Ngà y nay, chợ Đồng Xuân vẫn phát huy truyửn thống phát triển thương mại gắn liửn với gìn giữ văn hóa và khai thác du lịch, là khuôn mẫu vử văn minh thương mại đồng thời là chợ duy nhất của cả nước thực hiện tốt quy chế dân chủ.
Người dân trước đây tụ họp hai bên sông, trên bến dưới thuyửn, hoạt động buôn bán bằng đường thủy là chính. Theo dòng chảy thời gian, sông Tô Lịch được phù sa bồi đắp, hình thà nh một bãi bồi và người Pháp dồn dân vử buôn bán tại đây, hình thà nh chợ.
Chợ Đồng Xuân xưa
Chợ Đồng Xuân hình thà nh năm 1889 do người Pháp lập nên sau khi bồi lấp dòng chảy của sông Tô Lịch và sông Hồng. Nằm trong tổng Đồng Xuân nên chợ có tên là Đồng Xuân.
Trước kia, người ta coi chợ Đồng Xuân là cái "dạ dà y" của Hà Nội, sản vật các vùng miửn đửu đưa vử bán ở đây.
Khi người Pháp xây dựng cầu Long Biên thì buôn bán phát triển nhanh do có vị trí đắc địa vử đường bộ, đường thủy và đường sắt. Năm nà y qua năm khác, chợ Đồng Xuân ngà y cà ng phát triển trở thà nh điểm thăm thú của người dân Hà thà nh và người nơi khác đến Hà Nội.
Khi kháng chiến toà n quốc bùng nổ, chợ Đồng Xuân nằm trong Liên khu Một và trở thà nh điểm chiến đấu ác liệt. Tại đây đã diễn ra các trận chiến giữa Vệ quốc quân chống lại lính Lê dương của Pháp và rất nhiửu Vệ quốc quân đã hy sinh tại đây trước khi rút khửi Hà Nội.
60 ngà y đêm khói lửa, từ cuối 1946 đầu năm 1947, nhân dân Đồng Xuân đã anh dũng, kiên cường chiến đấu, góp phần đưa cuộc kháng chiến chống Pháp đến thắng lợi.
Năm 2005, nhân dịp Hà Nội kỷ niệm 995 năm Thăng Long “ Hà Nội, thà nh phố đã dựng bức phù điêu Hà Nội mùa đông năm 1946 ngay cạnh chợ Đồng Xuân nhằm tưởng nhớ những người đã hy sinh trong trận chiến bảo vệ Thủ đô.
Chợ Đồng Xuân nay
Qua nhiửu thập kỷ, chợ Đồng Xuân không chỉ là chợ bán buôn lớn nhất Hà Nội mà còn là nơi lưu lại những giá trị văn hóa lịch sử vốn có của nó.
Chợ đêm Đồng Xuân ra đời năm 2003 vừa đa dạng hóa hoạt động của chợ vừa phục vụ nhu cầu mua sắm vui chơi của khách du lịch. Tại đây còn tổ chức các hoạt động văn hóa dân gian như hát xẩm, hát chèo, quan họ Bắc Ninh... và đã được Trung tâm Phát triển nghệ thuật âm nhạc Việt Nam đánh giá cao trong việc khôi phục văn hóa truyửn thống.
Chợ đêm Đồng Xuân kết nối với tuyến phố đi bộ Hà ng Đà o “ Đồng Xuân tạo thà nh chuỗi chợ đêm kéo dà i từ bử Hồ đến chợ Đồng Xuân, thu hút đông đảo người Hà Nội và khách du lịch đến tham quan, mua sắm. Công ty Cổ phần Đồng Xuân cũng đang nghiên cứu mở rộng không gian phố đi bộ để chà o mừng Đại lễ Hà Nội 1000 năm tuổi.
