Trao giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2023

Báo cáo tổng kết tại Lễ trao Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2023, nhà văn Nguyễn Bình Phương - Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam đánh giá: Nhìn tổng quát, giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2023 nổi lên một đặc điểm, đó chính là bản lĩnh. Bản lĩnh người sáng tạo và bản lĩnh hội đồng lựa chọn.

Từ tổng số 179 tác phẩm gửi về Ban Sáng tác của Hội dự giải, Hội đồng xét giải đã làm việc khắt khe, nghiêm túc để tuyển chọn ra 6 tác phẩm để trao giải cho 4 hạng mục.

Theo đó, Giải Lý luận phê bình trao cho nhà văn Phùng Ngọc Kiên và Đoàn Ánh Dương với tác phẩm "Tự chủ văn chương và sứ mệnh tự do"; giải Văn xuôi trao cho 3 tác giả là Nguyễn Một với tiểu thuyết "Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín", Nguyễn Tham Thiện Kế với tập truyện ngắn "Một mùa hè dưới bóng cây" và Nguyễn Việt Hà với tiểu thuyết "Tuyệt không dấu vết".

Giải Thơ được trao cho tác giả Nguyễn Phúc Lộc Thành với tập thơ "Đồng sen tàn". Ở hạng mục Văn học thiếu nhi, giải thưởng thuộc về tác phẩm "Cá Linh đi học" của Lê Quang Trạng.

Tại lễ trao giải, thay mặt các nhà văn đạt giải Văn xuôi, nhà văn Nguyễn Một hân hoan chia sẻ, giải thưởng cao quý này không chỉ là niềm tự hào, mà còn là nguồn động viên lớn lao cho các tác giả trên con đường văn chương cũng là dấu chỉ giao trách nhiệm cho các nhà văn để tiếp tục thể hiện trong tương lai qua những trang viết chứa đựng tâm trạng của đời sống trong thời đại chúng ta đang sống làm cầu nối giữa con người với con người, làm cho thế giới trở nên gần gũi và yêu thương hơn.

Được Hội đồng nhận xét là một tập thơ với nhiều những bài độc lạ đạt đến độ thần tình, nhà thơ Nguyễn Phúc Lộc Thành với tác phẩm Đồng Sen Tàn bộc bạch, chính bản thể căn cội lục bát Nguyễn Phúc Lộc Thành với tinh thần “sex và thiền” như một cuộc dạo chơi, theo cách tự nhiên, không gắng gượng, không toan tính, để gửi gắm vào đó những truân chuyên phận người, tình yêu thương đồng loại, ái tình và phồn say, sự phồn vinh trong phồn thực - là những thứ thuốc thần tiên chữa tan căn bệnh “trăm năm cô đơn” của con người. Giải thưởng là một sự động viên, sự đáp đền xứng đáng cho một quá trình lao động sáng tạo bền bỉ, cho một con đường tìm tòi, khai khẩn, từ hoang sơ qua gập ghềnh, đến hanh thông, của dòng lục bát mang phong vị riêng có Nguyễn Phúc Lộc Thành.

Bên cạnh đó, giải thưởng Tác giả trẻ trao cho tác giả Đức Anh với tác phẩm "Nhân sinh kép: sống hai cuộc đời". Giải Nhà văn nữ ấn tượng được trao cho hai nhà văn là Lê Thị Kim và Trần Thị Trường.

Nhân dịp này, Hội Nhà văn Việt Nam cũng tổ chức tổng kết Cuộc vận động sáng tác văn học viết về đề tài thiếu nhi đợt 1. Tính đến ngày 15/6/2023, hạn cuối của đợt 1 cuộc vận động, Ban tổ chức đã nhận được 246 tác phẩm tham dự, trong đó thể loại thơ có 102 tác phẩm, thể loại văn xuôi có 144 tác phẩm. Sau nhiều phiên họp của Hội đồng Sơ khảo tới Hội đồng Chung khảo, qua kết quả bỏ phiếu, đã có 16 tác phẩm đoạt giải thưởng, bao gồm: 1 giải A cho tác phẩm văn xuôi, 2 giải B cho 1 tác phẩm văn xuôi và 2 tập thơ, 5 giải C, trong đó có 3 tác phẩm văn xuôi và 2 tác phẩm thơ, 7 giải khuyến khích với 4 tác phẩm văn xuôi và 3 tác phẩm thơ. Trong tổng số các tác phẩm đoạt giải đợt 1 này, có 5 tác phẩm đã in thành sách còn lại là ở dạng bản thảo.

Báo cáo tổng kết về Cuộc vận động sáng tác văn học viết về đề tài thiếu nhi, đợt 1, nhà văn Nguyễn Bình Phương đánh giá, đợt 1 cuộc vận động sáng tác văn học viết về đề tài thiếu nhi về căn bản là thành công, vì đã thực sự mang tới những tác giả mới với những giá trị mới, vừa để góp phần làm giàu có tâm hồn lứa tuổi thiếu nhi, vừa góp phần làm phong phú thêm cho đời sống văn học thiếu nhi.

Cuộc vận động đã thu hút số lượng tác giả tham gia đông đảo trải rộng khắp các vùng miền trên cả nước. Độ tuổi tác giả tham dự khá phong phú, cao nhất là tác giả Huỳnh Sanh Châu 95 tuổi, thấp nhất là Kul Nguyễn (10 tuổi), với tác phẩm "Tích cực" và Vũ Khánh Huyền (11 tuổi), với "Mùa hè quê ngoại".

Về nội dung, đối tượng phản ánh trải trên biên độ khá rộng, từ lứa tuổi thiếu niên, đến lứa tuổi nhi đồng, mẫu giáo. Điểm nổi trội nhất chính là việc đã hạn chế những bài học gượng ép, giáo điều to tát, mà chú trọng đến khơi gợi trí tưởng tượng trong từng chi tiết nhỏ của đời sống để giáo dục về nhân tính. Đa số các tác phẩm không chỉ giúp cho trẻ em cảm nhận được tình yêu cuộc sống, con người mà còn giúp các em hiểu biết và yêu thương thế giới xung quanh mình, biết tránh xa những thói hư tật xấu, đồng thời cũng thúc đẩy khả năng hòa đồng, khám phá thế giới, tạo tiền đề cho khơi mở tư duy sáng tạo.

Tô Ngọc Oanh