Đôi mắt xuyên bão

Hương trà sen đã đồng hành, giúp cô thêm nghị lực để vượt qua bóng đêm đen đặc, giúp cô không bị chìm đắm trong vũng bùn đặc quánh cô đơn, thiếu thốn. Hương trà thơm nhè nhẹ, đắng ngắt rồi lại dịu ngọt rất sâu, cứ như cuộc đời cay đắng mà Hương đã vượt qua. Liếc nhìn chiếc đồng hồ trên tường, Hương cố nhấm nháp hết ly trà rồi đứng dậy với chiếc túi rời khỏi căn phòng quen thuộc.

Hôm nay, lần đầu tiên Hương được mời làm diễn giả cho một hội thảo nhỏ về khởi nghiệp của nữ giới. Hương đứng trên sân khấu, chiếc áo dài màu lam nhạt khiến cô như một vệt mây đứng giữa ánh đèn. Cô không nói về bất động sản. Cô kể một câu chuyện:
Có những lúc, chúng ta phải đi qua tro tàn để biết lửa quý đến nhường nào. Và phải bước một mình rất lâu mới hiểu, ánh sáng không đến từ ai khác, mà đến từ chính lòng can đảm của ta…
Tôi đã trải qua những đau khổ và dằn vặt, những thiếu thốn và thậm chí từng nghĩ đến cái chết để giải thoát khỏi trần thế trầm luân. Nhưng tôi đã đứng dậy và bước tiếp trên con đường đời gập ghềnh, nhiều cạm bẫy bằng một niềm tin vào hạnh phúc phía trước. May mắn đã đến và đã đưa tôi đến với các bạn, đứng trước các bạn hôm nay.

Cả khán phòng im lặng. Một vài người lau nước mắt. Những tiếng vỗ tay sau đó không rào rào như thông lệ, mà chậm rãi, trầm ấm, giống như một lời biết ơn thầm thì.

Cuối buổi, một người đàn ông đứng ở cuối hội trường chẳng chịu về, như chờ ai đó. Người ấy là Tuấn và đã từng cùng Hương đầu ấp má kề. Tuấn không thay đổi nhiều, chỉ gầy hơn, dáng lưng hơi cong xuống. Anh đứng chờ đến khi không còn ai mới bước lại chỗ Hương đứng. Đôi mắt anh không còn lửa, không còn cả tàn tro, giống như hai giếng nước cạn, phản chiếu sự hối hận khô khốc.

- Anh xin lỗi, Hương ạ!

Hương đứng yên một lát, rồi khẽ gật đầu. Trong đáy lòng, cô không còn oán trách. Mỗi người đều có giai đoạn tối của riêng mình. Điều khác biệt là có người chôn vùi nó, có người bước qua nó để sống một cuộc đời khác.

- Tôi không cần lời xin lỗi - cô nói, giọng nhẹ như gió. Rồi cô tiếp, tôi chỉ mong sau từng ấy năm, anh học được cách giữ lửa thay vì đốt nó đi.

Tuấn cúi đầu. Không phải vì hổ thẹn. Mà vì cuối cùng, anh cũng hiểu: Ánh mắt năm xưa của mình đã thiêu rụi một đóa hoa, và đóa hoa ấy không chết, mà hóa thành lửa, thứ lửa không ai dập được.

***

Hương sinh ra giữa lòng phố nhỏ, thuộc thế hệ nửa đầu 7X. Cô có dáng nhỏ nhắn với vòng eo thắt đáy lưng ong và một đôi mắt trầm như mặt nước đêm thu. Không đẹp sắc sảo, nhưng cái nền nã, đằm thắm của cô như ánh trăng mười sáu, dịu mà sáng tận đáy hồn.
Thời thiếu nữ, Hương có không ít người theo đuổi. Trai công chức, trai kinh doanh, cả cậu ấm con nhà danh giá, ai cũng liêu xiêu vì nụ cười nghiêng và giọng nói mềm như lụa của cô. Nhưng Hương cứ lửng lơ như con thuyền nhỏ giữa dòng đời chưa muốn cập bến. Cô say mê công tác Đoàn, say những buổi văn nghệ, những trại hè tình nguyện. Hương chọn lý tưởng làm la bàn, chọn con đường nhiều bụi bặm để đi.

Rồi định mệnh đến. Trong đêm chi đoàn tổ chức chương trình giao lưu văn nghệ, giữa dàn nam nữ nhốn nháo, có một người đàn ông mới xuất ngũ, cao lớn, ít nói, đứng yên như cột mốc đá. Đèn sân khấu quét ngang mặt anh và Hương nhìn thấy đôi mắt ấy sâu và rực như ánh lửa trong đêm lạnh.

