Bộ Tài chính công bố kết quả kiểm tra tiền công đức, chùa Ba Vàng và hơn 50 chùa không báo cáo

Theo đó, thực hiện Kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, Bộ Tài chính đã hoàn thành việc thí điểm kiểm tra vấn đề quản lý tiền công đức tại các di tích lịch sử - văn hóa, đình chùa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

Kết quả kiểm tra cho thấy, về thu, chi tiền công đức, tài trợ tại các di tích, năm 2022, tổng số thu là 70,8 tỷ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng). Tổng số chi là 54,4 tỷ đồng cho các hoạt động quản lý, lễ hội, tu bổ, tôn tạo di tích, từ thiện và các khoản chi khác.

Bốn tháng đầu năm 2023 tổng số thu 61 tỉ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng), gần bằng số thu cả năm 2022. Tổng số chi 29,4 tỉ đồng

Cụ thể, một số di tích có số thu trong 4 tháng đầu năm 2023 trên 1 tỉ đồng, gồm di tích đền Cửa Ông - Cặp Tiên 19,8 tỉ đồng (chiếm 32% tổng số thu tiền công đức, tài trợ tại các di tích trên địa bàn tỉnh); khu di tích lịch sử và danh thắng cảnh Yên Tử gần 7,2 tỉ đồng (riêng tại chùa Đồng 4,3 tỉ đồng); đền Thánh Mẫu ở Trà Cổ, Móng Cái 5,3 tỉ đồng; khu di tích lịch sử Bạch Đằng, Hạ Long 3,2 tỉ đồng; chùa Hưng Học ở Nam Hòa, Quảng Yên 2,7 tỉ đồng...

Bộ Tài chính cho biết số liệu nêu trên mới chỉ được tổng hợp từ báo cáo của 221/450 di tích lịch sử - văn hóa thuộc diện cần kiểm tra, khoảng 47% tổng số chủ thể quản lý di tích. 

Sau khi loại trừ số di tích không có công đức, còn trên 50 di tích không có số liệu báo cáo. Trong số đó có chùa Ba Vàng ở Uông Bí thuộc di tích cấp tỉnh, được đánh giá có số thu công đức tốt. Theo đánh giá của Bộ Tài chính, với số thực thu trong 4 tháng đầu năm là 61 tỷ đồng.

Cũng theo Bộ Tài chính, về giám sát tiếp nhận, kiểm đếm và quản lý tiền công đức, tài trợ tại 4 di tích giao cho đơn vị sự nghiệp công lập quản lý, sử dụng đều có các điểm chung.

Các khoản thu có sổ sách ghi chép, các khoản chi có hóa đơn, chứng từ; định kỳ thực hiện lập báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán gửi cơ quan có thẩm quyền theo quy định.

Nhiều di sản văn hoá, điển hình là các công trình xây dựng, địa điểm gắn với anh hùng dân tộc, danh nhân tiêu biểu có ảnh hưởng đối với tiến trình lịch sử của dân tộc được bảo tồn, phát huy; nhiều giá trị văn hoá truyền thống tốt đẹp của địa phương được tôn vinh, kế thừa.

Hình thức tiếp nhận tiền công đức, tài trợ được triển khai đa dạng; cùng với việc tiếp nhận tiền mặt, tại nhiều di tích thực hiện tiếp nhận tiền công đức theo hình thức chuyển khoản, phương thức thanh toán điện tử. Hoạt động giám sát tiếp nhận, kiểm đếm, quản lý, sử dụng tiền công đức, tài trợ tại các di tích về cơ bản trên cơ sở ý thức tự giác, tự kiểm của mỗi người, từng tổ chức liên quan, thể hiện tinh thần trách nhiệm đối với cộng đồng.

Nguồn thu công đức, tài trợ ngoài việc sử dụng cho bảo vệ, phát huy giá trị di tích và hoạt động lễ hội, còn được sử dụng cho các hoạt động cộng đồng và đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tiền công đức được sử dụng vào việc gì cũng cần phải được công khai, để người cúng dường biết được có đúng mục đích, có phù hợp và hiệu quả hay không. Nếu sử dụng đồng tiền vào những việc không phù hợp, không đúng với tâm nguyện của đa số người cúng dường, tài trợ, thì đó cũng là điều bất minh.

Trên thực tế, không ít nơi lợi dụng lòng tin, lòng tốt, thậm chí là cả sự mê tín, mê muội của người khác để thu lợi cho mình. Tiền công đức thu vào bao nhiêu chỉ có "nhóm lợi ích" ở đó biết, họ chia nhau, trục lợi bằng cách khai thác cái gọi là tâm linh, tín ngưỡng.

Không chỉ Quảng Ninh, các cơ quan quản lý phải tổ chức kiểm tra việc quản lý tiền công đức trên phạm vi cả nước. Đây không chỉ là văn minh pháp luật mà còn là xây dựng lòng tin và đạo đức xã hội./.

KT