Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió Mùa: Thành tố mới của thành phố sáng tạo
Sau 3 năm gián đoạn, Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió Mùa (Monsoon Music Festival) đã trở lại với công chúng yêu nhạc, diễn ra liên tục trong 9 ngày tại Hà Nội. Đây được xem là sự kiện văn hóa, phát triển thành mô hình lễ hội thành phố lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam. Cùng với sự kiện Live Space Việt Nam, Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió Mùa 2023 là một trong số ít các sự kiện được tổ chức trên quy mô lớn, tạo sân chơi cho các nghệ sĩ trẻ có tiềm năng âm nhạc.
Mở rộng sân chơi cho nghệ sĩ trẻ
Lấy chủ đề là Phố Hàng Nhạc, Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió Mùa 2023 (Lễ hội) tái hiện tinh thần phố với cảm hứng từ tên gọi của 36 phố phường Hà Nội. Thay vì cố định tại một địa điểm, năm nay, các ban nhạc trẻ tham gia chương trình đã đem âm nhạc tới nhiều không gian khác nhau.
Trong suốt tuần lễ âm nhạc phố Hàng Nhạc, vào mỗi tối, tại 5 địa điểm trong phố cổ Hà Nội bao gồm: Trung tâm Văn hóa nghệ thuật, Trung tâm giao lưu văn hóa phố cổ Hà Nội, Rạp Chuông Vàng, khán phòng Ngụy Như Kon Tum, Bar 1900, Ban tổ chức đều sắp xếp biểu diễn đồng thời các chương trình nhằm đáp ứng nhu cầu thưởng thức nghệ thuật của cộng đồng, giúp công chúng có thể tận hưởng trọn vẹn tinh thần phố hội ngay giữa lòng Thủ đô.
Đáng lưu ý là đêm khai hội tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục kéo dài 7 tiếng đồng hồ với phần trình diễn của 6 nghệ sĩ và nhóm nghệ sĩ, thu hút sự chú ý của giới trẻ và người dân sống tại Hà Nội và trên toàn quốc.
Việc Ban tổ chức mở rộng mô hình tuần lễ âm nhạc với những không gian nhỏ từ đó giới thiệu những dự án âm nhạc mới góp phần tạo thói quen mới cho khán giả trong việc hưởng ứng, ủng hộ những sản phẩm, phong cách âm nhạc mới, mang lại sự đa dạng cho âm nhạc Việt Nam.
“Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió Mùa diễn ra vào tháng được cho là đẹp nhất trong năm, đúng vào thời điểm giao mùa, là một không gian giao lưu văn hóa âm nhạc của nhiều nghệ sĩ Việt Nam cũng như quốc tế”, ca sĩ, nhạc sĩ Trần Tuấn Hùng, trưởng nhóm Bức Tường nhận định.
Sau khi Lễ hội kết thúc, 3 nhóm nhạc trẻ gồm Pháo, Limebócx, The Cassette sẽ là 3 đại diện đầu tiên của quỹ hỗ trợ tài năng âm nhạc trẻ tham dự festival âm nhạc quốc tế tại Hàn Quốc và các nước ASEAN. Họ sẽ là những đại diện của Việt Nam tham gia biểu diễn tại những sân khấu quốc tế, nơi các bạn có cơ hội học hỏi, trau dồi, tích lũy thêm kinh nghiệm biểu diễn tại những sân khấu chuyên nghiệp cùng dàn ekip nước ngoài.
Xóa những rào cản trong thưởng thức nghệ thuật
Bắt đầu từ năm 2014 đến nay, Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió Mùa đã trở thành một sự kiện văn hóa được công chúng mong đợi. Những gì mà sự kiện này đã làm được cũng mở ra nhiều hi vọng và cơ hội để xác lập một mô hình lễ hội âm nhạc, đặc biệt là khi Hà Nội đang là một mắt xích trong mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO. Ngay từ khi mới ra đời, Lễ hội đã luôn dành sự ủng hộ cho những nghệ sĩ trẻ, các nhóm nhạc indie tự viết nhạc, tự chơi nhạc. Trong bối cảnh ở nước ta các nghệ sĩ trẻ tiềm năng, những ban nhạc trẻ có quá ít cơ hội được trình diễn giới thiệu tác phẩm của mình với khán giả thì đây là một “sân chơi” vô cùng ý nghĩa.
