Phát triển tiềm năng du lịch văn hóa Hòa Bình: Bài cuối: Đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn

Hướng tới mục tiêu đón 4,9 triệu khách vào năm 2025, doanh thu du lịch đạt 5,4 nghìn tỷ đồng, tạo việc làm cho khoảng 26 nghìn lao động; xây dựng Khu du lịch hồ Hòa Bình là Khu du lịch Quốc gia vào năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, tỉnh Hòa Bình phấn đấu phát huy tối đa lợi thế để phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, xây dựng Hòa Bình thành điểm đến hấp hẫn với các sản phẩm du lịch đặc trưng, là trung tâm du lịch lớn của khu vực trung du và miền núi phía Bắc.

Phát triển tiềm năng du lịch

Trong kế hoạch phát triển du lịch Hòa Bình thành ngành kinh tế mũi nhọn, Hòa Bình cũng có kế hoạch tạo sản phẩm du lịch liên kết vùng. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình Nguyễn Văn Toàn cho biết: Trong việc quy hoạch, xây dựng cũng như triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội - du lịch, địa phương đều chú trọng tới việc khai thác thị trường rộng lớn là Thủ đô Hà Nội, phối hợp cụ thể giữa hai địa phương. Tỉnh Hòa Bình và thành phố Hà Nội đã có những dự án quan trọng để kết nối du lịch. Điểm hình là tuyến cáp treo dài 3km nối chùa Tiên (huyện Lạc Thủy, Hòa Bình) với chùa Hương (huyện Mỹ Đức, Hà Nội), kết nối du lịch tâm linh giữa hai địa phương.

Tỉnh Hoà Bình đã quy hoạch các khu vực để phát triển du lịch như lòng hồ Hòa Bình với diện tích là 52ha đã được quy hoạch tổng thể, dự án làm đường vòng quanh hồ, xây dựng cảng để kết nối giao thông đường thủy, đường bộ. Đồng thời, xây dựng những khu du lịch hyện Lạc Sơn kết nối với huyện Kim Bôi đó là một trong những điểm nhấn, ông Nguyễn Văn Toàn bày tỏ.

Bên cạnh đó, Hoà Bình cũng tích cực đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực du lịch. Nâng cao hiệu quả công tác quảng bá du lịch, số hóa Cổng thông tin du lịch thông minh của tỉnh và trang web quảng bá du lịch của Khu du lịch hồ Hòa Bình… Đẩy mạnh Chương trình hợp tác liên kết phát triển du lịch với các tỉnh Tây Bắc mở rộng...

Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Hòa Bình Hà Văn Thắng cho biết: là cửa ngõ của Thủ đô Hà Nội, Hòa Bình hội đủ các điều kiện về địa lý, khí hậu, văn hóa đa sắc tộc để phát triển các loại hình du lịch như du lịch tâm linh, du lịch cộng đồng, du lịch nghỉ dưỡng, du lịch nông nghiệp… Hòa Bình có điều kiện rất thuật lợi để phát triển các ngành du lịch. Hiện nay tỉnh Hòa Bình nói chung, huyện Mai Châu và các huyện ven sông Đà đã được Thủ tướng Chính phủ có quyết định quy hoạch thành trọng điểm du lịch quốc gia.

Với chức năng nhiệm vụ của mình, thời gian qua Hiệp hội Du lịch tỉnh Hòa Bình đã đồng hành trong giới thiệu các tiềm năng, sản phẩm du lịch của tỉnh nhà; giúp nhà đầu tư hiểu rõ quy định đầu tư tại Hòa Bình. Đồng thời, tham mưu cho UBND tháo gỡ khó khăn, vận dụng sáng tạo các quy định pháp luật để làm sao thủ tục ngày càng thông thoáng, có sức hút với nhà đầu tư… ông Hà Văn Thắng chia sẻ.

Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa

Du lịch đang dần thay đổi cuộc sống tại nhiều bản dân tộc Mường, Thái, Dao, Mông… ở Hòa Bình cũng như ở nhiều địa phương Tây Bắc. Nhưng đó chỉ là con số nhỏ. Rất nhiều hộ dân ở miền núi vẫn còn phải đối diện với nhiều thách thức, khó khăn, một trong số đó là bản sắc văn hóa dân tộc đang có nguy cơ mai một dần.

Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Hoà Bình Bùi Xuân Trường cho biết, hiện toàn tỉnh Hoà Bình đang có 786 di sản văn hóa phi vật thể. Trong đó: Tiếng nói, chữ viết là 10, ngữ văn dân gian là 154, nghệ thuật trình diễn dân gian là 171, tập quán xã hội là 113, nghề thủ công truyền thống là 26, tri thức dân gian là 268. Di sản văn hóa vật thể tại bảo tàng tỉnh Hòa Bình đang lưu giữ 18.003 hiện vật.

Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có 101 di tích lịch sử, di tích văn hóa được xếp hạng (41 di tích cấp quốc gia, 60 di tích cấp tỉnh) và hơn 100 di tích chưa xếp hạng. Đây là tiềm năng lớn có vai trò quan trọng trong phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, phát triển sự nghiệp văn hóa của tỉnh.

Mỗi dân tộc trên địa bàn tỉnh Hoà Bình đều có những bản sắc riêng biệt. Di sản văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh còn lưu giữ được khá đa dạng và phong phú.

Phát huy các giá trị văn hóa của tỉnh Hòa Bình đó là việc đã làm tốt công tác tuyên truyền, thu hút được đông đảo nhân dân tham gia hưởng ứng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Hàng năm, tỉnh đã thực hiện được gần 50 lớp truyền dạy nghệ thuật dân gian; hàng trăm lớp dạy chữ các dân tộc Mường, Thái, Dao, Mông.

“Nhờ đó mà, trên địa bàn tỉnh hiện nay đã xuất hiện nhiều lớp truyền dạy chữ Dao, Tày, Thái, Mông và trình tấu Chiêng Mường, múa Mường... Người dân tự hào về những giá trị văn hóa phi vật thể của dân tộc mình nên đã có ý thức bảo tồn, phát huy”, ông Bùi Xuân Trường cho biết.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình Nguyễn Văn Toàn cho biết: Để phát huy và bảo tồn văn hóa, từ sau Hội nghị văn hóa toàn quốc, tỉnh đã xây dựng Nghị quyết Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, xác định du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Do vậy, thời gian vừa qua tỉnh cũng đã có những đề án, dự án để phát triển văn hóa bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa các dân tộc tỉnh Hòa Bình.

Định hướng đưa du lịch thành kinh tế mũi nhọn

Để phát triển du lịch cộng đồng chúng tôi gắn với bản sắc văn hóa, ví dụ khi xây dựng làng du lịch cộng đồng tại bản Ngòi (xã Suối Hoa, huyện Tân Lạc), chúng tôi yêu cầu giữ nguyên bản từ kiến trúc đến nếp sinh hoạt của người dân Mường nơi đây”. Thời gian tới, tỉnh cũng sẽ tăng cường quảng bá, giới thiệu những đặc sắc của văn hóa, danh thắng Hòa Bình với du khách trong và ngoài nước, từ đó kích cầu du lịch, ông Nguyễn Văn Toàn nói.

Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Châu Hoàng Đức Minh cho biết, cùng với các chính sách hỗ trợ, hướng dẫn bà con làm homestay phát triển du lịch cộng đồng, địa phương luôn quan tâm, khuyến khích bà con giữ gìn bản sắc, bảo tồn dân ca, dân vũ truyền thống, trong đó có Xòe Thái.

Bên cạnh gìn giữ cảnh quan, bản sắc địa phương, huyện Mai Châu ý thức việc tiếp cận, tận dụng các ứng dụng khoa học trong thời đại 4.0 để phát triển kinh tế. Huyện Mai Châu đã thực hiện số hóa 8 điểm du lịch, xây dựng bản đồ du lịch số, đưa ứng dụng MC thực tế ảo để du khách dễ dàng tra cứu, tìm hiểu thông tin cũng như khám phá các nét văn hóa, điểm đến hấp dẫn trên địa bàn. Ngoài ra, huyện thành lập các câu lạc bộ giữ gìn bản sắc văn hóa du lịch, hỗ trợ người dân để phục dựng các lễ hội, nét văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc nơi đây…

Nhằm thực hiệu có hiệu quả công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trên cơ sở kế thừa những tinh hoa văn hóa của các thế hệ trước, làm cho giá trị của các di sản văn hóa thấm sâu, lan tỏa trong đời sống xã hội; đồng thời khai thác, phát huy có hiệu quả di sản văn hóa các dân tộc tỉnh Hòa Bình gắn với phát triển du lịch bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, ngày 11/10/2021, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TU về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc tỉnh Hòa Bình giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Nghị quyết đề ra 6 nhóm giải pháp về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước đối với công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc; tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ; tuyên truyền nâng cao nhận thức, tổ chức phổ biến truyền dạy các di sản văn hóa; đẩy mạnh liên kết sản xuất hàng hóa công nghiệp văn hóa; huy động các nguồn lực cho công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc...

Đình Thế