Bức tranh "Người hát dân ca" của hoạ sĩ Nguyễn Phan Chánh xuất hiện trở lại sau gần 100 năm
Bức tranh "Người hát dân ca" được danh họa Nguyễn Phan Chánh thực hiện bằng sơn dầu trên toan khổ lớn với kích thước 90.5 x 102.5cm vào năm 1930, năm ông tốt nghiệp khóa đầu tiên Trường Mỹ thuật Đông Dương tại Hà Nội.
Bức Người hát dân ca - tác phẩm nổi tiếng của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh sẽ xuất hiện trở lại trên sàn đấu giá tại Paris (Pháp) với mức giá dự kiến cao nhất là 900.000 Euro (gần 25 tỷ đồng). Phiên đấu giá "Arts d'Asie" do Sotheby's tổ chức, sẽ diễn ra vào ngày 14/6.
Người hát dân ca (Les Chanteuses de Campagne) vẽ hai ca nương ngồi đối diện nhau, đội nón quai thao, cầm quạt, bận áo nâu quần lĩnh, đi chân đất. Tranh sơn dầu trên toan khổ lớn, với tông nâu trầm đặc trưng của Nguyễn Phan Chánh, có giá dự kiến 600.000-900.000 euro (16,5 tỷ-24,7 tỷ đồng).
Tác phẩm được hoàn thiện năm 1930 - thời kỳ sáng tác đỉnh cao của danh họa. Ban đầu, tranh chỉ được biết đến qua các hồ sơ lưu trữ, một số triển lãm ở Hà Nội năm 1930 và Paris năm 1931. Sau đó, một cặp vợ chồng bác sĩ ở Pháp mua sưu tập, truyền cho các thế hệ sau. Gần đây, tranh được phát hiện tại nhà một người cháu của họ ở vùng nông thôn Pháp. Sotheby's đánh giá tác phẩm là tranh quan trọng nhất từng được tung ra thị trường của Nguyễn Phan Chánh.
Nhà giám tuyển Ace Lê cho rằng việc giới thiệu tác phẩm Người hát dân ca sắp tới có thể coi là một trong những phát hiện quan trọng nhất với mỹ thuật Đông Dương nói chung và Nguyễn Phan Chánh nói riêng.
Với những giao thoa Đông - Tây về cả kỹ thuật và tư tưởng, đây có thể coi là một trong những kiệt tác hiếm có, góp phần sớm định hình Nguyễn Phan Chánh như một tên tuổi tiên phong đặt nền móng cho mỹ thuật hiện đại Việt Nam. “Tôi hy vọng sau gần một thế kỷ nơi đất khách, kiệt tác quan trọng này sẽ được hồi hương về với quê nhà”, anh nói thêm.
Với tông nâu trầm đặc trưng của Nguyễn Phan Chánh, bức tranh thể hiện hai cô gái ngồi xổm đối diện với nhau, đội nón quai thao, cầm quạt, bận áo nâu quần lĩnh, đi chân đất. Bố cục kim tự tháp chặt chẽ, tạo tương quan cận-viễn theo kỹ thuật Tây phương, được xẻ ngang bằng một đường kẻ vách đất, tạo cảm giác cho người xem cũng như đang ngồi xổm bên cạnh hai ca nương một cách suồng sã mà gần gũi.
Nguyễn Phan Chánh sinh năm 1892 ở Hà Tĩnh. Ông là họa sĩ tiêu biểu cho nền hội họa Đông Dương, đồng thời là người tiên phong nghệ thuật tranh lụa Việt Nam. Danh họa bắt đầu vẽ từ năm 33 tuổi khi trở thành học viên khóa đầu tiên của Trường Mỹ thuật Đông Dương. Năm 1929, ông có tác phẩm trưng bày trong sự kiện Triển lãm Nghệ thuật Thuộc địa (Salon de l'art colonial), Paris, đánh dấu mốc quan trọng trong sự nghiệp. Lấy cảm hứng sâu sắc từ vùng nông thôn thời thơ ấu, Nguyễn Phan Chánh luôn giữ một sự gắn bó gần gũi với dân quê, qua việc vẽ nên những khung cảnh quen thuộc với một góc nhìn thân cận, khiến ông được ca ngợi như một nhà ghi chép về cuộc sống truyền thống.
Nguyễn Phan Chánh để lại khoảng trên 170 tác phẩm. Ông là người đang giữ kỷ lục về số tác phẩm được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Những tranh nổi tiếng của ông như: Rửa rau cầu ao, Em bé cho chim ăn, Chơi ô ăn quan, Bát nước giải lao… Trong đó, Những cô thợ may là bức duy nhất cán mốc triệu USD của họa sĩ, với giá 1,39 triệu USD (35 tỷ đồng) trên sàn Christie’s tháng 12/2020. Đây là giá cao nhất trả cho một bức tranh của họa sĩ Việt Nam tại thời điểm năm 2018./.