợi nà y, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói trong kử³ họp thứ nhất của Quốc hội đầu tiên, là "kết quả của sự hy sinh, tranh đấu của Tổ tiên ta, là kết quả của sự đoà n kết anh dũng phấn đấu của toà n thể đồng bà o Việt Nam ta, sự đoà n kết của toà n thể đồng bà o không kể già , trẻ, lớn, bé, gồm tất cả các tôn giáo, tất cả các dân tộc trên bử cõi Việt Nam đoà n kết chặt chẽ thà nh một khối, hy sinh không sợ nguy hiểm tranh lấy nửn độc lập cho Tổ quốc."

Trải qua 70 năm, với 13 nhiệm kử³ hoạt động, Quốc hội đã không ngừng lớn mạnh, thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ, quyửn hạn theo quy định của Hiến pháp và pháp luật. Các thế hệ đại biểu Quốc hội luôn thể hiện và phát huy tốt tinh thần trách nhiệm, phẩm chất, trí tuệ, xứng đáng là đại biểu đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân; nhiửu đại biểu đã chiến đấu anh dũng, hy sinh, cống hiến, góp phần to lớn và o sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Ngay sau khi ra đời, Quốc hội khóa I (1946 -1960) đã đóng góp to lớn và o công cuộc củng cố nửn độc lập, xây dựng nhà nước dân chủ cộng hoà , tiến hà nh thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân; khôi phục, cải tạo và phát triển kinh tế, văn hoá, xây dựng chế độ dân chủ nhân dân, đưa miửn Bắc tiến trên con đường xã hội chủ nghĩa, là m cơ sở vững chắc cho cuộc đấu tranh thống nhất đất nước. Trong 14 năm hoạt động, Quốc hội khoá I đã xem xét, ban hà nh Hiến pháp năm 1946, Hiến pháp năm 1959 và nhiửu đạo luật khác, đặt nửn móng chính trị, pháp lý quan trọng, nhất là trong việc thà nh lập Chính phủ hợp hiến, hợp pháp do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu, để tổ chức nhân dân kháng chiến, kiến quốc, thực hiện chính sách đối nội và đối ngoại.

Giai đoạn xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miửn Bắc, đấu tranh giải phóng miửn Nam, thống nhất đất nước (1960 -1975), Quốc hội các khoá II, III, IV và V hoạt động trong một thời kử³ lịch sử hà o hùng đã triển khai thực hiện đường lối, nghị quyết Đại hội lần thứ III của Đảng và Hiến pháp năm 1959, quyết định nhiửu chính sách quan trọng của đất nước, góp phần to lớn và o thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở miửn Bắc, đấu tranh chống đế quốc xâm lược, giải phóng hoà n toà n miửn Nam, thống nhất đất nước, xứng đáng với lời biểu dương của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Quốc hội ta hết lòng vì dân, vì nước, đã là m tròn một cách vẻ vang nhiệm vụ của những người đại biểu nhân dân."

Sau cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội thống nhất trong cả nước (năm 1976), Quốc hội từ khóa VI đến khóa XIII hiện nay đã ngà y cà ng phát huy, kháº³ng định vị trí, vai trò quan trọng của mình và uy tín được nâng cao. Quốc hội đã có những đổi mới mạnh mẽ vử tổ chức và hoạt động; nỗ lực cao trong việc xây dựng, hoà n thiện hệ thống pháp luật; chú trọng, chủ động hơn trong hoạt động giám sát, xem xét, quyết định các vấn đử quan trọng của đất nước, bảo đảm quốc phòng, an ninh; đẩy mạnh, mở rộng hoạt động đối ngoại.

Trong giai đoạn nà y, Quốc hội đã ban hà nh Hiến pháp năm 1980, Hiến pháp năm 1992, Hiến pháp năm 2013 và hà ng trăm đạo luật, pháp lệnh đã tạo lập nửn tảng chính trị, pháp lý quan trọng cho sự phát triển nửn dân chủ xã hội chủ nghĩa, xây dựng Nhà nước pháp quyửn xã hội chủ nghĩa Việt Nam, bảo đảm quyửn con người, quyửn, lợi ích hợp pháp của công dân, góp phần đẩy mạnh công cuộc đổi mới toà n diện đất nước và hội nhập quốc tế. Đặc biệt, trong những năm gần đây, hoạt động lập pháp của Quốc hội có nhiửu tiến bộ cả vử số lượng và chất lượng, kịp thời thể chế hoá chủ trương, đường lối của Đảng, hoà n thiện hệ thống pháp luật, đáp ứng yêu cầu bức thiết của thực tiễn phát triển kinh tế-xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, thúc đẩy tiến bộ và công bằng xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, giữ vững ổn định chính trị, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, xây dựng Nhà nước pháp quyửn xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Hoạt động giám sát được tăng cường, tập trung và o những vấn đử bức xúc của cuộc sống, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, thúc đẩy việc thực hiện Hiến pháp, luật, nghị quyết của Quốc hội, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Việc quyết định các vấn đử quan trọng của đất nước, kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, ngân sách nhà nước và các công trình, dự án quan trọng quốc gia... ngà y cà ng được cải tiến, thực chất hơn, đáp ứng kịp thời yêu cầu của thực tiễn đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hoạt động đối ngoại của Quốc hội được đẩy mạnh, mở rộng trên cả bình diện song phương và đa phương, đưa ngoại giao nghị viện đi và o chiửu sâu, góp phần là m cho nhân dân thế giới và bạn bè quốc tế hiểu biết rõ hơn vử đất nước, con người và nửn văn hoá Việt Nam, nâng cao vai trò, vị thế của nước ta trên trường quốc tế.

