Công viên Văn hóa Cảnh quan Bãi Giữa sông Hồng sẽ đánh thức tiềm năng không gian công cộng rộng lớn

Đề án xây dựng Công viên Văn hóa cảnh quan Bãi Giữa sông Hồng rất cần thiết

Đồ án Quy hoạch Phân khu đô thị sông Hồng, tỷ lệ 1/5.000 (đoạn từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở) đã được UBND Thành phố Hà Nội phê duyệt, trong đó, xác định sông Hồng là trục không gian cảnh quan chủ đạo của Thủ đô. Đây là cơ sở quan trọng để phát triển không gian, khai thác hiệu quả các khu vực vùng sông Hồng của Thành phố, trong đó vùng Bãi Giữa thuộc các quận Long Biên, Hoàn Kiếm, Tây Hồ, Ba Đình sẽ là điểm nhấn quan trọng trong trục cảnh quan chủ đạo đó.

Tại Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2023 vừa qua, bàn về chủ đề này, ông Nguyễn Mạnh Hà, Chủ tịch UBND quận Long Biên, chia sẻ, trong bối cảnh trên địa bàn Thành phố Hà Nội hiện còn thiếu các khu vực vui chơi, giải trí có không gian rộng, gần gũi với cảnh quan thiên nhiên, đặc biệt là khu vực nội đô, khu vực phố cũ như Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng..., nhu cầu được tham gia các hoạt động sinh hoạt công công như vui chơi, giải trí ngoài trời, tham gia các hoạt động trải nghiệm gắn với thiên nhiên, được tham quan và sử dụng các sản phẩm nông nghiệp sạch, sử dụng công nghệ cao kết hợp du lịch sinh thái... của người dân là rất lớn.

“

Với điều kiện vị trí gần trung tâm Thủ đô, không gian mở, hệ sinh thái đa dạng, gắn liền với cảnh quan mặt nước hoang sơ kết hợp với cầu Long Biên lịch sử, vùng Bãi Giữa sông Hồng hội tụ các điều kiện hết sức thuận lợi để phát triển thành không gian công cộng phục vụ các hoạt động du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm, đáp ứng nhu cầu đa dạng của nhân dân Thủ đô nói chung, quận Long Biên nói riêng.

Chủ tịch UBND quận Long Biên Nguyễn Mạnh Hà

Theo ông Nguyễn Mạnh Hà, thực trạng khu vực Bãi Giữa, Bãi Nổi sông Hồng trên địa bàn quận Long Biên hiện có 1.567,25 ha đất vùng bãi bao gồm 180ha đất bãi giữa, phần lớn là đất sản xuất nông nghiệp. Các loại hình canh tác nông nghiệp chủ yếu là trồng cây ăn quả, hoa cây cảnh, nuôi trồng thủy sản, một phần diện tích trồng rau và cây hàng năm. Giai đoạn 2021-2025, Quận Long Biên đã quyết liệt triển khai thực hiện Chỉ thị 13-CT/TU ngày 2/3/2022 của Thành uỷ Hà Nội và Nghị quyết chuyên đề số 04-NQ/QU của Quận ủy về quản lý đất đai; đặc biệt chú trọng tới khu vực Bãi Giữa, bãi bồi ven sông Hồng, sông Đuống.

Quận Long Biên đã tập trung kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc thực hiện xử lý, khắc phục vi phạm về đất đai. Tuy nhiên vẫn còn nhiều tồn tại và bất cập như chưa khai thác được tiềm năng, lợi thế của khu vực; còn nhiều diện tích đất hoang hóa chưa đưa vào khai thác, đất sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả, bất cập trong công tác quản lý đất đai. Cùng đó, phát sinh những vi phạm về đê điều và xây dựng (sử dụng đất sai mục đích, đổ trộm phế thải san lấp mặt bằng, xây dựng công trình không đúng quy định); các hộ thuê thầu hiện tổ chức sản xuất theo hướng tự phát, chưa có định hướng sản xuất, dịch vụ hợp lý, thiếu sự liên kết, không tạo điểm nhấn để thu hút…

“Với cảnh quan tự nhiên hoang sơ, đặc điểm thủy văn, địa chất và hệ sinh thái đa dạng, nơi đây đã bắt đầu được người dân và khách du lịch quan tâm và yêu thích bởi được gần gũi với thiên nhiên, cây xanh, mặt nước, nhiều khu vực đất bãi trở thành điểm vui chơi tự phát với một số hoạt động trên bãi sông như các câu lạc bộ bơi sông, bãi tắm tiên, các loại hình dịch vụ café...”, Chủ tịch UBND quận Long Biên, chia sẻ.

