Lễ mở biển đầu năm của ngư dân

Đầu năm mới Tết Quý Mão, nhiều ngư dân ở thôn Xuân Bắc, xã Cẩm Nhượng, huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh), cùng các thành viên trong gia đình chuẩn bị cỗ xôi gà, bánh chưng, hương vàng, gạo, muối, trầu cau, những hải sản đánh bắt từ biển như tôm, cá, ghẹ, mực... để đưa ra bờ biển thực hiện lễ mở biển, hay còn gọi là lễ cúng thuyền, cúng bến, sau đó xuất hành lấy may đầu năm.

Mở biển là nghi lễ truyền thống, được người dân xã Cẩm Nhượng và một số vùng lân cận duy trì hàng trăm năm qua. Theo quan niệm, thần canh bến thường bảo vệ an toàn cho tàu thuyền khi neo đậu, vì vậy đây là dịp để ngư dân thể hiện lòng thành kính, cảm ơn thần linh đã che chở cho ngư cụ của mình. Họ cùng cầu mong năm mới ra khơi được thuận lợi, sóng yên, biển lặng, tôm cá đầy khoang.

Lái xe máy chở nhau ra bến neo đậu ở kè Cửa Nhượng, các ngư dân cùng những lao động lần lượt bưng cỗ xôi gà, đồ vàng mã đưa lên những chiếc thuyền đi biển của mình, nổ máy và lái ra xa cách bờ vài trăm mét để thực hiện các nghi thức. Sắp xếp lễ vật đựng trong đĩa lên mảnh chiếu nhỏ, các ngư dân châm lửa đốt ba nén nhang rồi khấn vái bốn phía. Tiếp đó sẽ cùng mọi người rải muối, gạo, hương vàng xuống nước và khắp sàn thuyền, với hàm ý để thần thuyền, thần bến hưởng lộc.

Lễ diễn ra trong khoảng nửa tiếng. Sau khi kết thúc, ngư dân sẽ chọn giờ đẹp để xuất hành lấy may, chuẩn bị cho mùa đánh bắt mới. Hơn 17h, hàng chục chiếc thuyền công suất hơn 100CV treo cờ Tổ quốc đang đậu trên biển Cẩm Nhượng đồng loạt nổ máy, nối đuôi nhau chạy ra cửa biển, thả lưới xuống nước.

Cũng có một số gia đình không ngại thời tiết, chọn thời điểm làm lễ mở biển là ngày ra khơi chính thức. Họ lái thuyền đi ra vùng biển cách bến khoảng 2-4 hải lý, đánh bắt các loài hải sản như cá, tôm, ghẹ gần bờ, sau đó trở về trong buổi.

Thạch Vũ