Ngay giây phút ấy, tim Hương co thắt, má cô ửng hồng như cánh đào tháng Chạp. Cô ngoảnh đi rồi lại ngoảnh về. Cái cổ phản bội cái đầu, còn con tim thì chẳng chờ lý trí cho phép. Hương biết, mình đã rơi vào đáy mắt ấy, đáy mắt có cả vực thẳm và ngọn lửa.

Họ đến với nhau như dòng lũ tháng bảy ào ạt, đắm đuối, không hề chần chừ. Cưới nhau trong tiếng pháo rộn ràng, Hương mặc áo dài đỏ, gương mặt cô dâu thánh thiện như đóa loa kèn tháng Tư. Cuộc sống gia đình bắt đầu bằng gian bếp nhỏ, chiếc quạt máy cũ và một ước mơ giản dị: có mái nhà riêng để con lớn lên có chỗ chạy nhảy.
Hương chăm chỉ, tháo vát. Sáng đi làm, tối bán hàng, khuya về còn chong đèn đếm từng đồng tích cóp. Tuấn, chồng cô không mấy để tâm đến chuyện tiền nong. Anh ít nói, càng ít lo, phó mặc mọi thứ cho vợ gánh. Nhưng Hương không phiền lòng. Đàn bà khi yêu, bao dung như đất.

Khi đứa con đầu lòng ra đời, họ quyết định xây nhà. Có trong tay vài chục triệu như muối bỏ bể nên Hương đành tính toán, vay mượn bạn bè. Tuấn đi hỏi họ hàng nhưng trở về với ánh mắt lảng tránh. Mọi cánh cửa đóng sập.

- Hay là em vay đứng, vay nóng một lần? Có người mách nước: Làm xong nhà rồi xoay sau, dễ hơn.

Hương cắn răng. Cô đi vay chỗ này đắp chỗ kia, lấy lòng người nọ, vẽ viễn cảnh trả nợ người kia. Cuối cùng, ngôi nhà hai tầng nhỏ xinh mọc lên giữa đồng. Gạch mới, sơn mới, giấc mơ mới tưởng như sẽ mở ra một thiên đường. Nhưng địa ngục bắt đầu từ đó.

Tuấn thay đổi. Hoặc đúng hơn, lửa trong anh tắt lịm. Anh soi mói, ghen tuông vô cớ, chì chiết từng hành động nhỏ của Hương. Những đêm dài vắng ngủ, cô nghe tiếng cửa mở, tiếng ly đập, rồi tiếng anh rít qua kẽ răng:

- Nhà này của ai mà cô vác mặt về? Cô vay tiền ai mà làm ra nó?
Không chịu nổi, Hương viết giấy li hôn và bỏ đi. Nhưng trong mắt người đời, cô là kẻ “bỏ nhà theo trai”. Không giấy nợ, không chữ ký, không bằng chứng nào cho thấy Tuấn cùng cô vay tiền xây nhà. Mảnh đất đứng tên cha mẹ anh, căn nhà dĩ nhiên là của anh. Còn Hương, người dầm mưa đội nắng để dựng nên từng viên gạch chỉ là “người ngoài”.

Phiên tòa khép lại. Cô trắng tay. Những người từng ăn cưới hôm nào nay nhìn cô với ánh mắt thương hại hoặc dửng dưng.

Ra khỏi cổng tòa, Hương đi như người mộng du. Đôi dép quai hậu lẹp xẹp giữa trưa hè. Cô ngoảnh lại lần cuối nhìn căn nhà, nơi cửa sổ tầng hai còn treo chiếc chuông gió cô từng mua. Nó vẫn reo leng keng trong gió, còn lòng cô thì hoang hoải như bãi đất sau cháy, toàn tro.

Hương về nhà mẹ. Mẹ cô, một người phụ nữ góa bụa đã quen với những mất mát không hỏi, không trách. Bà chỉ rót cho con gái một bát trà nóng, đặt vào tay cô và bảo:

- Sống lại từ đầu đi con. Chỗ nào ngã, đứng lên chỗ đó.
Hương gật đầu. Không nước mắt. Cô đã khóc cạn rồi.

Ngày bắt đầu lại, Hương chỉ có trong tay một túi giấy tờ, một cuốn sổ nợ và một đứa con trai nhỏ với đôi mắt luôn nhìn mẹ như thấu hết mọi khổ đau.