Cần có cách tiếp cận thận trọng đối với vùng Bãi Giữa sông Hồng

Vùng Bãi Giữa đã và đang là khu vực vừa khó kiểm soát phát triển nhằm đảm bảo không gian thoát lũ theo các quy định nghiêm ngặt của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Chính phủ; vừa đặt ra bài toán trong việc đánh thức tiềm năng không gian cảnh quan rộng lớn hướng đến phát triển bền vững quận Long Biên.

Bởi vậy, ông Nguyễn Mạnh Hà cho rằng, chúng ta cần có cách tiếp cận hết sức thận trọng, trong đó cần tập trung vào các nội dung theo tầng bậc từ công tác lập quy hoạch, thể chế, chính sách, huy động nguồn vốn đến quản lý sử dụng...

Về mặt quy hoạch tổng thể, ông Nguyễn Mạnh Hà nêu quan điểm, để công viên đa chức năng thuộc khu vực Bãi Giữa sông Hồng là điểm nhấn của trục cảnh quan sông Hồng, chúng ta phải tiến hành nghiên cứu quy hoạch tổng thể vùng sông Hồng, trong đó xác định Cầu Long Biên là một thông số quan trọng và tất yếu, có vị trí xứng đáng trong bất kỳ phương án quy hoạch nào. Đồng thời tổ chức các hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên cơ sở đáp ứng nhu cầu phục vụ du lịch, trong đó, trọng yếu là tổ chức các tuyến giao thông xanh (phục vụ đi bộ, xe đạp và xe thô sơ) và các giải pháp kết nối giao thông đường thủy, đường bộ đảm bảo liên kết thuận tiện với mạng lưới giao thông công cộng khu vực ven 2 bãi sông hình thành các điểm, tuyến kết nối và tiếp cận đa phương thức.

Chủ tịch UBND quận Long Biên Nguyễn Mạnh Hà chia sẻ thêm, chúng ta cần xác định 3 nguyên tắc thiết kế chủ đạo khu vực Bãi Giữa. Thứ nhất: Hạn chế tối đa bê tông hóa; Thứ hai: Quy hoạch cảnh quan thích ứng thủy văn của sông Hồng, Quy hoạch cảnh quan khu vực phục vụ cho cộng đồng trong đó cần khai thác tối ưu cảnh quan môi trường tự nhiên trong các thời điểm, kịch bản khác nhau nhưng vẫn đạt được nhu cầu tiện ích sử dụng cao; Thứ ba: Kiến trúc thích ứng, lắp ghép, linh hoạt, thân thiện môi trường, cảnh quan khu vực sử dụng các vật liệu tự nhiên, truyền thống như tre, gỗ... Ngoài ra, chúng ta cần phát triển những tổ hợp kiến trúc điểm nhấn dọc sông Hồng, kết hợp kiểm soát chặt sự chuyển đổi các khu vực hiện hữu.

Cùng đó, phải thiết lập các cơ chế, thể chế chính sách phục vụ quản lý sau Quy hoạch vì việc ban hành các chính sách kịp thời, phù hợp, mang tính thống nhất sẽ giúp quá trình triển khai, thực hiện Dự án diễn ra thuận lợi, đúng nguyên tắc. Quan trọng nhất là các quy định pháp lý về những hạng mục được làm/ không được làm trong khu vực, các chính sách về nguồn vốn, về lựa chọn nhà đầu tư, giải pháp khai thác và vận hành.

“Đề án xây dựng Công viên Văn hóa Cảnh quan khu vực Bãi Giữa sông Hồng với quy mô lớn, quá trình thực hiện lâu dài, cần chứng minh được hiệu quả thông qua sự phát triển bền vững. Trong đó, công tác quản lý, phối hợp giữa các cơ quan, ban ngành rất quan trọng. Cần xử lý nghiêm các vi phạm ngay từ quá trình đầu tư, vận hành, khai thác. Đề án cũng cần đưa ra các hướng dẫn, quy định cụ thể về nguyên tắc vận hành, duy tu - duy trì các không gian công cộng theo giai đoạn phù hợp”, Chủ tịch UBND quận Long Biên Nguyễn Mạnh Hà, chia sẻ./.

Quỳnh Chi