"Trót mang kiếp là m thân lãng tử
Một bến dừng dường như giấc mộng xa hoa
Cuộc đời vốn chẳng chút bình yên
Ta dám mong đâu thứ gọi là hạnh phúc..."
Mấy câu thơ bắt gặp trong quyển sổ tay thằng bạn thân khiến tôi bùi ngùi. Tôi cũng giống nó, xa quê đi học rồi đi là m, cuộc đời cơm hà ng cháo chợ riết rồi quen. Nói quen nhưng cũng có lúc phải ngán, ngán cái mùi ngọt ngọt của thức ăn "bụi", bữa cơm không có nổi chén canh nóng, quanh quẩn chỉ có nước rau luộc trường kử³! Lần nà o đi ăn chung, ăn xong nó cũng đửu bảo tôi: "bữa nà o vử quê kêu mẹ mà y nấu món canh chua cá rô cơm mẻ nghen mậy!". Tôi ừ hử cho qua nhưng thật ra, lòng tôi thắt lại, tôi còn muốn vử nhà hơn nó nữa!
Nguyên liệu để chuẩn bị cho món canh chua cá rô cơm mẻ. |
Vử nhà thì có "cơm trắng cá tươi", nhiửu "rau cò". Tôi yêu mẹ nhất trên đời, bởi tôi vừa vử đến nhà là mẹ cười hửi ngay: "Chiửu nay nấu canh chua con ăn nghen!". Chỉ có mẹ tôi là còn nhớ tôi thích ăn canh chua, dù tôi có đi xa cả năm mới vử nhà một lần.
Canh chua ở quê có nhiửu loại lắm: canh chua cá lóc, canh chua lươn, canh chua cá trê... Tôi là người "dễ nuôi" nên loại nà o cũng "chén" được hết. Nhưng tôi vẫn thích nhất canh chua cá rô cơm mẻ, món ăn chỉ dùng toà n nguyên liệu dân dã mà ngon đến lạ.
Cá rô đồng miệt Đồng Tháp quê tôi không thiếu, lựa những con mập mạp đem nấu canh chua thì hết ý. Gia vị là m chua ở quê cũng có nhiửu thứ: me, chanh, lá giang, trái bứa... nhưng ngon và đậm đà nhất có lẽ là cơm mẻ. Cơm mẻ là cơm nấu nhão đựng trong hũ, chế nước cơm lên trên rồi để lên men. Muốn có nước cơm thì phải nấu cơm bằng củi. Bởi vậy, nồi canh chua cơm mẻ được nấu xong như chứa đựng hết cả cái hồn quê mộc mạc trong đó.
Tôi hay bắt chước cách nấu "gia truyửn" của mẹ, xà o khóm với chút muối cho ra nước ngọt của khóm trước để nồi canh thêm đậm đà . Nấu xong nêm mấy cọng rau om, trái ớt xắt nhử lên trên là đã có nồi canh vừa ngọt vừa thơm, vừa cay nồng nồng. Vị chua của cơm mẻ kích thích vị giác giúp ăn ngon, dễ tiêu hóa. Mâm cơm có chén canh cũng dễ ăn hơn, "ăn cơm có canh như tu hà nh có bạn!".
Nhớ lắm món canh mẹ nấu, nhớ nhiửu dáng mẹ tảo tần quanh năm ngoà i sương gió. "Nhà quê" luôn có những "món quê" níu giữ tâm hồn người ta hướng vử "đất quê", dù chỉ là món ăn dân dã...