Thưa đồng chí và đồng bà o,

Nhìn lại chặng đường 70 năm ra đời, phát triển và trưởng thà nh của Quốc hội Việt Nam, chúng ta nhận thấy: Một là , sự ra đời của Quốc hội là thà nh quả đấu tranh cách mạng của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Quá trình hình thà nh và sự ra đời của Quốc hội là kết tinh của sự lựa chọn đúng đắn, kết hợp nhuần nhuyễn chủ nghĩa yêu nước với những giá trị phổ quát của chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, phù hợp với nguyện vọng của nhân dân và quy luật phát triển của lịch sử.

Từ Quốc dân Đại hội Tân Trà o đến sự ra đời của Quốc hội khoá I và sự vận động phát triển của 12 nhiệm kử³ Quốc hội tiếp theo là quá trình tích lũy tri thức lý luận và kinh nghiệm thực tiễn, được cụ thể hoá từng bước, với những việc là m cụ thể, kịp thời, từ thấp đến cao, phù hợp với diễn biến và yêu cầu của mỗi giai đoạn. Hai là , Quốc hội luôn luôn là hiện thân của khối đại đoà n kết toà n dân tộc; Quốc hội của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Ngay từ khoá I, trong cơ cấu và cách thức tổ chức của Quốc hội đã thể hiện tính đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyửn là m chủ của nhân dân, gắn bó mật thiết với nhân dân.

Quốc hội các khoá tiếp theo luôn bảo đảm tính đại diện cho các tầng lớp nhân dân, các dân tộc, tôn giáo, thể hiện khối đại đoà n kết toà n dân tộc. Ba là , Quốc hội là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyửn lực nhà nước cao nhất của đất nước, luôn được kháº³ng định một cách nhất quán và xuyên suốt trong Cương lĩnh, đường lối chính trị của Đảng, được thể chế hoá trong các bản Hiến pháp của nước ta. Qua mỗi lần sửa đổi Hiến pháp, vị trí, vai trò, tính chất của Quốc hội lại được hoà n thiện hơn ở một tầm cao mới.

Quốc hội là cơ quan nhà nước duy nhất do cử tri cả nước bầu ra theo nguyên tắc phổ thông, bình đáº³ng, trực tiếp và bử phiếu kín, thay mặt nhân dân quyết định những vấn đử trọng đại của đất nước, bảo vệ quyửn và lợi ích hợp pháp của nhân dân. Bốn là , sự phát triển của Quốc hội là một quá trình liên tục kế thừa, không ngừng đổi mới và hoà n thiện cả vử tổ chức và hoạt động, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của mỗi giai đoạn cách mạng. Kinh nghiệm thực tiễn của Quốc hội khoá trước luôn là bà i học quý giá cho việc kiện toà n, củng cố, đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động Quốc hội khoá sau.

Kết quả hoạt động của Quốc hội khoá sau là kết quả của sự kế thừa và phát triển hoạt động của Quốc hội khoá trước. Đổi mới cơ cấu tổ chức và phương thức hoạt động của Quốc hội luôn được tiến hà nh đồng bộ, có định hướng, mục tiêu rõ rà ng, bước đi thận trọng, chắc chắn và mang lại hiệu quả thiết thực. Năm là , bảo đảm và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng là nhân tố quyết định để Quốc hội hoà n thà nh xuất sắc trọng trách mà nhân dân uỷ thác. Quốc hội luôn nắm vững và vận dụng đúng đắn đường lối, quan điểm và các chủ trương của Đảng và o các hoạt động lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đử quan trọng của đất nước, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, góp phần củng cố niửm tin của nhân dân và o sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.

Thưa đồng chí và đồng bà o,

Hiện nay, toà n Đảng, toà n dân và toà n quân ta đang đẩy mạnh toà n diện và đồng bộ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mở cửa hội nhập quốc tế, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, vì mục tiêu dân già u, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Bên cạnh những thuận lợi cơ bản do thà nh tựu của công cuộc đổi mới 30 năm qua mang lại, đất nước ta cũng đang đứng trước nhiửu khó khăn, thách thức. Tình hình đó đòi hửi toà n Đảng, toà n dân, toà n quân ta, hơn bao giử hết, cần phải đoà n kết chặt chẽ, thống nhất ý chí và hà nh động, phát huy cao độ truyửn thống yêu nước và cách mạng, tận dụng thời cơ, thuận lợi, nỗ lực phấn đấu vượt qua mọi khó khăn, thử thách, để đưa đất nước phát triển nhanh và bửn vững.

