Công diễn vở chèo cổ “Lưu Bình - Dương Lễ”: Bản phục dựng đầy tâm huyết của NSND Trần Quốc Chiêm

Tích chèo cổ "Lưu Bình - Dương Lễ" đưa ta về làng quê Việt xưa, bến nước, con đò, với anh học trò hiếu học, những anh hề ngộ nghĩnh cùng bao màn đối đáp sâu cay, với người phụ nữ hiền thục mà không kém phần sắc sảo. Ở đó còn ăm ắp bao bài học về đối nhân xử thế, về tình bạn, nghĩa vợ chồng và khát vọng vươn lên của người xưa.

Điểm nhấn của vở chèo cổ “Lưu Bình – Dương Lễ” lần này ở chỗ, các vai chính đều được giao cho các diễn viên trẻ đảm nhận như Quang Trưởng (vai Lưu Bình); Tiến Đạt (vai Dương Lễ); Diệu Linh (vai Châu Long); Khắc Huy (vai Trù Phòng); Xuân Dũng (vai Hầu); Thuý Hằng (vai Hỉ đồng); Hồng Thắm (vai Hường); Ngọc Hà (vai Tuyết)…

Mặc dù còn rất trẻ nhưng Quang Trưởng, Tiến Đạt và Diệu Linh đã thực sự vào vai rất tốt, họ đã tạo nên một câu chuyện về tình nghĩa bạn bè cao cả, về tình vợ chồng thắm thiết, son sắt, thủy chung, xứng đáng là những thế hệ kế tiếp để lưu giữ và phát triển những giá trị truyền thống làm nên bản sắc của bộ môn nghệ thuật chèo.

Để đạt được những thành công đó, ngoài tài năng và sự nỗ lực của bản thân, Quang Trưởng, Tiến Đạt và Diệu Linh đã được các nghệ sỹ đi trước của Nhà hát truyền dạy vai, đó là NSƯT Hồng Nam, NSƯT Hoài Anh và NS Tuấn Kha. Đây là ba nghệ sỹ từng diễn hàng trăm buổi với những vai mẫu này, nên họ đã nhiệt tình truyền hết những tinh hoa vốn cổ, cũng như những kinh nghiệm làm nghề. Vì thế, ba diễn viên Quang Trưởng, Tiến Đạt và Diệu Linh đã lĩnh hội được rất nhiều những tinh hoa để hoá thân đầy cảm xúc vào nhân vật Lưu Bình – Dương Lễ - Châu Long.

Vở chèo cổ “Lưu Bình - Dương Lễ” là một trong bảy vở chèo cổ kinh điển của nghệ thuật sân khấu chèo Việt Nam. Bảy vở chèo này mang tính tiêu biểu, có sức ảnh hưởng của nghệ thuật chèo được lưu giữ lại đến nay gồm: Quan Âm Thị Kính, Trương Viên, Chu Mãi Thần, Kim Nham, Lưu Bình - Dương Lễ, Trinh Nguyên và Từ Thức.

Với bản dựng lần này, NSND Trần Quốc Chiêm đã rất tâm huyết trong việc gìn giữ những yếu tố mẫu mực của chèo cổ, chi tiết và tỉ mỉ từng động tác, từng điệu hát để nổi bật những giá trị bản sắc của chèo. Bên cạnh đó, vở chèo được thêm vào những điệu múa để các cảnh diễn uyển chuyển hơn và góp phần tăng thêm sự hấp dẫn của một vở chèo cổ.

Các nghệ sỹ, diễn viên của Nhà hát chèo Hà Nội đã hóa thân vào nhân vật, lột tả được tính cách của nhân vật ở từng thời điểm khác nhau, tạo nên những nút thắt, mở, những tình huống, cao trào hết sức ấn tượng. Sự “chắc tay” của người phục dựng cùng kinh nghiệm dày dặn trên sân khấu của các nghệ sỹ tài năng đã góp phần tạo nên sức hút của vở diễn. Vì thế, khán phòng Rạp Đại Nam không còn một ghế trống và khán giả liên tục vỗ tay tán thưởng các nghệ sỹ trong suốt vở diễn.

Một trong những cảnh diễn gây xúc động khán giả, Lưu Bình tới gặp người bạn từ thuở hàn vi Dương Lễ. Tuy nhiên, người này lánh mặt không gặp, mà chỉ sai người hầu mang ra mâm cơm hẩm cà thâm để đãi bạn. Thật ra, Dương Lễ vì muốn bạn tự ái vì bị coi thường mà quyết lập công danh. Sau đó, ông còn nhờ vợ là Châu Long đi nuôi bạn ăn học thành tài.

Bên cạnh đó, hình ảnh của anh Hề không thể thiếu trong bất cứ tích chèo nào. Trong vở chèo cổ "Lưu Bình - Dương Lễ", hai chú hề chèo mang lại nhiều tiếng cười nhưng cũng kèm theo những suy ngẫm cho khán giả.

Có thể nói, với bản phục dựng mới này, vở chèo cổ "Lưu Bình - Dương Lễ" của Nhà hát chèo Hà Nội thực sự mang tới khán giả một làn gió mới, tươi trẻ bởi sự diễn xuất nhập tâm của nghệ sỹ, diễn viên chính vừa đẹp ngoại hình vừa có giọng hát hay đáp ứng được cả phần nghe lẫn phần nhìn cho khán giả.

Đây cũng là tâm huyết của những nghệ sĩ chèo gạo cội nói riêng và Nhà hát chèo Hà Nội nói chung để gìn giữ các giá trị truyền thống đồng thời khơi ngợi tình yêu nghệ thuật truyền thống đối với lớp nghệ sĩ trẻ, góp phần giúp cho các nghệ sỹ tận tâm, tận hiến với nghề./.

Đình Thế