Ảnh hưởng đến an ninh tiền tệ
Mở đầu phần luận tội, đại diện VKSND xác định cựu Chủ tịch HĐQT OceanBank Hà Văn Thắm chỉ đạo cấp dưới chi lãi ngoài hợp đồng cho khách hàng gửi tiền trên toàn hệ thống, gây thiệt hại cho OceanBank hơn 1.500 tỉ đồng, hậu quả không có khả năng thu hồi, thất thoát ngân sách nhà nước.
Các bị cáo tại phiên tòa
Đặc biệt, việc làm trái quy định của các bị cáo là tiền đề cho tội tham nhũng phát triển, nghiêm trọng hơn là đánh mất niềm tin của người dân đối với các chính sách của nhà nước và tổ chức tín dụng khi tiền huy động từ khách hàng rơi vào túi một số đối tượng. Vì thế, đủ cơ sở kết luận Thắm thông qua BSC (công ty sân sau do bị cáo này lập ra) để rút tiền OceanBank chuyển cho Tổng Giám đốc OceanBank Nguyễn Xuân Sơn chi "chăm sóc khách hàng". Sơn lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt 69 tỉ đồng từ BSC.
Tại tòa, Sơn khai có nhận tiền để chăm sóc khách hàng nhưng không có tài liệu chứng minh nên phải chịu trách nhiệm đã nhận 69 tỉ đồng này. Thắm cho nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Xây dựng Phạm Công Danh vay 500 tỉ đồng nhưng tài sản bảo đảm cho vay không có thật khiến OceanBank thiệt hại hơn 340 tỉ đồng. Thắm biết Danh vay để thanh toán các khoản vay khác chứ không thực hiện dự án sân vận động Chi Lăng nhưng vẫn duyệt. Hành vi của 3 bị cáo nêu trên đã phạm vào tội "Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng".
Sơn là cán bộ PVN, được cử sang OceanBank đại diện cho phần vốn góp của PVN và đã lợi dụng chức vụ, chi phối, yêu sách, áp đặt Thắm chi lãi suất ngoài, qua đó chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn để chi tiêu cá nhân và một số mối quan hệ, gây ảnh hưởng xấu đến PVN - một trong những tập đoàn kinh tế lớn của nhà nước.
Có trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước
Theo VKSND, hành vi của Nguyễn Xuân Sơn diễn ra trong thời gian dài và gần như công khai nhưng bị cáo quanh co chối tội, đưa lý lẽ mang tính ngụy biện, coi thường pháp luật, không có ý thức khắc phục hậu quả. Hà Văn Thắm xuất phát từ lợi ích cá nhân và áp lực PVN là cổ đông lớn nên chỉ đạo cấp dưới thực hiện chi lãi ngoài. Thắm chủ mưu, khởi xướng chi lãi ngoài từ vốn OceanBank thông qua nghiệp vụ kế toán gây thiệt hại lớn, giúp sức để Sơn tham nhũng. Thắm chưa thành khẩn khai báo, hậu quả chưa khắc phục và hành vi phạm tội kéo theo hệ lụy cho hàng chục nhân viên dưới quyền.
Qua đó, đại diện VKSND đề nghị Hội đồng Xét xử (HĐXX) tuyên mức án tử hình đối với Sơn và chung thân đối với Thắm.
Nguyên Tổng Giám đốc OceanBank Nguyễn Minh Thu bị đề nghị 24-27 năm tù, nguyên Phó Tổng Giám đốc OceanBank Nguyễn Văn Hoàn: 20-24 năm, nguyên Phó Tổng Giám đốc OceanBank Lê Thị Thu Thủy: 11-12 năm; 2 bị cáo khác là Phạm Công Danh bị đề nghị 16-17 năm và Hứa Thị Phấn 17-18 năm tù. VKSND còn đề nghị bị cáo Sơn bồi thường 197 tỉ đồng chi lãi suất ngoài hợp đồng trái quy định, bồi thường cho PVN 49 tỉ đồng; bị cáo Phấn bồi thường 500 tỉ đồng đã vay, chiếm đoạt.
VKSND nêu quan điểm để xảy ra sai phạm tại OceanBank là có một phần trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước nên đề nghị thống đốc kiểm tra, xử lý kỷ luật. VKSND cũng kiến nghị xử lý trách nhiệm hình sự đối với Trưởng Ban Kiểm soát OceanBank Bùi Văn Hải.
Yêu cầu PVN gửi tiền tại OceanBank
Luật sư Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) bào chữa cho Nguyễn Xuân Sơn cho rằng không có căn cứ xác định Sơn là chủ thể của hành vi "Tham ô tài sản" vì trước khi bị cáo về OceanBank thì lãnh đạo PVN vào ngày 18-9-2008 đã ký văn bản hợp tác giữa PVN và OceanBank thực hiện các dịch vụ ngân hàng. Tháng 9-2010, lãnh đạo PVN ký công văn gửi các nhà thầu dầu khí, các đơn vị thành viên yêu cầu mở tài khoản tại OceanBank, thực hiện các dịch vụ tài chính khác. Điều này có ý nghĩa rất quan trọng để xác định hành vi của Sơn.
Theo luật sư, có thể rút ra kết luận quan hệ giữa PVN và OceanBank đã được lãnh đạo của 2 đơn vị thống nhất, thỏa thuận và triển khai cam kết hỗ trợ tối đa trước khi Sơn được PVN giới thiệu sang OceanBank, kể cả sau khi Sơn quay về làm phó tổng giám đốc của PVN.