Chữ quốc ngữ là thành tựu chung của các giáo sĩ Công giáo phương Tây với sự đóng góp rất lớn của các thế hệ người Việt. Nó là cây cầu nối Việt Nam với thế giới hiện đại, là bản lề cho sự chuyển đổi/canh tân văn hóa đầu thế kỷ XX.
Năm 1884 với Hiệp ước Patonot, thực dân Pháp hoàn thành xâm lược Việt Nam. Người Việt Nam phải bắt đầu hành trình đòi lại độc lập dân tộc vô cùng gian nan. Và tiến trình văn hóa Việt Nam cũng phải đương đầu với một tình thế lưỡng nan để phát triển.