Trưng bày chuyên đề “Gốm Sài Gòn và vùng phụ cận - Nét đặc trưng văn hóa Nam Bộ"
Với 50 hình ảnh và gần 200 hiện vật đặc sắc, trưng bày chuyên đề nhằm giới thiệu về nguồn gốc, ý nghĩa và giá trị di sản của các bộ sưu tập gốm. Các hiện vật được sưu tầm bao gồm các tượng, quần thể tiểu tượng, bình gốm, đôn gốm... trên các mái đình, miếu...
Ngày 10-8, Bảo tàng thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức Lễ kỷ niệm 45 năm thành lập (1978-2023) và khai mạc trưng bày chuyên đề “Gốm Sài Gòn và vùng phụ cận - Nét đặc trưng văn hóa Nam Bộ".
Đến dự có Đại tướng Lê Hồng Anh, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư; nguyên Phó Chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa; các đồng chí lão thành cách mạng...
Trưng bày chuyên đề do Bảo tàng TP. Hồ Chí Minh phối hợp Bảo tàng tỉnh Bình Dương tổ chức với hơn 50 hình ảnh và gần 200 hiện vật đặc sắc giới thiệu nguồn gốc, đặc điểm, ý nghĩa, giá trị di sản của bộ sưu tập gốm Sài Gòn và vùng phụ cận như: gốm Lái Thiêu (Bình Dương), gốm Biên Hòa (Đồng Nai), gốm Pháp do Sài Gòn đặt hàng...
Chuyên đề đa dạng các bộ sưu tập gốm thờ cúng, gốm gia dụng với chất men phong phú, có giá trị lịch sử, văn hóa, mỹ thuật cao; đồng thời, góp phần làm rõ thêm các giai đoạn hình thành và phát triển của nghề làm gốm nói riêng và nghề thủ công truyền thống nói chung của Sài Gòn và vùng đất Nam bộ.
Ra đời vào cuối thế kỷ XVII, gốm Biên Hòa là sự kết hợp của hai dòng gốm Việt - Hoa, những di tích như Rạch Lò Gốm, Bến Miểng Sành... Sản phẩm ban đầu là: nồi, niêu, bình với bằng đất nung; hũ, khạp bằng sành phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt thường ngày của cư dân.
Sự ra đời của trường Mỹ Thuật Biên Hòa (1903) với sự truyền nghề của những nghệ nhân gốm Cây Mai đã tạo nên dòng gốm mỹ thuật đặc trưng với tên gọi “Gốm Mỹ nghệ Biên Hòa”.
Đầu thế kỷ XIX, bên cạnh dòng gốm Trung Quốc sản xuất du nhập vào Việt Nam, lúc bấy giờ còn có dòng gốm sản xuất tại Pháp cũng được các thương nhân Pháp sử dụng nhằm quảng bá, tuyên truyền nền văn hóa Pháp trong công cuộc khai phá các nước thuộc địa. Các sản phẩm gốm Pháp du nhập vào Việt Nam chủ yếu là đồ gốm gia dụng.
Đến khoảng giữa thế kỷ XIX, gốm Lái Thiêu là sự tổng hợp hài hòa của ba trường phái gốm Nam Trung Hoa: Quảng Đông (chuyên sản xuất tượng trang trí), Phúc Kiến (thường sử dụng men màu đen, màu vàng da lươn, sản phẩm chủ yếu là các loại chóe rượu, khạp…) và Triều Châu (với các loại đồ gia dụng: tô, chén, đĩa, bình men nhiều màu và men xanh trắng).
Bên cạnh những nội dung đặc sắc về gốm sứ Nam bộ, khách tham quan có dịp trải nghiệm làm và trang trí gốm cùng các nghệ nhân./.