Bắc Đảo và trường phái thơ "Mông lung"
Thơ - Ngày đăng : 11:24, 10/06/2020
Bắc Đảo là nhà thơ đương đại Trung Quốc. Ông sinh năm 1949 tại Bắc Kinh, tên thật là Triệu Chấn Khai, bút danh: Bắc Đảo, Thạch Mặc…, là một trong những nhà thơ tiêu biểu nhất của trường phái thơ “Mông lung”. Thơ Bắc Đảo có đặc trưng nổi bật là kết hợp giữa ẩn dụ với hình ảnh tượng trưng, gợi mở, có tính khái quát cao. Tác phẩm của ông đã được dịch ra hơn 20 thứ tiếng trên thế giới, từng nhận nhiều giải thưởng văn học ở Thụy Điển, Mỹ, nhiều lần được đề cử giải thưởng Nobel văn học. Bắt đầu từ năm 1980, trên
Bài ca chim di trú
Chúng tôi là chim di trú theo bầy
Bay vào lồng giam mùa đông giá rét
Khi bình minh trải màu xanh biếc
Cuộc viễn chinh nhằm thẳng hướng chân trời
Hãy để lông vũ này rụng rơi
Rơi trên đầu những cô gái trẻ
Hãy để cánh chim đương thì chắc khỏe
Kéo lôi cả mặt trời lên
Chúng tôi đang chăn thả mây đen
Phần phật tóc mai xuyên cầu vồng rực rỡ
Chúng tôi đang thả chăn làn gió
Tiếng hát đựng đầy trong chiếc túi bay
Tiếng kêu chúng tôi ở giữa trời mây
Núi băng sợ đến đầm đìa nước mắt
Hoa hồng thẹn đến đỏ bừng sắc mặt
Khi chúng tôi cười chế nhạo mỉa mai
Quê hương phương Bắc ơi!
Hãy nhận lấy từ chúng tôi giấc mộng
Từ kẽ băng cây vươn cao tỏa rộng
Kết đầy chuông reo vui tiếng leng keng…
Đích thực
Mù dày đặc phủ trắng mỗi cành cây
Trong mái tóc dài xõa buông chuồng ngựa
Ong hoang dại bay, màu xanh nước lũ
Chỉ bình minh bị chặn bởi con đê
Buổi sớm tinh mơ
Tuổi chúng mình tôi đã quên tất cả
Băng nứt mu rùa, hòn đá
Mặt nước còn lưu lại dấu vân tay.
Đích thực, mùa xuân đã đến một ngày
Tim rộn rã, khuấy loạn mây trong nước
Mùa xuân không có riêng Tổ quốc
Mây trắng - công dân cả thế giới này
Tiếng hát của tôi đây.
Xin chào núi trăm hoa
Tiếng đàn bay lơ lửng
Hoa tuyết trong lòng tay nhè nhẹ rung
Khi từng đợt mây mù lùi khuất
Hiện nhịp nhấp nhô những đỉnh núi trập trùng
Di sản bốn mùa tôi đã từng thu thập
Trong thung lũng kia không một bóng người
Hoa dại hái rồi lại sinh sôi tiếp tục
Nở, là thời gian chết chóc mà thôi
Men theo đường nhỏ rừng sâu nguyên thủy
Tia nắng màu xanh lọt qua kẽ lá cây
Một con chim ưng màu nâu đỏ
Tiếng chim dịch lời đồn khủng khiếp núi non đây
Tôi bỗng hét to lên một tiếng
“Xin chào, núi… Trăm… Hoa”
“Xin chào, ơi… con… trẻ…”
Tiếng trả lời từ thác nước xa xa.
Đó là gió bay trong gió
Khiến vạn vật hòa theo, nháo nhác không yên
Tôi lầm rầm trong miệng
Hoa tuyết trong tay bay xuống vực liền.
Hoa ngũ sắc
Ở bên rìa Thâm Quyến
Em giữ cho tôi mỗi giấc mộng cô đơn
Ơi làn gió lay xào xạc cỏ lá vườn
Mặt trời xa xa chói chang thiêu đốt
Bên bờ sông em ngả bóng in hình
Sóng lăn tăn, thời gian hôm trước lắng chìm
Nếu khó tránh đến ngày em tàn tạ
Tôi chỉ còn đơn giản một niềm mong:
Hãy giữ như thời hé nở thong dong.
