Phần lịch sử lớp 5: Phan Bội Châu còn sống?
Tin tức - Ngày đăng : 15:49, 25/02/2009
Phải thừa nhận, phần lịch sử trong SGK Lịch sử và Địa lý 5 có ít lỗi sai buộc phải chỉnh sửa ngay. Trước mắt, chúng tôi xin đử xuất một số nội dung cần chỉnh sửa để phần Lịch sử 5 hoà n hảo hơn.
Chương trình đại học thu nhử?
Nhiửu tác giả có trình độ cao cũng phải mất hai năm kế tiếp mới biên soạn xong phần lịch sử trong Lịch sử và Địa lý 4, 5. Vậy mà , qua 9 tháng, học trò lớp 4 phải "lướt" khá kĩ lịch sử Việt Nam từ khoảng 700 năm trước Công nguyên đến năm 1858.
Với hơn 2500 năm lịch sử, các em phải ghi nhớ nhiửu nội dung: "Buổi đầu dựng nước và giữ nước"; "Hơn một nghìn năm đấu tranh già nh lại độc lập"; "Buổi đầu độc lập"; "Nước Đại Việt thời Lí"; "Nước Đại Việt thời Trần"; "Nước Đại Việt buổi đầu thời Hậu Lê"; "Nước Đại Việt thế kỉ XVI - XVIII"; "Buổi đầu thời Nguyễn"...
Tiếp nối phần Lịch sử 4, phần Lịch sử 5 giới thiệu lịch sử Việt Nam từ năm 1858 đến nay.
Với chương trình nặng như thế, thầy dạy, trò học không chán môn Lịch sử mới là điửu lạ.
Có nước nà o trên thế giới bắt học sinh Tiểu học học hết lịch sử mấy nghìn năm của dân tộc mình hay không (học một cách khô khan)? Chỉ biết, chương trình Lịch sử ở cấp Đại học được thu nhử nà y đã là m cho trẻ em chán học lịch sử; và hậu quả là các em hiểu biết rất ít lịch sử dân tộc.
Để giảm tải, trước mắt, các soạn giả nên cắt bử nhiửu nội dung từ Bà i 14 :"Thu - Đông 1947, Việt Bắc "Mồ chôn giặc Pháp" đến Bà i 29: "à”n tập lịch sử nước ta từ giữa thế kỉ XIX đến nay".
Cần thêm, bớt... một số tư liệu lịch sử
Cũng giống như trường hợp vử Nguyễn Tri Phương ở phần Lịch sử 4, việc thiếu chi tiết vử các nhân vật lịch sử cần được khắc phục.
Trang 6- Nên viết lại Bà i 2: "Nguyễn Trường Tộ mong muốn canh tân đất nước". Đồng thời, đổi tiêu đử bà i học thà nh: "Nguyễn Trường Tộ với những Bản điửu trần canh tân đất nước".
Câu "Trước sự xâm lược của thực dân Pháp, một số nhà nho yêu nước như Nguyễn Lộ Trạch, Phạm Phú Thứ, Nguyễn Trường Tộ... chủ trương canh tân đất nước để đủ sức tự lập, tự cường..."
Nên sửa thà nh: "Trước âm mưu xâm lược của thực dân Pháp, một số nhà nho tiến bộ chủ trương canh tân đất nước để tự lập, tự cường..."
Ngoà i ra, bổ sung thêm thông tin vử Nguyễn Trường Tộ.
Nếu giới thiệu: "Nguyễn Trường Tộ quê ở Nghệ An. Thuở nhử, ông thông minh hiểu biết hơn người được dân trong vùng gọi là "Trạng Tộ" mà không kèm theo năm sinh, năm mất là chưa đủ.
