Những di vật đặc biệt của văn hoá Đông Sơn tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia

Đây là dịp đặc biệt để người dân thăm quan có cơ hội chiêm ngưỡng và tìm hiểu những di vật tiêu biểu đặc sắc của văn hóa Đông Sơn được sưu tầm như: trống đồng, các công cụ lao động, vũ khí, đồ trang sức với nhiều loại hình và chất liệu khác nhau… cùng những phát hiện mới về khuôn đúc trống đồng tại Luy Lâu (Bắc Ninh) qua khai quật khảo cổ học, có niên đại sau Công nguyên.

Sưu tầm mới về văn hóa Đông Sơn

Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã đẩy mạnh nghiên cứu về văn hóa Đông Sơn với sự hợp tác của các tổ chức quốc tế. Trong đó, phối hợp với Bảo tàng Quốc gia Hàn Quốc khai quật di chỉ Đình Tràng (Hà Nội) góp phần sáng tỏ nhiều vấn đề về văn hóa Đông Sơn vùng đồng bằng Bắc Bộ; khai quật di chỉ Bãi Cọi (Hà Tĩnh) để làm rõ mối giao lưu giữa văn hóa Đông Sơn và văn hóa Sa Huỳnh vùng đồng bằng sông Cả.

Khuôn đúc trống Đông Sơn phát hiện từ lòng đất Luy Lâu

Năm 1998, tại Luy Lâu (Bắc Ninh, Việt Nam) đã phát hiện một mảnh khuôn đúc trống trên bề mặt, năm 2001 phát hiện một mảnh trong lớp đất đắp thành. Đây là những dấu hiệu đầu tiên về khả năng tìm thấy dấu vết hoạt động đúc trống đồng ngay tại Luy Lâu, trụ sở của quận Giao Chỉ. Cho đến nay, gần một ngàn mảnh khuôn đúc trống đồng được tìm thấy đã chứng tỏ di tích Luy Lâu (Bắc Ninh, Việt Nam) là nơi duy nhất trên thế giới phát hiện được số lượng lớn các mảnh khuôn đúc trống đồng.

Thực nghiệm đúc trống đồng.

Từ năm 1964 đến 1975, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam (nay là Bảo tàng Lịch sử quốc gia) phối hợp với Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tiến hành thử nghiệm đúc trống đồng Ngọc Lũ trên cơ sở phân tích thành phần hợp kim và các dấu vết kỹ thuật trên hiện vật nhưng chưa thành công. Năm 2022 trên cơ sở nghiên cứu thông tin khoa học thu được từ mảnh khuôn đúc phát hiện ở Luy Lâu (Bắc Ninh), các nhà khảo cổ đã phác thảo lại hình dáng chiếc trống và thực nghiệm đúc trống đồng tại làng nghề Trà Đông (Thanh Hoá). Quá trình đúc thực nghiệm đã kiểm chứng các thông tin thu được từ sưu tập mảnh khuôn trống. Nhằm cung cấp cơ sở khoa học để xem xét lại các đặc điểm và chức năng của một số hiện vật liên quan. Đây cũng là cách tiếp cận phương pháp đúc trống khác với những lần đúc thực nghiệm trước. Vì vậy trống đồng Luy Lâu trở thành chiếc trống đúc thực nghiệm thành công đầu tiên và duy nhất dựa trên cơ sở khoa học là những mảnh khuôn đúc trống.

Từ những di vật, các mảnh khuôn đúc trống được các nhà khảo cổ học tìm thấy đã thể hiện sự minh chứng rõ ràng và mạnh mẽ về văn hoá Đông Sơn từ hàng nghìn năm trước.

PV