Tôi đi vào trong mưa mù
Mây đen thời buổi bay lên rơi xuống
Tán loạn đàn chim
Vệt nghiêng màu xanh sẫm
Quất vào rừng cây tối đen
Dường như quất cả một nghìn cây gậy
Quất ngàn trái tim người đã cao niên
Trái tim ơi! Nơi đâu là nhà nhỉ?
Nóc nhà người đâu có biết kiếm tìm?
Lá cỏ ngập say trong thút thít
Cúc non tơ như tỉnh giấc nồng
Gió bảo mưa rằng:
Em là nước, hãy trở về với nước.
Thế là mưa xếp gom mũi nhọn ban đầu
Hợp thành dòng và chảy xuống sông sâu.
Tia sét không lời trên băng giá
Khiến đôi bờ trầm lặng rút ầm ào
Rồi bỗng nhiên hợp lại lúc nào.
Một ngày
Khóa chặt bí mật của mình trong ngăn kéo
Để lại lời bình trên cuốn sách tôi yêu
Bỏ thư vào thùng, đứng tần ngần chốc lát
Gió đo người đi chẳng kiêng nể một điều
Cửa sổ bếp đèn nê-ông lấp lánh
Bỏ một đồng xu vào bốt điện thoại treo
Xin lão già câu dưới cầu điếu thuốc
Tàu trên sông kéo còi vọng vang xa
Trước gương chỉnh áo quần u ám ngoài rạp hát
Qua khói thuốc lờ mờ ta tự ngắm ta
Khi rèm sổ ngăn ồn ào sao biển
Ảnh, chữ đã mờ dưới đèn thắp mở ra.
Mỉm cười - hoa tuyết - ngôi sao
Tất cả đang quay cuồng vùn vụt
Chỉ có em đang lặng lẽ mỉm cười
Từ bông hoa hồng với nụ cười mỉm ấy
Ca dao mùa đông, tôi đã hái rồi
Ơi hoa tuyết xanh nhợt nhạt
Chúng mách bảo điều chi trong tiếng xạc xào?
Trả lời tôi nhé,
Những vì sao có mãi mãi là sao?
Đi thôi
Đi thôi,
Lá rụng bay xuống lũng sâu
Tiếng hát lại không về nhà nữa.
Đi thôi,
Ánh trăng trên băng
Đã tràn ra trên mặt sông rồi đó.
Đi thôi,
Mắt ngóng trông cùng một khoảnh trời
Trái tim gõ trống màu sẩm tối.
Đi thôi,
Chúng tôi không hề quên ký ức
Chúng tôi đi tìm hồ nước của cuộc đời.
Đi thôi,
Ơi hỡi con đường
Đã bay đầy đỏ màu anh túc.
Ngã ba đường
Gió đã ngừng,
Trên ngã ba đường gió trầm ngâm lặng thổi,
Lan can bồng bềnh trong sương,
Mở cửa nhỏ ra trong đêm tối.
Màn đêm đang chúc rượu bằng ngọn đèn,
Song cửa trên con mắt.
Sàng lọc ra vầng sáng của mù sương,
Hãy biết chia tay theo mỗi ngả đường
Như biết học mọi điều trong quá khứ
Hãy biết vui mừng và biết cả buồn thương.
Hãy quay lưng đi,
Để cho ánh đèn lờ mờ rơi trên vai áo.
Có thể em muốn nhẹ nhõm tươi cười,
Mà níu giữ hoa sương hé nở,
Cùng mù đêm chầm chậm chảy xuôi.
Một chùm
Giữa tôi và thế giới
Em là vịnh, là buồm
Là hai đầu của dây thừng trung thực
Em là gió thổi, suối phun,
Là tiếng hét hò lanh lảnh thời nhỏ tuổi
Giữa tôi và thế giới
Em là cửa sổ, khung tranh
Là cánh đồng nở đầy hoa dại
Em là hơi thở, là đầu giường
Là tối đêm bạn cùng sao sáng chói
Giữa tôi và thế giới
Em là cuốn lịch, la bàn
Là tia sáng lướt trong tăm tối
Em là lý lịch, là phiếu sách ghi đầu
Là lời tựa đề viết ở phía sau
Giữa tôi và thế giới
Em là bức màn, là dải sương rơi
Là ngọn đèn soi vào giấc mộng
Em là cây sáo, là bài hát không lời
Là tầm mắt phù điêu nhìn xuống
Giữa tôi và thế giới
Em là kênh đào, là đầm ao
Là vực sâu đang trượt dài thăm thẳm
Em là lan can, là bức tường rào
Là đồ án vĩnh hằng trên lá chắn