Có thể bổ sung bằng đoạn văn sau: Nguyễn Trường Tộ (1828 - 1871) sinh trưởng trong một gia đình Công giáo ở là ng Bùi Chu, huyện Hưng Nguyên, Nghệ An. Năm 1958, ông được một vị giám mục đưa qua Hương Cảng, Singapore, Thuửµ Sĩ, Paris... Ở đâu, ông cũng miệt mà i học tập với mục đích trở vử giúp ích cho Tổ quốc. à”ng vử nước sau một thời gian miễn cườ¡ng nhận là m phiên dịch cho Pháp. Năm 1862, ông xin thôi việc. Trong thời gian ở quê nhà , ông lần lượt gửi nhiửu Bản điửu trần có giá trị, đử nghị triửu đình cải cách chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục... .
Trang 7- Bử từ dòng 1 đến dòng 9 và không nên kết tội nhà Nguyễn quá nhiửu trong việc không nghe theo Nguyễn Trường Tộ. Bởi, với cách nhìn của vua, quan lúc bấy giử thì Nguyễn Trường Tộ vẫn là người của Pháp...
Dòng 12: Câu "Mặc dù vậy, người đời sau vẫn kính trọng ông, coi ông là người hiểu biết sâu rộng, có lòng yêu nước và mong muốn dân già u nước mạnh " nên sửa thà nh "Người đời sau kính trọng, coi Nguyễn Trường Tộ là nhà trí thức yêu nước có tư tưởng canh tân; nhiửu đường phố ở Hà Nội và địa phương mang tên ông".
Trang 8- Bổ sung một số thông tin vử Tôn Thất Thuyết như: Tôn Thất Thuyết (1839 - 1913) sinh trưởng trong gia đình có truyửn thống yêu nước. à”ng là một trong những quan đại thần hăng hái chống Pháp, chống đầu hà ng.
Trang 12- Đọc câu văn "Phan Bội Châu sinh năm 1867, trong một gia đình nhà nho nghèo, tại là ng Đan Nhiệm...", có thể có học sinh hửi : Phan Bội Châu còn sống phải không thầy? Bởi không có chú thích năm mất của Phan Bội Châu.
Câu văn trên phải sửa thà nh: "Phan Bội Châu (1867 - 1940) sinh trưởng trong một gia đình nhà nho nghèo, tại là ng Đan Nhiệm..."
Cũng ở trang 12, đoạn văn sau mắc lỗi lặp: "...Phan Bội Châu vử nước vận động thanh niên sang Nhật học. Số người sang Nhật học ngà y cà ng nhiửu. Để có tiửn ăn học, họ đã phải là m nhiửu nghử, kể cả việc đánh già y, rửa bát đĩa trong các quán ăn. Cuộc sống của họ hết sức kham khổ, nhà cửa chật chội, thiếu thốn đủ thứ. Mặc dù vậy, họ vẫn vượt qua mọi khó khăn, hăng say học tập".
Từ "họ" không thể hiện đúng thái độ kính trọng đối với những du học sinh. Vì thế, nên sửa thà nh: "... Vử Việt Nam, Phan Bội Châu ra sức tuyên truyửn, cổ động cho phong trà o Đông Du. Số người ủng hộ tiửn, số thanh niên được tuyển chọn, cử sang Nhật ngà y cà ng nhiửu. Cuộc sống của du học sinh hết sức kham khổ. Mặc dù vậy, ai cũng vượt khó, hăng say học tập, khát khao đem kiến thức tiếp nhận được vử quê hương phục vụ công cuộc cứu nước".
Trang 14 - Bử câu chuyện vử cuộc gặp gỡ giữa Tư Lê và Nguyễn Tất Thà nh vì đây không phải là tư liệu lịch sử, mà là câu chuyện tưởng tượng của Bác. Hơn nữa, trong Tiếng Việt 4, tập một, trang 114 và Tiếng Việt 5, trang 4; 10, tập hai, cuộc gặp gỡ nà y đã được đử cập qua câu chuyện "Hai bà n tay" và đoạn trích "Người công dân số Một".
