Cây xanh và vai trò giảm nhiệt đô thị

Kiến trúc - Ngày đăng : 14:21, 06/07/2022

Hà Nội đang trải qua những ngày nắng nóng đỉnh điểm. Dù vậy, đi qua nhiều con đường, tuyến phố, người dân Thủ đô có thể cảm nhận sự dễ chịu khi đi dưới những hàng cây xanh phủ bóng xuống mặt đường…
Đó chính là thành quả, là sự nỗ lực của Hà Nội trong những năm qua đã thực hiện thành công các chương trình lớn về tăng diện tích cây xanh đô thị.

Dịu mát giữa mùa Hè oi bức

Bất cứ người dân, du khách nào đến Thủ đô cũng cảm nhận được vẻ đẹp của những hàng cây và giá trị của nó với môi trường. Ghi nhận, trong những ngày này, giữa tiết trời oi ả, vẫn có những tuyến phố, con đường ngỡ tưởng sẽ bị nung nóng lại được phủ bóng cây xanh, qua đó làm dịu đi sự oi bức của mùa Hè.

Hàng cây xanh trên phố Xã Đàn. Ảnh: Nguyễn Linh
Hàng cây xanh trên phố Xã Đàn. Ảnh: Nguyễn Linh

Anh Phạm Vũ Phong (quận Ba Đình) chia sẻ: “Dù nhiệt độ ngoài trời lên tới 36 - 37 độ C nhưng đi trên những tuyến phố có cây xanh tỏa bóng râm mát như đường Phan Đình Phùng, Hùng Vương tôi cảm nhận rõ nét sự dịu mát. Không những thế, khoảng không xanh mát còn làm tâm trạng nhẹ nhàng, thoải mái hơn...”.

Nhiều chuyên gia cho rằng, cây xanh có vai trò cực kỳ quan trọng đối với việc giảm nhiệt đô thị. Cây có tán đủ lớn ngoài tác dụng che nắng, còn làm cho các bề mặt phía dưới cây xanh không bị hấp thụ bởi bức xạ mặt trời, ước tính trung bình có thể ngăn tới 80% lượng bức xạ mặt trời truyền tới. Các bề mặt này không bị nung nóng sẽ không tỏa nhiệt trở lại môi trường, làm cho nhiệt độ không khí xung quanh dịu mát hơn.

Đồng quan điểm, Phó Tổng Giám đốc Cty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội Nguyễn Đức Mạnh cho biết, hệ thống cây xanh đô thị còn có tác dụng cải thiện khí hậu vì chúng có khả năng ngăn chặn, lọc bức xạ mặt trời, ngăn chặn quá trình bốc hơi nước, giữ độ ẩm đất và độ ẩm không khí.

Đồng thời, hệ thống cây xanh đô thị giúp cải thiện chất lượng không khí bằng cách hấp thu các tác nhân gây ô nhiễm như CO2, NO2, SO2, CO, khói bụi; cung cấp khí oxy. Không chỉ vậy, cây xanh đô thị còn có vai trò lớn trong kiến trúc, trang trí cảnh quan...

Chung tay bảo vệ cây xanh

Tuy nhiên, dạo một vòng quanh các tuyến đường tại một số quận trên địa bàn Hà Nội, không khó để bắt gặp những hình ảnh xâm cây xanh bị xâm hại. Có thể liệt kê một số một số tuyến đường, phố như La Thành, Trần Thái Tông, Trần Cung, Sơn Tây, Trần Nhân Tông…

Thậm chí, tại các vườn hoa, công viên, nhiều người giẫm đạp, ngồi trên hoa, cỏ hay khắc tên, viết, vẽ lên thân cây làm mất đi vẻ đẹp của cây xanh. Điều này không những làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng mà về lâu dài cây xanh dễ bị chết, gãy đổ làm mất an toàn.

Được biết, nhằm bảo vệ hệ thống cây xanh, Chính phủ đã ban hành Nghị định 139/2017/NĐ-CP và có hiệu lực từ ngày 15/1/2018, trong đó có quy định mức phạt cao nhất với hành vi “bức tử” cây xanh lên tới 30 triệu đồng.

Nhiều người cho rằng, nếu quy định này được thực thi nghiêm túc, hiệu quả thì sẽ hạn chế được tình trạng xâm hại cây xanh. Thiết nghĩ, nhằm bảo vệ cảnh quan, giữ “lá phổi xanh” cho đô thị, bên cạnh xử lý các hành vi vi phạm, thì mỗi người dân cần có trách nhiệm chung tay bảo vệ cây xanh.

Nhiều nhà nghiên cứu về môi trường cho rằng, từ mỗi cá nhân, tổ chức, DN, những người có trách nhiệm góp phần làm xanh TP bắt đầu từ tư duy, suy nghĩ đúng đến hình thành các hành động cụ thể. Ví như cần ban hành các chế tài bảo vệ cây xanh công cộng, đẩy mạnh sự giám sát của xã hội đối với bảo vệ và chăm sóc cây xanh. Cùng với đó, đào tạo nhân lực có kiến thức khoa học và kinh nghiệm trong lĩnh vực cây xanh đô thị.

Đặc biệt, vấn đề tuyên truyền, nâng cao ý thức bảo vệ cây xanh cũng phải được tiến hành thường xuyên và sâu rộng, qua đó nhân lên thành tinh thần tự giác. Đã đến lúc, mỗi người cần phải bồi đắp tính cách, văn hóa, bồi lắng lối sống văn minh, gắn bó hài hòa với những mảng xanh, với cây xanh để cùng với tạo dựng nên một TP phát triển thịnh vượng, thân thiện với môi trường.

Theo thống kê của Sở Xây dựng Hà Nội, từ năm 2016 đến ngày 30/6/2020, TP Hà Nội đã trồng được hơn 1.581.000 cây đô thị, bóng mát, cây lấy gỗ. Đặc biệt, Hà Nội đã tạo lập được những tuyến đường có hệ thống cây xanh kiểu mẫu đồng bộ về quy hoạch cảnh quan kiến trúc như đường Võ Chí Công - Võ Nguyên Giáp; Đại lộ Thăng Long (trước Trung tâm Hội nghị quốc gia); đường Láng, Phạm Văn Đồng...

kinhtedothi