Ga Long Biên, một phần hồn của người Hà Nội

Căn hộ của tôi chỉ khoảng 24 mét vuông, nằm trên tầng cao nhất của khu chung cư cũ kỹ với những lối đi ngoằn ngoèo sâu hun hút. Tôi sống và làm việc ở Hải Phòng, chỉ về đây vào những ngày cuối tuần hoặc khi thấy cô đơn, trống trải. Căn hộ nhỏ nên bàn ghế, giường tủ và các vật dụng trong nhà đều nhỏ. Tính tôi hoài cổ, ưa những gì cũ kỹ, xa xưa. Trong nhà tôi, đồ vật nào cũng gợi nhớ một thời đã qua, từ bộ bàn ghế tiếp khách tay cong, khay men đựng chén vại rót trà, đến chiếc máy khâu con bướm, tủ chạn bát gỗ, quạt bàn, tivi đen trắng…; ngay cả cánh cửa sổ cũng được sơn màu xanh y hệt màu xanh phổ biến mấy chục năm về trước.

Nằm ngay cửa ngõ Thủ đô nên căn hộ của tôi hướng ra sông Hồng lộng gió. Tôi thích ngồi ở góc ban công nhỏ rợp màu xanh cây cối để ngắm dòng người qua lại, ngắm cây cầu Long Biên cổ kính đang sẫm dần trong cái vàng vọt đến nao lòng mỗi buổi hoàng hôn. Mùa đông, trên cây cầu hơn trăm năm tuổi, các bạn trẻ về đây tìm cảm giác ấm áp bên những bếp than bập bùng ánh lửa, thưởng thức hương vị ngọt ngào của ngô sắn nướng, truyền tay nhau chén trà thơm lừng còn nghi ngút khói, nghe tiếng gió rít bên tai ù ù mà cảm thấy vô cùng hạnh phúc, bình yên. Trải qua nhiều năm, cầu Long Biên được xem như một chứng nhân lịch sử quan trọng của nhiều giai đoạn; lưu giữ ký ức, lưu giữ một phần hồn của Hà Nội và của người Hà Nội. Mặc những lời khuyên can, mặc những tính toán về giá cả và lời lãi, tôi mua căn hộ này cũng chỉ vì mở cửa sổ ra là gió sông Hồng ùa vào, và hình ảnh cây cầu cổ kính luôn nhắc nhớ một thời đã qua với bao yêu thương, hoài niệm.

Cách khu chung cư của tôi non cây số, có một địa chỉ cổ kính ghi dấu bao hồi ức với người Hà Nội xưa, ấy là ga Long Biên, một nhà ga nhỏ đã có lịch sử hơn trăm năm tuổi đời. Được hình thành từ năm 1902, ga Long Biên là một trong những công trình kiến trúc lâu năm và nằm ở vị trí giao thương nhộn nhịp hàng đầu Hà Nội. Ga có diện tích 500 m2, được đặt trên đỉnh 131 vòm đá hộc. Cổng chính của nhà ga quay về lối xuống cầu Long Biên phía quận Hoàn Kiếm, cổng phụ là một cầu thang 23 bậc được xây bằng đá xẻ. Không hiểu sao mỗi lần đi tàu lên Hà Nội hoặc trở về Hải Phòng, tôi không bao giờ đi cửa chính mà chỉ thích đếm từng bước, từng bước trên những bậc cầu thang phủ đầy rêu phong thời gian. Đứng ở đây, ở bậc thang thứ 23 nhìn xuống phố Gầm Cầu, phố Hàng Khoai, ngắm người dân hối hả mua bán, đi lại, tôi bỗng thấy dạt dào cảm xúc yêu Hà Nội và gắn bó với Hà Nội đến lạ kỳ.

Hà Nội thực sự trở thành một thành phố hiện đại mang yếu tố công nghiệp chính là nhờ sự có mặt của hệ thống nhà ga - đường sắt. Tuyến đường sắt được hoàn thành cùng cây cầu Long Biên xuyên qua thành phố đã góp phần biến đổi diện mạo cảnh quan đô thị thủ đô. Mỗi ngày có nhiều chuyến tàu qua ga Long Biên, ấy là những chuyến tàu đi Hải Phòng và nhà ga các tỉnh phía Bắc. Tôi thích cảm giác ngồi một mình trong căn phòng nhỏ, nhấp ngụm cà phê sữa nóng, lắng nghe tiếng còi tu tu báo hiệu tàu đã vào ga và tiếng bánh xe lăn trên đường ray xình xịch. Tôi tự hỏi, trong số hàng trăm người theo tàu về thủ đô, ai đi công tác, ai muốn vãn cảnh, ai tới thăm bạn bè, ai vào viện khám bệnh… Mỗi người đến và rời Hà Nội đều mang một tâm trạng, một hoàn cảnh khác nhau. Cửa ngõ thành phố vốn đã tấp nập bán mua, lại càng náo nhiệt, ồn ã hơn sau mỗi chuyến tàu về.

“Hà Nội ơi mỗi khi lòng xác xơ/Tôi vội vã trở về lấy cho mình/Dù chỉ là chút bóng đêm trên đường phố quen/Dù chỉ là một chiều sương giăng lối cũ…”. Tôi cũng thế, sau những vất vả bon chen, tôi lại về đây, đứng trên 23 bậc cầu thang của lối lên tàu, ngắm phố phường Hà Nội, nghe tim mình rưng rưng trong nước hồ thu…

Nguyễn Ánh Nguyệt