Vì vậy, 3 nhóm soạn giả Văn - Sử cần ngồi lại gần nhau, để câu chuyện giữa anh Thà nh và anh Lê chỉ có mặt ở một trong 3 cuốn sách giáo khoa Tiểu học.
Trang 16 - Dòng 13 cần bổ sung thêm chi tiết : Và o thời gian nà y, với tư cách là đại diện của Quốc tế Cộng sản, lãnh tụ Nguyễn ài Quốc đang hoạt động ở Xiêm..
Trang 22- "...Đến chiửu buổi lễ kết thúc" . Đến chiửu là đến mấy giử ? 14 giử cũng là chiửu... Đã nêu giử bắt đầu thì phải bổ sung giử kết thúc Lễ Tuyên ngôn Độc lập.
Sửa lỗi diễn đạt
Trang 4 : Câu: "Ngà y 1 - 9 - 1858, thực dân Pháp nổ súng mở đầu cuộc xâm lược nước ta và từng bước xâm chiếm, biến nước ta thà nh thuộc địa của chúng", nên sửa thà nh: "Ngà y 1 - 9 - 1858, thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam rồi từng bước biến nước ta thà nh thuộc địa" (lặp từ xâm; nước ta; từ và không chính xác)
Trang 5- "Triửu đình ra lệnh cho Trương Định phải giải tán lực lượng kháng chiến nhưng Trương Định cương quyết cùng nhân dân chống quân xâm lược" sửa thà nh "Triửu đình ra lệnh giải tán nghĩa quân nhưng Trương Định cương quyết duy trì lực lượng, cùng nhân dân chống xâm lược".
Trang 13 - Câu: "Chính phủ Nhật ra lệnh trục xuất những người yêu nước Việt Nam và Phan Bội Châu khửi Nhật Bản" nên sửa thà nh "Chính phủ Nhật ra lệnh trục xuất những người yêu nước Việt Nam và Phan Bội Châu".
"Phong trà o Đông Du do ông cổ động, tổ chức nhằm đà o tạo nhân tà i cứu nước", sửa thà nh: "Phong trà o Đông Du do ông khởi xướng, tổ chức, cổ động nhằm đà o tạo nhân tà i cứu nước".
Trang 15 - "...Ngà y 5-6-1911, Văn Ba rời Tổ quốc, ra đi tìm đường cứu nước. Và mãi tới 30 năm sau, Người mới được trở vử Tồ quốc thân yêu".
Đang kể vử Nguyễn Tất Thà nh, sao tự nhiên lại viết "Văn Ba rời Tổ quốc..."?. Tôi xin sửa lại :" Ngà y 5-6-1911, với giấy tử mang tên Văn Ba, Nguyễn Tất Thà nh rời cảng Nhà Rồng, ra đi tìm đường cứu nước. Và mãi tới 30 năm sau, Người mới được trở vử Tồ quốc thân yêu".
Trang 25 - Câu: "Sáng 20-12-1946, Đà i tiếng nói Việt Nam phát đi lời kêu gọi toà n quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh" nên sửa thà nh "Sáng 20-12-1946, qua Đà i tiếng nói Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc "Lời kêu gọi toà n quốc kháng chiến"".
Bên cạnh đó, thêm và o dòng cuối của trang 27 một dấu ba chấm (...) để báo cho học sinh biết sách giáo khoa chỉ trích một đoạn trong "Lời kêu gọi toà n quốc kháng chiến".
Trang 28 - Câu: "Ở Huế, rạng sáng ngà y 20-12-1946, quân dân ta nhất tử vùng lên nổ súng và o các vị trí địch chiếm đóng...". nên sửa thà nh: "Ở Huế, rạng sáng ngà y 20-12-1946, quân dân ta đồng loạt nổ súng tiến công các vị trí địch chiếm đóng...".
Trang 47- Nên viết hoa "Đường Trường Sơn"; "Đường Hồ Chí Minh".
