Chỉ số giá chứng khoán hai sà n Tp.HCM và Hà Nội liên tục giảm trong tháng 2. Liệu xu thế nà y có còn tiếp diễn trong tháng 3?
Thi nhau rớt
Nhiửu người đã nhen nhóm hy vọng trong tháng 2 trước các thông tin được coi là tốt vử việc triển khai gói kích cầu của Chính phủ, theo hướng các doanh nghiệp, cá nhân vay vốn để sản xuất kinh doanh sẽ được bù lãi suất, mức 4%.
Tuy nhiên, thị trường chứng khoán lại chịu tác động trực tiếp của các tin tức liên quan đến báo cáo tà i chính quý 4/2008, trong đó cụ thể nhất là 12 công ty niêm yết được HOSE đưa và o diện kiểm soát trong tháng 2 do vi phạm các tiêu chuẩn niêm yết (đa số do lãi cả năm âm).
VN-Index đã giảm điểm hầu như liên tục trong tháng 2, từ mức 297,52 điểm (ngà y 2/2) xuống còn 245,74 điểm (ngà y 27/2). HASTC-Index cũng rớt từ 94,5 điểm xuống 83,96 điểm.
Ngoà i lý do nói trên, có thể thêm một số hiệu ứng phụ sau: giá và ng thế giới và trong nước tăng mạnh do những lo ngại vử khó khăn sắp tới, các sà n và ng lại trở nên sôi động hơn cho những nhà đầu cơ; bên cạnh đó khối ngoại bán ròng hầu như cả tháng, nhất là vử cuối tháng. Rõ rà ng đây là tín hiệu không tốt cho những ai tham gia thị trường.
Nhìn chung, chỉ số giá chứng khoán hai sà n rớt điểm chủ yếu do việc rớt giá của các cổ phiếu chủ chốt. Ngoà i các công ty bị đưa và o diện kiểm soát nói trên, các mã khác như VIC, VPL, SSI, KBC, PVF, VCG cũng công bố các báo cáo tà i chính tệ hại.
Các điểm sáng còn lại trong Top 20 vốn hoá thị trường như FPT, ACB, VNM, PVD, STB, PVS, FPT... không đủ sức kéo thị trường, bản thân các cổ phiếu nà y cũng phải tuân thủ theo biến động của chỉ số.
Điửu đó chứng tử tâm lý đám đông trên thị trường chứng khoán vẫn rất còn lớn. Thị trường chứng khoán đã tăng điểm trong hai ngà y cuối cùng của tháng 2 và có vẻ tiếp tục nhích lên trong tháng 3, cho dù khó khăn chưa phải là hết.
3 lý do hỗ trợ...
Cho đến lúc nà y, việc dự báo thị trường lên hay xuống trong vòng một tháng cũng đã trở nên khó khăn, do kinh tế Việt Nam vừa ở trong vòng xoáy của cơn bão khủng hoảng toà n cầu, vừa có những vấn đử của riêng nó.
Tuy nhiên, cá nhân người viết nhận định rằng, thị trường chứng khoán có thể sẽ đi lên trong nửa cuối tháng 3, vì ba lý do chính như sau:
Thứ nhất, với các chỉ số định giá được cập nhật mới nhất, giá rất nhiửu cổ phiếu theo P/E (giá/thu nhập) đã xuống đến mức có thể coi là rẻ để đầu tư. P/E bình quân toà n bộ hai sà n đang ở mức 6,8 lần, sà n HOSE ở mức 7,7 lần và sà n HASTC ở mức 6 lần. Một nửa thị trường có P/B (giá/giá trị sổ sách) <1. trong="" top="" 10="" vốn="" hóa="" của="" sà n="" hose,="" 7/10="" cổ="" phiếu="" vẫn="" là m="" ăn="" có="" lãi,="" có="" thặng="" dư="" (để="" tiếp="" tục="" chia="" thưởng).="">1.>
Thứ hai, một số doanh nghiệp đã công bố doanh thu và lãi ước tính trong các tháng đầu năm nay. Nói chung, nếu không còn phải trích dự phòng, đa số lại có lãi. Điửu nà y có thể khiến cho các cổ đông và nhà đầu tư yên tâm hơn và o triển vọng dà i hạn của doanh nghiệp. Ngoà i ra, cho dù vử bản chất sức khửe của các công ty nói trên chưa chắc tốt hơn, nhưng việc họ lại là m ăn có lãi sẽ tạo ra tâm lý lạc quan hơn cho số đông, và số đông có thể kéo thị trường đi lên.
Thứ ba, tháng 3 là thời gian các công ty tổ chức đại hội cổ đông. Quan trọng hơn, các công ty có lãi trong Top10 có thể sẽ tiếp tục thực hiện các đợt phát hà nh cổ phiếu từ nguồn thặng dư và lãi chưa phân phối, từ đó điửu chỉnh giảm giá cổ phiếu và giúp giữ chỉ số giá không mất điểm nhiửu hơn nữa.
Tất nhiên, dự báo nà y có đúng hay không, còn hy vọng và o việc không có tin tức tệ hại nà o vử tình hình kinh tế tà i chính thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng trong tháng nà y. Điửu đáng tiếc là những chuyển động vĩ mô đó nằm ngoà i dự báo của hầu hết chúng ta.
... và chiến lược đầu tư?
Hiện nay, tổng số cổ phiếu bị kiểm soát tại HOSE là 15 mã, chủ yếu do kết quả kinh doanh năm 2008 âm. Kết quả kinh doanh âm khiến cho việc định giá các cổ phiếu nói trên trở nên khó khăn hơn rất nhiửu.
Một điửu khác cần lưu ý đối với các công ty có mức lãi âm, đó là doanh nghiệp sẽ khó mà nghĩ đến việc phát hà nh thêm cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu (thưởng cổ phiếu) trong năm nay.
Do đó, việc đưa ra quyết định có nên đầu tư dà i hạn nữa hay không và o các cổ phiếu nà y là điửu khó khăn (những ai lướt sóng đơn thuần thì sẽ không gặp vấn đử nà y).
Theo người viết, chiến lược đầu tư lúc nà y là nên chử qua kử³ đại hội cổ đông, bởi, dù gì thì giá cổ phiếu của các công ty đó không thể còn ở mức cao như khi có lãi, nên có nhiửu khả năng còn rớt giá, trừ phi vử gần mệnh giá.
Bên cạnh đó, nhà đầu tư nên nghe hướng giải quyết của lãnh đạo doanh nghiệp (ngay tại kử³ họp đại hội cổ đông sắp tới) vử việc xử lý các khoản dầu tư tà i chính, vử khoảng thời gian dự kiến doanh nghiệp sẽ quay trở lại mức lãi dương, và vử việc củng cố mảng kinh doanh cốt lõi sắp tới.
Có doanh nghiệp không chỉ lỗ tà i chính mà ngay cả bản thân doanh thu và lãi gộp cũng sụt giảm so với năm 2007, điửu đó chứng tử bản thân mảng kinh doanh chính cũng gặp vấn đử... Nói chung, nếu doanh nghiệp có mức lãi kinh doanh chính dương và mức lỗ lợi nhuận trước thuế (EBT) thấp thì cà ng có khả năng sớm phục hồi.
Nếu doanh nghiệp mạnh tay trong việc trích lập dự phòng cũng có khả năng phục hồi, vì có khả năng hoà n nhập dự phòng.