Phong Điệp nhà văn tuổi rồng và những đam mê sáng tạo

Hơn nữa, khi 30 tuổi, Phong Điệp đã là chủ một trang web văn học mà ở thời điểm đó và với tôi, thành tựu của Phong Điệp quả thật là một “kỳ tích”.

Và từ đó, tôi đã đồng hành với Phong Điệp trong nhiều hoạt động văn học suốt 15 năm qua. Khi hiểu Phong Điệp hơn, tôi càng mến phục con người mang đầy đam mê, nhiệt huyết với văn học cùng một ý chí bền bỉ, tha thiết thực hiện niềm đam mê ấy trong hành trình chưa có điểm dừng.

Phong Điệp sinh ra và lớn lên tại Nam Định, sớm có thiên hướng văn học từ khi còn bé. Cũng bởi ham đọc sách văn học nên niềm khao khát muốn viết để thể hiện tình cảm của mình với cuộc sống và con người đã nảy nở từ khi Phong Điệp còn nhỏ. Trong một lần trả lời báo chí, Phong Điệp từng tâm sự: “Niềm hạnh phúc được viết của một đứa trẻ lên mười thật là khó diễn tả…”. Từ việc say mê đọc và viết, Phong Điệp đã trở thành học sinh chuyên văn ngay khi còn là học sinh tiểu học và là một trong những học sinh nổi bật tại trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong danh tiếng của tỉnh Nam Định. Khi tờ báo Hoa học trò ra đời, Phong Điệp đã là cây bút tuổi hoa của báo, rồi trở thành thành viên Hội bút Hương đầu mùa.
Ước mơ “được viết” từ khi lên mười đã được cô thiếu nữ Phong Điệp thực hiện thành những truyện ngắn, tản văn đầu đời. Tốt nghiệp trường Đại học Luật Hà Nội, năm 1998 Phong Điệp về công tác tại báo Văn nghệ. Con đường văn học chuyên nghiệp của Phong Điệp có thể được xác quyết từ dấu mốc này, khi Phong Điệp 22 tuổi. Từ đó đến nay, Phong Điệp đã là tác giả của 30 đầu sách thuộc nhiều thể loại: truyện ngắn, tản văn, tiểu thuyết và phê bình tiểu luận.
Vừa làm báo, vừa viết văn, vừa là người vợ, người mẹ của gia đình hạnh phúc có hai cô con gái ngoan ngoãn và học giỏi. Có thể nói Phong Điệp đã sống rất mạnh mẽ cả ở đời thường và trong sự nghiệp văn học. Cuộc sống gia đình và sự nghiệp văn học của Phong Điệp không hề bị đối lập giằng xé mà gắn bó với nhau, bổ trợ cho nhau. Ta có thể thấy thấp thoáng trong từng cuốn sách là những câu chuyện gần gũi, quen thuộc của Phong Điệp ở đời thực như: “Nhật ký sẻ đồng, chào bé” (2011); “Những rắc rối ở trường mầm non”(2013); “Chúng mình làm bạn với con nhé” (2014); “Nhật ký sẻ đồng” (2019); “Cùng con vượt “bão” tuổi teen” (2019)… Phong Điệp đã dành những trang viết về chuyện riêng của mình, về các con của mình để trò chuyện và tâm sự với mọi người về một câu chuyện chung: chuyện về trẻ em. Phong Điệp giãi bày những tâm sự làm mẹ của mình với những người mẹ khác. Bạn đọc được soi chiếu bản thân vào trang viết của nhà văn để rồi tìm thấy sự đồng cảm trong những cảnh ngộ tương hợp.