Nhạc sĩ Quốc Trung, Tổng đạo diễn sự kiện Lễ hội khẳng định: “Đây là một mô hình mới và sẽ cần nhiều thời gian, sự ủng hộ của các nghệ sĩ, của truyền thông để khán giả có thể đón nhận và thưởng thức. Bên cạnh việc giới thiệu các nghệ sĩ trẻ tham gia tại Monsoon với những sản phẩm âm nhạc mới nhất, chúng tôi cũng mong muốn hỗ trợ cho các bạn kĩ năng, kinh nghiệm biểu diễn để sao cho phần biểu diễn của mình tới khán giả chất lượng nhất, trọn vẹn nhất. Từ đó sẽ góp phần xóa đi những rào cản thưởng thức nghệ thuật. Đó là mục tiêu mà Lễ hội âm nhạc quốc tế Gió Mùa hướng tới”.
Thực tế cho thấy, môi trường âm nhạc dành cho các nghệ sĩ indie ở nước ta đang rất rộng mở, nhiều cơ hội. Trong 4-5 năm trở lại đây, đã có những nghệ sĩ khẳng định được con đường riêng của mình như Lê Cát Trọng Lý, các ban nhạc Ngọt, Chillies”, Cá hồi hoang… Tuy vậy, những người trẻ với nguồn năng lượng dồi dào, hồn nhiên, đầy sáng tạo cũng đang gặp nhiều khó khăn trong đời sống âm nhạc. Thông thường, các nhà tổ chức biểu diễn sẽ chọn phương án an toàn với những tên tuổi ca sĩ, nhạc sĩ đã thành danh. Trong khi đó, các nhóm nhạc indie thường chỉ có thể tổ chức đêm nhạc của mình ở những không gian nhỏ.
Theo nhạc sĩ Quốc Trung, các nghệ sĩ nên biểu diễn càng nhiều càng tốt để mở rộng “tệp” khán giả. Nếu chỉ trông chờ vào Monsoon một năm chỉ có một lần thì không thể. Thay vào đó, hãy tự mình tổ chức những show diễn nhỏ. Sau khi biểu diễn ở Monsoon, các bạn đã có một chương trình biểu diễn được chuẩn bị kĩ lưỡng thì nên tận dụng để đi tour và tổ chức nhiều show diễn hơn.
Việt Nam hoàn toàn có thể là điểm đến của các nghệ sĩ tên tuổi trên thế giới và khu vực. Muốn vậy, chúng ta có một môi trường âm nhạc lành mạnh, các lễ hội âm nhạc được tổ chức văn minh, có cơ hội kết nối với thế giới, tạo môi trường rộng mở cho các nhóm nhạc trẻ.
Theo PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam, nền công nghiệp âm nhạc trong nước chưa thực sự phát triển bởi còn nhiều rào cản. Đơn cử như Lễ hội năm nay được cấp phép rất sát ngày diễn ra mà nguyên nhân là do cơ chế, chính sách của chúng ta đang tồn tại những hạn chế. “Chính quyền nên tạo điều kiện thuận lợi để cấp phép sớm hơn, đồng thuận hoặc xem xét kế hoạch của đơn vị tổ chức sự kiện sớm hơn. Nếu có chỗ nào trong vấn đề thủ tục chưa phù hợp thì hỗ trợ, giải thích giúp họ để họ điều chỉnh sớm. Nếu bị chậm hoặc lỡ nhịp, ảnh hưởng đến kế hoạch, dễ khiến những nhà sản xuất, những đơn vị tổ chức nản lòng”, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương nói.
Hiện nay, mô hình lễ hội âm nhạc tại các thành phố lớn đang thu hút sự chú ý của công chúng trong và ngoài nước. Ngoài Monsoon ở Hà Nội, có thể kể đến một lễ hội âm nhạc mang đậm màu sắc Việt Nam với chất lượng quốc tế, thu hút đông đảo khán giả tham dự như HOZO Festival ở Thành phố Hồ Chí Minh. Tạo dựng một nền âm nhạc đa dạng phong cách, tạo sân chơi cho các nghệ sĩ trẻ có tiềm năng âm nhạc… cũng chính là góp phần tôn lên hình ảnh của một thành phố năng động, sáng tạo./.