Trang 63- Tiêu đử "à”n tập : Lịch sử nước ta từ giữa thế kỉ XIX đến nay" nên đổi thà nh "à”n tập: Lịch sử Việt Nam từ giữa thế kỉ XIX đến nay.
Các vấn đử vử ảnh
Trang 5- Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh "Trương Định được suy tôn "Bình Tây đại nguyên soái" ".
Trang 8- Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh "Súng "thần công" thời Nguyễn".
Trang 9- Bổ sung nguồn gốc ảnh của Hình 2; Hình 3.
Sửa "Hình 2. Hà m Nghi" thà nh ""Hình 2. Chân dung vua Hà m Nghi"
Sửa "Hình 3.Tôn Thất Thuyết" thà nh "Hình 3.Chân dung Phụ chính đại thần Tôn Thất Thuyết".
Trang 10 - Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 1. Ga Hà Nội (năm 1900)".
Trang 11 - Bổ sung nguồn gốc ảnh của "Hình 2. Phố Trà ng Tiửn (Hà Nội) năm 1905".
Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 3. Nông dân Việt Nam dưới thời Pháp thuộc".
Trang 14 - Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 1. Bến cảng Nhà Rồng đầu thế kỉ XX".
Trang 15- Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 2. Tà u Đô đốc La-tu-sơ Tử -rê-vin... ".
Trang 16- Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ chân dung "Lãnh tụ Nguyễn ài Quốc".
Trang 17 - Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 1. Xô viết Nghệ Tĩnh".
Trang 18 - Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 1. Người nông dân Hà Tĩnh được cà y trên thửa ruộng do chính quyửn Xô Viết chia trong những năm 1930-1931".
Trang 20 - Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh "Biểu tình chiếm Phủ Khâm sai". Phủ nà y ở đâu ? Nên đổi tiêu đử trên thà nh "Lực lượng cách mạng biểu tình chiếm Phủ Khâm sai (Hà Nội)".
Trang 21- Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 1. Quảng trường Ba Đình, Hà Nội (ngà y 2 - 9 - 1945)".
Trang 25 - Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 2. Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập (ngà y 2 - 9 - 1945)".
Nên đổi tiêu đử thà nh: "Hình 2. Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập (ngà y 2/9/1945)", chỉ in nghiêng tên tác phẩm Tuyên ngôn Độc lập.
Trang 33 - Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 1. Bác Hồ quan sát mặt trận Biên giới".
Đổi tiêu đử thà nh : "Hình 1. Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp tham gia chỉ đạo Chiến dịch Biên Giới", hoặc "Hình 1. Bác Hồ quan sát Mặt trận Biên giới"
Trang 38 - Bổ sung nguồn gốc, xuất xứ ảnh của "Hình 1. Mùa đông 1953, Bộ Chính trị họp thông qua phương án mở chiến dịch Điên Biên Phủ (từ trái sang phải : Đồng chí Phạm Văn Đồng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng chí Trường Chinh, và Đại tướng Võ Nguyên Giáp).
Ở đây, giới thiệu tên nhân vật trong ảnh không cân xứng, người có chức vụ, người không.
Nên sửa tiêu đử thà nh: "Hình 1. Bộ Chính trị họp thông qua phương án mở chiến dịch Điên Biên Phủ (từ trái sang phải: Phó Thủ tướng Phạm Văn Đồng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Trường Chinh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp)".
Trang 56- Bổ sung nghử nghiệp, quốc tịch của bà Phử-răng-xoa đơ Muyn-đơ, tác giả ảnh "xe tăng tiến và o Dinh Độc Lập".
Trang 64- Khác Lịch sử 9, 12..., Lịch sử và Địa lí 5 không có dấu phảy (,) trong cụm từ "... kháng chiến chống Mĩ cứu nước...". Nhiửu cuốn Ngữ văn cũng mắc lỗi nà y.