Chùa Dương Quang (huyện Gia Lâm)
Chùa Dương Quang hay chùa Thượng hiện nay thuộc xã Dương Hà, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
Nằm trong vùng đất cổ có bề dày lịch sử và cách trung tâm Phật giáo Luy Lâu không xa, nên chùa Dương Quang cũng được xây dựng từ sớm. Niên đại cụ thể của di tích tuy không còn tài liệu ghi chép lại, nhưng qua hệ thống văn bia hiện lưu giữ tại chùa cho phép xác định niên đại khởi dựng ngôi chùa vào thời Lê Trung hưng thế kỷ XVII.
Qua các di vật còn lại cho thấy chùa đã được trùng tu, sửa chữa nhiều lần như các tấm bia “Bia trùng tu Dương Quang tự hậu Phật bi ký”, “Nhất hưng công đức tân báo chi chí Vĩnh Thuỳ”, “Vĩnh truyền bia ký”... Kiến trúc hiện nay của ngôi chùa mang dấu ấn của lần tu sửa vào thời Nguyễn. Chùa Dương Quang có quy mô kiến trúc bề thế, được tạo dựng trên một khu đất cao, rộng rãi thoáng mát, bên cạnh đình Thượng. Các công trình kiến trúc nằm gọn trong một khuôn viên khép kín bởi luỹ tre xanh bao bọc và các vườn cây hoa quả bốn mùa xanh tốt, tạo không gian tĩnh mịch nơi cửa thiền.
Trải qua thời gian tồn tại lâu dài, đến nay chùa Dương Quang còn bảo lưu được khối lượng di vật khá phong phú, đa dạng, có giá trị về lịch sử và giá trị nghệ thuật cao. Đặc biệt, hệ thống tượng tròn của chùa là những tác phẩm nghệ thuật đáng chú ý của nghệ thuật tạc tượng thế kỷ XVIII - XIX. Các pho tượng được tạo tác công phu, tỷ mỷ và được phủ thếp vàng lộng lẫy như những pho tượng A Di Đà, Quan Âm, Di Lặc... đây là những tiêu bản quý giá góp phần tìm hiểu nghệ thuật tạc tượng, đúc tượng trong lịch sử dân tộc.
Nguồn tư liệu thành văn gồm: 21 tấm bia đá, cây hương đá, chuông đồng, hoành phi, câu đối là những tài liệu quý, có giá trị trong việc nghiên cứu tìm hiểu về các thời kỳ lịch sử sôi động Lê Trung hưng, Quang Trung... Đồng thời, những phong tục tập quán và sắc thái văn hoá của nhân dân xã Dương Quang cũng phản ánh là nơi hội tụ truyền thống văn hoá cộng đồng cư dân người Việt.
Cùng với đình Thượng, đình Trung, đình Hạ, chùa Hiển Quang, chùa Hạ, chùa Dương Quang tạo thành một quần thể di tích tôn giáo truyền thống trên địa danh một vùng quê cổ. Đây chính là nơi bảo lưu những truyền thống tốt đẹp của người dân địa phương, là trung tâm sinh hoạt văn hoá của một cộng đồng dân cư.
Với những giá trị trên, chùa Dương Quang (chùa Thượng), xã Dương Hà, huyện Gia Lâm đã được UBND Thành phố Hà Nội xếp hạng di tích lịch sử kiến trúc nghệ thuật năm 2003./.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02