Đời sống văn hóa

Tái hiện lễ khao lề thế lính Hoàng Sa giữa lòng Hà Nội

Duy Minh 11:29 21/10/2024

Đây là hoạt động trong Chương trình “Biển, đảo trong lòng đồng bào” diễn ra vào tháng 10 tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam.

4-5.jpg
Nghi thức trong Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa.

Ngày 20/10, đoàn nghệ nhân tỉnh Quảng Ngãi đã có màn tái hiện độc đáo Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa tại không gian Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội).

Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa diễn ra tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam như một mạch nối về chủ quyền biển, đảo từ quá khứ đến hiện tại; là thông điệp truyền gửi về chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa và Trường Sa.

dsc01604-3034.jpg
Mô hình thuyền câu, các phẩm vật tế lễ, hình nhân thế mạng và các linh vị của các Cai đội Hoàng Sa và những binh phu trong đội là những vật dụng không thể thiếu trong Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa. Ảnh: Hoàng Tâm

Đây là lần đầu tiên buổi lễ được tổ chức phục vụ nhân dân Thủ đô Hà Nội, phản ánh lịch sử bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam trên vùng Biển Đông, đặc biệt với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. “Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa” được đưa vào Danh mục Di sản phi vật thể quốc gia, loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng từ tháng 4/2013.

Theo truyền thống văn hóa tâm linh, tín ngưỡng dân gian, hàng năm, vào tháng 2, tháng 3 âm lịch, nhân dân huyện đảo Lý Sơn tổ chức Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa nhằm thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, tưởng nhớ và tri ân đội hùng binh Hoàng Sa năm xưa đã vâng lệnh triều đình nhà Nguyễn ra Hoàng Sa, Trường Sa khai thác sản vật, đo đạc hải trình và cắm mốc, dựng bia chủ quyền.

dsc01653-7146.jpg
Nghi lễ được tổ chức ngoài sân đình do các tộc họ cùng thầy pháp thực hiện. Ảnh: Hoàng Tâm

Đây là Lễ hay Lệ nhằm khao quân, tế sống và cả làm các nghi lễ thế mạng cho những người sắp xuống thuyền đi thực thi nhiệm vụ. Những hùng binh Hoàng Sa ấy đã vượt biển trên những chiếc thuyền câu nhỏ bé với hành trang gồm một đôi chiếu, 7 đòn tre, 7 sợi dây mây và 1 chiếc thẻ bài.

Theo các nhà nghiên cứu, Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa không chỉ có trên đảo Lý Sơn, mà tại các địa phương dọc theo bờ biển (những nơi có người đi Hoàng Sa, Trường Sa) đều có Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa.

Tuy nhiên đến nay, chỉ có Lý Sơn phục hồi, gìn giữ được lễ này một cách hoàn chỉnh, sinh động nhất bởi đây là cái nôi của những binh phu đi Hoàng Sa, Trường Sa thời xưa.

Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa góp phần phản ánh về lịch sử bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam trên vùng Biển Đông, đặc biệt là chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của các binh thuyền đội Hoàng Sa - Trường Sa cùng thuỷ quân Hoàng Sa - Trường Sa./.

Duy Minh