Với vị trí là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyửn lực nhà nước cao nhất của đất nước, yêu cầu nhiệm vụ đặt ra đối với Quốc hội trong thời gian tới là rất nặng nử, đặc biệt tập trung và o một số vấn đử sau: Phát huy những thà nh tựu và kinh nghiệm của 70 năm qua , tiếp tục đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng và hiệu quả hoạt động để đáp ứng tốt nhất yêu cầu, nhiệm vụ chính trị của đất nước trong giai đoạn mới. Nhận thức đầy đủ và sâu sắc hơn nữa vị trí, vai trò của Quốc hội trong hệ thống chính trị nước ta do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, để từ đó, tiếp tục đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, thực hiện tốt hơn nữa chức năng, nhiệm vụ, quyửn hạn theo quy định của Hiến pháp và pháp luật, kịp thời thể chế hoá đường lối, chủ trương của Đảng, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn và nguyện vọng của nhân dân. Đẩy mạnh hoạt động lập pháp , đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của đất nước.

Tăng cường năng lực, đổi mới quy trình lập pháp, nâng cao tính chủ động trong hoạt động lập pháp; đẩy nhanh tốc độ và nâng cao chất lượng ban hà nh văn bản pháp luật; sớm xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, đầy đủ, bảo đảm chất lượng, hoà n thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát , tập trung giám sát những vấn đử lớn, bức xúc trong đời sống kinh tế-xã hội. Tăng cường giám sát chuyên đử, hoạt động chất vấn, giải trình tại Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và giám sát việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau giám sát. Tăng cường hơn nữa sự gắn kết giữa giám sát của Quốc hội với kiểm tra, giám sát của Đảng, giám sát của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị-xã hội và của nhân dân. Nâng cao chất lượng quyết định các vấn đử quan trọng của đất nước theo hướng thực chất hơn, bảo đảm lợi ích quốc gia, phù hợp ý chí, nguyện vọng của nhân dân, nhất là việc quyết định kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, vử tà i chính, ngân sách nhà nước, vử tổ chức bộ máy nhà nước, dự án, công trình quan trọng quốc gia. Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động đối ngoại , cụ thể hoá chủ trương chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, tranh thủ những điửu kiện thuận lợi để triển khai hoạt động ngoại giao nghị viện, góp phần thực hiện thà nh công đường lối đối ngoại rộng mở, đa phương hoá, đa dạng hoá của Đảng và Nhà nước.

Thưa đồng chí và đồng bà o,

Năm 2016 và những năm tiếp theo, toà n Đảng, toà n dân và toà n quân ta có nhiệm vụ nỗ lực phấn đấu, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toà n quốc lần thứ XII của Đảng, Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2016-2020 mà trọng tâm là tiếp tục phát triển kinh tế-xã hội nhanh và bửn vững, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô; đẩy mạnh thực hiện các đột phá chiến lược, cơ cấu lại nửn kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nửn kinh tế; phát triển văn hoá, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, nâng cao đời sống nhân dân; đẩy mạnh cải cách hà nh chính, cải cách tư pháp, tăng cường kỷ cương, kỷ luật hà nh chính và xã hội; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; tăng cường quốc phòng, an ninh; bảo đảm an ninh chính trị và trật tự, an toà n xã hội... Đồng thời, chuẩn bị chu đáo vử mọi mặt, tổ chức cuộc bầu cử Đại biểu Quốc hội khoá XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kử³ 2016-2021 thà nh công tốt đẹp, bảo đảm dân chủ, bình đáº³ng, đúng pháp luật, an toà n, tiết kiệm, thực sự là ngà y hội của toà n dân. Kỷ niệm 70 năm Cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên bầu ra Quốc hội Việt Nam là dịp để chúng ta ôn lại, tự hà o vử một chặng đường lịch sử vẻ vang của dân tộc, hiểu rõ hơn những thà nh tựu của đất nước, những đóng đóng góp to lớn của Quốc hội, đồng thời xác định rõ hơn những việc cần là m trong thời gian tới.

Chúng ta tin tưởng rằng, dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam, kiên định con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn; với sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan trong toà n hệ thống chính trị; sự ủng hộ và giám sát của nhân dân; sự hợp tác và giúp đỡ của bạn bè quốc tế, Quốc hội nước ta trong thời gian tới sẽ phát huy những kinh nghiệm và truyửn thống vẻ vang của 70 năm qua, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tổ chức và phương thức hoạt động, đạt được nhiửu kết quả quan trọng, đóng góp to lớn hơn nữa và o công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đưa đất nước từng bước quá độ lên chủ nghĩa xã hội, xứng đáng là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyửn lực nhà nước cao nhất của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Nhân dịp năm mới 2016 và chuẩn bị đón Xuân Bính Thân, tôi xin chúc các vị đại biểu, các vị khách quý, đồng chí và đồng bà o mạnh khửe, hạnh phúc và thắng lợi.

Xin trân trọng cảm ơn"./.