Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn 2024 - Nét đẹp truyền thống nghề nông

Được phục dựng và tổ chức từ năm 2009 đến nay, Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn là ngày hội xuống đồng lớn nhất vùng đồng bằng Bắc Bộ, mang ý nghĩa khuyến nông sâu sắc, đề cao vai trò của sản xuất nông nghiệp, gắn với tên tuổi vua Lê Đại Hành là người khởi xướng.

Trải qua 1.037 năm, Lễ hội Tịch điền hàng năm được tái hiện và duy trì đều đặn ở cánh đồng Đọi Tín, xã Tiên Sơn, Thị xã Duy Tiên với những sá cày đầu tiên mở ra mùa vụ mới...

Vào ngày chính hội mùng 7 tháng Giêng (tức ngày 16.2.2024), lễ hội Tịch Điền Đọi Sơn 2024 đã trang trọng diễn ra các nghi thức truyền thống, giàu bản sắc. Đó là nghi thức rước kiệu linh vị vua Lê Đại Hành từ trên chùa Đọi xuống, kiệu rước thành hoàng làng cùng tổ nghề từ thôn Đọi Tam ra làm lễ tại sân Tịch điền; màn múa rồng và đánh trống khai hội; đọc văn trình; nghi thức nhập linh khí quân vương và thực hiện nghi trình cày tịch điền…

Năm nay, chương trình có nhiều thay đổi. Đây là lễ hội truyền thống dựa theo tích nhà vua xuống đồng cày ruộng và cầu cho một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.

Tiếng trống khai hội xuống đồng rộn ràng cùng với những sá cày thẳng tắp đã trở thành quen thuộc, mang đến những điều may mắn, tốt lành trong những ngày đầu xuân năm mới.

Phần lễ Tịch điền có các nghi thức: rước trống, rước linh vị Vua Lê Đại Hành từ chùa Long Đọi Sơn xuống chân núi và nhập với đoàn rước Thành Hoàng Làng cùng tổ nghề trống Đọi Tam dưới chân núi Đọi.

Đoàn rước tiến về khu ruộng trước đây Vua Lê Đại Hành đi cày đầu năm, khuyến khích người dân trồng lúa, chăm lo nông nghiệp. Tiếp đó là lễ bái yết Thần nông, cầu cho một năm mới mùa màng bội thu, nhân khang vật thịnh. Sau nghi lễ dâng hương lên đàn tế Thần nông, linh vị vua Lê và các vị phúc thần, bô lão Nguyễn Ngọc An thực hiện nghi lễ nhập linh khí quân vương, bước xuống đi những sá cày đầu tiên mở hội Tịch điền.

Sau khi vị bô lão đi 3 sá cày, lãnh đạo tỉnh Hà Nam, thị xã Duy Tiên, xã Tiên Sơn và các bô lão đi những sá cày tiếp theo trên cánh đồng mở đầu cho một năm sản xuất mới. Theo sau là đoàn gieo hạt giống bao gồm đỗ xanh, lạc và thóc.

Ngoài nghi lễ được tổ chức thành kính, trang trọng, trong Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn còn tổ chức nhiều hoạt động như, giải bóng chuyền hơi, bóng chuyền da, cờ tướng, nhiều trò chơi dân gian diễn ra như, đánh đu, bịt mắt bắt dê, đi cầu khỉ, bịt mắt đập niêu, chọi gà, giải vật tịch điền…

Trải qua 15 năm tổ chức, giá trị văn hóa cốt lõi của Lễ hội Tịch điền vẫn đang trường tồn, sống mãi với thời gian; nông thôn đã đổi mới, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng lên rõ rệt, an sinh xã hội đảm bảo, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững...

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn là Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia, được tổ chức hàng năm đã trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Đây là một lễ hội văn hóa mang ý nghĩa khuyến nông, trọng nông sâu sắc, đề cao vai trò của sản xuất nông nghiệp “dĩ nông vi bản”, “phi nông bất ổn”; giáo dục truyền thống yêu nước, cần cù lao động cho thế hệ hôm nay và mai sau.

Lễ hội Tịch Điền là một hoạt động văn hóa, du lịch tâm linh góp phần quảng bá hình ảnh, con người Hà Nam đổi mới, phát triển và hội nhập tạo nên sự phong phú cho các lễ hội truyền thống của dân tộc Việt Nam./.

KT