Cô quay về nghề cũ, dạy tin học buổi tối, làm kế toán part-time ban ngày. Đồng lương ba cọc ba đồng nhưng Hương nhẫn nại. Cô học lại mọi thứ: cách xin giấy phép, cách tra bản đồ địa chính, cách lập hợp đồng mua bán. Đêm, cô viết thuê bài quảng cáo cho các đại lý bất động sản. Có hôm ngủ gục trên bàn làm việc, bàn tay còn ôm chặt chiếc máy tính nóng rực.

Tháng này qua tháng khác, nợ cũ dần dần được gạch bỏ từng dòng.
Rồi cô mở văn phòng môi giới nho nhỏ, chỉ một bàn làm việc, một cái bảng mica và mấy tập hồ sơ. Người ta đến, thấy cô gầy gò, ăn nói cẩn trọng, thường quay đi. Nhưng ai một lần giao dịch, đều quay lại. Hương không hứa suông. Cô giải thích rõ từng mét vuông, từng loại đất, từng quy định pháp lý. Trong thị trường lắm gian dối, sự tử tế là một thứ hàng hiếm.

Bốn năm sau, Hương trả hết nợ. Sáu năm sau, cô là chủ 3 văn phòng, chuyên phân lô đất nền vùng ven.

***

Mười năm sau ngày ly hôn, Hương trở lại nơi cũ. Không phải để tìm lại bóng người xưa, mà để mua lại mảnh đất bên cạnh, nơi ngày xưa là nơi con trai cô tập đi. Khi cô đứng chờ người mở cổng, cánh cửa bật mở và Tuấn bước ra.

Họ nhìn nhau.

Hôm nay Tuấn không còn ánh mắt lửa ngày xưa. Chỉ còn u tối của một ngọn đèn mòn dầu. Anh gật đầu. Cô mỉm cười.

Họ không nói với nhau câu gì.

Tuấn muốn bán mảnh đất có căn nhà mà Hương đã từng xây lên bằng mồ hôi và công sức trong nhiều năm. Bây giờ, Hương biết trả giá thế nào cho phù hợp. Trả rẻ quá thì chắc gì Tuấn đã bán, còn trả giá cao hơn cũng không ổn vì chắc gì Tuấn đã đồng ý. Tuấn không phải là kẻ dễ bị coi thường và càng không phải là kẻ dễ dàng chìa bàn tay để người đời bố thí. Trong anh ta luôn chất chứa sự tự kiêu, tự mãn. Nhưng công bằng mà nói thì giữa cô và Tuấn chẳng còn chút tình cảm nào níu kéo, chẳng còn chút vấn vương gì để mà luyến tiếc. Ngay cả đứa con chung cũng thế. Từ ngày ly hôn Tuấn không hề đưa cho Hương đồng nào để nuôi con. Hơn nữa, Tuấn cũng chẳng đến thăm con vào cuối tuần như đã từng hứa với nó. Hương cũng chẳng thể trả giá cao cho mảnh đất này. Bởi nếu thông tin lộ ra, người trong giới bất động sản, những đối tác thân thiết của Hương mà biết được sẽ cười cho. Làm sao định giá đúng giá trị của mảnh đất, nơi có những ký ức rất buồn của cô để đưa ra quyết định chính xác?

Buổi tối hôm đó, Hương về nhà, mở cửa sổ. Gió ùa vào, cuốn theo tiếng côn trùng rả rích. Ngoài vườn, cây hoa sữa bắt đầu nở, mùi hương thoang thoảng lan trong gió nhẹ.

Cô đi vào trong nhà tìm cái hộp gỗ cũ, đem ra ngoài và đặt lên mặt bàn cùng với mảnh khăn tay ngày cưới và một tấm ảnh đã ố màu: Cô và Tuấn đứng bên nhau, cười rất tươi. Cô không ghét tấm ảnh đó. Nó là minh chứng rằng một thời, cô đã yêu thật lòng. Còn giờ đây, khi cuộc đời đã đi đến mùa gió an lành, cô chỉ cần yêu chính mình.

Hương rút một tờ giấy, viết dòng chữ:

“Không có gì là mãi mãi, kể cả tổn thương. Nhưng bài học thì ở lại. Mãi!”

Đóng nắp và đưa chiếc hộp vào vị trí vốn cũ của nó, Hương thấy mình tràn đầy năng lượng, trẻ lại giống như thời thanh xuân, nhưng trái tim thì không còn loạn nhịp.