Không chỉ kể chuyện cuộc sống của mình, Phong Điệp luôn có ý thức quan sát và miêu tả cuộc sống xung quanh. Điều này thể hiện rõ trong những tác phẩm của Phong Điệp như tập truyện ngắn “Ma mèo” (1997), “Người phía bên kia đường” (2000), “Phòng trọ” (2001) và truyện dài “Lạc chốn thị thành” (2005)…

Ngòi bút của nhà văn Phong Điệp khi viết về tình người rất sắc nét, tinh tế và kín đáo. Tưởng như rất giản dị mà lại vô cùng sâu đậm khiến người đọc phải “giật nảy mình” là cảm tưởng của tôi khi đọc tác phẩm “Ma mèo” - một truyện ngắn đặc sắc của Phong Điệp viết lúc 21 tuổi. Tác phẩm “Cháo đêm” (trong tập “Có mẹ trong cuộc đời này” Nxb Phụ nữ, 2017) là một tản văn có truyện, có số phận nhân vật. Không chỉ khơi gợi việc thưởng thức một vị quà khuya của người thành thị, Phong Điệp còn khiến người đọc quan tâm sâu sắc tới thân phận những người mưu sinh bằng nghề làm ra những món quà đó.

Đọc tản văn của Phong Điệp, tôi càng hiểu rõ tính cách quyết liệt của nữ nhà văn tuổi rồng này. Một trong những tản văn của Phong Điệp để lại cho tôi ấn tượng sâu sắc đó là “Tiếng chim gọi bình minh”. Từ lá thư cầu cứu của một nhà giáo ở Bình Long - một nơi heo hút của tỉnh Thái Nguyên, Phong Điệp dám liều thân vượt qua nỗi sợ hãi để đến với nhân vật. Tới Bình Long, cô phóng viên đã trải qua nhiều cung bậc tình cảm khi gặp nữ nhân vật của mình… Đây là một tản văn vô cùng chân thực và sâu sắc, từng câu chữ đã cuốn người đọc vào sự nhiệt huyết của nhà báo Phong Điệp.

“Người phụ nữ nơi ngã tư đường” của Phong Điệp cũng là một tản văn khá lạ. Tác giả nhìn thấy người phụ nữ đứng bán mặt nạ ở ngã tư đường phố, rồi bị ám ảnh suy nghĩ… Sau đó tác giả đã giao lưu, cùng đi, đứng, ra, vào cùng nhân vật trong cơn mưa mù mịt mà vẫn không tìm ra phương hướng cứu bà bán mặt nạ, giúp bà bán hết được số hàng… Và rồi, tình thương con người của tác giả được một phen thử thách, thật, giả bất phân, lòng thiện phân vân… tác giả đi tới “những câu hỏi bỏ ngỏ”…

Phong Điệp trở thành một tác giả văn xuôi sung sức khi đất nước ta bước vào thời kỳ thay đổi nhanh chóng. Làng quê không còn “Làng tôi xanh bóng tre…”, thành phố không còn “Ngõ vắng liêu xiêu một câu thơ…”. Tất cả đã là một đại công trường và đại thương trường. Sự xoắn xuýt của hai mặt: phải/ trái, thiện/ ác, đúng/ sai… như đã quyện với nhau làm một! Nhà văn không thể nhìn một chiều bất cứ sự vật, hiện tượng nào mà phải luôn nhìn nhận đa chiều. Là một tác giả mạnh dạn dấn thân, Phong Điệp đã chia sẻ trên báo chí rằng chị “sẵn sàng bước ra khỏi vùng an toàn”.

Tôi trộm nghĩ, thật may khi Phong Điệp học Luật! Nhà văn đã có căn cốt pháp lý để kiến tạo ra những câu chuyện phức tạp, nhận diện những sắc thái ngay thẳng và gian tà rất vi diệu của tâm hồn con người. Cuốn sách “Cuốn sổ máu” mà Phong Điệp ra mắt bạn đọc mới đây tiếp tục là một minh chứng. Không chỉ đưa bạn đọc hồi hộp dõi theo một cuộc phá án hấp dẫn mà hơn thế, qua tác phẩm Phong Điệp muốn chạm tới một chủ đề xoay quanh mối quan hệ của tội ác và con người…

Đến nay, Phong Điệp đã đi được một chặng đường dài với những thành công cùng trăn trở. Con đường phía trước của nhà văn Phong Điệp chắc chắn còn nhiều thách thức mới. Với cá tính riêng và khát vọng sáng tạo không ngừng của Phong Điệp, tôi hi vọng rằng tác giả sinh năm Rồng này sẽ có những tác phẩm xứng đáng với khát vọng của chính nhà văn./.

Nhà văn Lê Phương Liên