Đọc sách "Luật xưa án cũ" hiểu xưa để ngẫm nay
Nhằm mục đích “ôn cố tri tân”, hiểu xưa để ngẫm nay, đồng thời cung cấp thêm cho bạn đọc một cách tiếp cận mới về đề tài “văn hóa pháp lý” và một tư liệu quý nghiên cứu về những câu chuyện pháp luật trong thời kỳ phong kiến ở Việt Nam, từ đó rút ra những kinh nghiệm quý báu cho công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách "Luật xưa án cũ" do PGS.TS Bùi Xuân Đính sưu tầm và biên soạn.
Trong lịch sử phát triển của quốc gia Việt Nam, thời kỳ phong kiến tự chủ (từ đầu thế kỷ XI đến giữa thế kỷ XIX) có một vị trí trọng yếu. Đây là thời kỳ cha ông ta phát triển và nâng cao một bước các giá trị văn hóa, trong đó có văn hóa pháp lý hình thành từ thời các vua Hùng, được thử thách qua hàng ngàn năm chịu ách đô hộ của phong kiến phương Bắc.
Trong "Luật xưa án cũ", tác giả Bùi Xuân Đính đã công phu tập hợp 136 câu chuyện pháp luật thời phong kiến, được ghi lại trong các bộ chính sử của nước nhà; phân tích kỹ các tình tiết của các câu chuyện pháp luật, trong đó nhiều câu chuyện là những vụ án nổi tiếng trong lịch sử phong kiến Việt Nam, với sự có mặt của đủ các giai tầng xã hội từ vua chúa, đội ngũ quan lại các cấp, đến những người dân bình thường; liên quan tới rất nhiều mặt của đời sống xã hội như: kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục, quốc phòng, an ninh...
Sách dày 634 trang được chia thành 5 phần: Phần 1: Các câu chuyện và vụ án về các vua chúa, triều đình đề cao tuân thủ pháp luật; Phần 2: Các câu chuyện về quan lại nêu gương tuân thủ pháp luật; Phần 3: Các câu chuyện và vụ án về quan lại vi phạm pháp luật; Phần 4: Các câu chuyện và vụ án về quan lại đố kỵ nhau, vi phạm pháp luật; Phần 5: Các câu chuyện và vụ án về người dân vi phạm pháp luật.
Với cách dẫn chuyện và luận bàn hấp dẫn qua những vụ án nổi tiếng trong lịch sử chế độ phong kiến, cuốn sách cung cấp nhiều kiến thức bổ ích giúp độc giả hiểu thêm các vấn đề pháp luật, vi phạm pháp luật, xử lý vi phạm pháp luật... của thời kỳ này.
Qua những câu chuyện kể, tác giả đã làm rõ mối quan hệ giữa các giá trị pháp luật và các giá trị về văn hóa, đem đến cho người đọc những suy ngẫm về đường làm vua, làm quan, làm dân, làm người nói chung, về cách làm luật và thực thi pháp luật của cha ông ta; từ đó liên hệ với thực tế cuộc sống hôm nay rút ra nhiều bài học có giá trị tham khảo đối với việc ban hành và thực thi pháp luật trong xã hội ta hiện nay, góp phần xây dựng một xã hội thượng tôn pháp luật, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa “của dân, do dân và vì dân”.
PGS. TS Bùi Xuân Đính hy vọng, cuốn sách sẽ bổ ích cho sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh các ngành: Lịch sử, Luật học, Dân tộc học, Chính trị học, Văn hóa học và cho tất cả những ai muốn tìm hiểu lịch sử Việt Nam thời quân chủ - phong kiến nói chung, khía cạnh Nhà nước và pháp luật nói riêng./.