Sáng hôm sau, trời trong vắt như mặt gương. Cô pha trà sen, vẫn bằng những động tác chậm rãi quen thuộc, nhưng hôm nay, hương trà có gì đó rất khác, nhẹ và thanh hơn. Phải chăng lòng cô đã đổi khác?

Đúng lúc này thì thằng bé, con trai Hương, nay đã 12 tuổi lững thững xuống cầu thang. Nó dụi mắt rồi ngồi vào bàn ăn sáng. Bỗng nó ngẩng lên:

- Mẹ à, hôm qua con thấy mẹ mở cái hộp chôn vùi kỷ niệm. Có gì không ổn hả mẹ?

Hương ngẩng lên nhìn con trai một lúc lâu rồi khẽ gật đầu:

- Ừ! Mẹ mở ra để biết là mình đã khép nó lại thật rồi.

Thằng bé không hỏi thêm, chỉ mỉm cười rồi nhổm người khỏi ghế, quay sang ôm lấy mẹ thật chặt. Trong giây phút ấy, Hương chợt hiểu: ánh sáng lớn nhất trong đời mình không đến từ phía mặt trời mà đến từ vòng tay ấy. Con là máu thịt, là tình yêu, là động lực giúp cô vượt qua bao năm giông bão.

Gần trưa, Hương lái xe chở con đến khu đất bên cạnh căn nhà cũ mà cô vừa mua. Bên kia hàng rào, ngôi nhà hai tầng ngày xưa vẫn còn đó, tuy đã bạc màu sơn và giàn hoa giấy khô khốc. Không thấy bóng Tuấn. Cửa đóng im ỉm.

Con trai cô chạy nhảy trên nền đất, mắt rạng rỡ:

- Mẹ ơi, con nhớ ở chỗ này mẹ bế con tập đi. Lúc đó con còn hay ngã lắm!

Hương bật cười. Tiếng cười nhẹ như chuông gió, trong veo. Bao nhiêu năm rồi cô mới cười trước ký ức cũ mà không thấy đau.

- Ừ, mẹ nhớ. Ngày đó con bé tẹo, còn bây giờ đã sắp cao bằng mẹ rồi.

Cậu bé bất ngờ chỉ vào góc sân, nơi năm xưa Hương từng trồng cây hoa sữa cao ngang bụng.

- Mẹ ơi, mình trồng lại hoa sữa ở đây đi mẹ. Hoa sữa nở thơm lắm!
Gió khẽ lay hàng cây bên đường. Hương ngước nhìn bầu trời xanh ngắt, từng tầng mây trắng trôi thảnh thơi:

- Ừ, mình sẽ trồng lại, Hương đáp. Nhưng mẹ sẽ trồng không chỉ hoa sữa. Mẹ sẽ trồng cả hoa giấy, hoa dâm bụt, hoa ngâu, hoa mười giờ… cho khu vườn đủ sắc màu.

Cậu bé reo lên:

- Mẹ ơi, con sẽ phụ mẹ làm vườn nhé!

Hương mỉm cười. Cô nhìn về phía căn nhà cũ, nơi cánh cửa sổ tầng hai vẫn treo lủng lẳng chiếc chuông gió đã hoen gỉ. Tiếng leng keng xưa nay chỉ còn là vọng âm. Cô không cần gõ cửa, không cần quay lại, vì tất cả đã nằm lại phía sau, như tro tàn không còn bén lửa.
Cô quay đi, nắm tay con, lòng nhẹ nhõm. Ngoài trời, gió vẫn thổi. Gió đi qua những mùa tro, qua những mùa nắng, qua bão tố. Và ở đó chỉ còn lại đôi mắt với những dòng lệ đã khô. Trong đôi mắt từng xuyên qua bão giông của cô đã không còn buồn, không còn oán, mà chỉ còn một thứ duy nhất: Ánh sáng.

Ánh sáng không từ ai khác mang đến. Mà từ chính cô, người đã đứng lên từ chỗ ngã, người đã học cách yêu thương mình đủ đầy, để có thể sống tiếp, thanh thản và không thẹn với đời.

Trên đường trở về nhà, Hương nghĩ, không có mảnh đất ấy cũng chẳng sao cả. Biết đâu, có nó, con tim cô lại xao động và chệch hướng. Điều quan trọng nhất là giữ trọn lời hứa với con trai - không bao giờ mở lại chiếc hộp cũ đã cất sâu cùng những ký ức đã ngủ yên...

Truyện ngắn của Nguyễn Mạnh Thắng