Mùa xuân trên các thị trường chứng khoán đang phát triển
Danh thắng & Di tích Hà Nội - Ngày đăng : 16:36, 07/06/2009
Sau một năm rườ¡i ròng xuống dốc, thị trường chứng khoán ở các nước đang phát triển đang cườ¡i trên một là n sóng lạc quan. Giới đầu tư cổ phiếu ở các thị trường nà y tin rằng sự phục hồi của kinh tế toà n cầu đã bắt đầu, trong đó dẫn đầu là các nửn kinh tế đang nổi, nhất là Trung Quốc.
Mặc dù các hà n thử biểu tại các thị trường nà y hiện vẫn còn ở mức thấp hơn nhiửu mức đỉnh cách đây hơn 1 năm, các nhà đầu tư ở đây một lần nữa nhận thấy nửn kinh tế của họ đang có những cơ hội tăng trưởng tốt hơn ở Mử¹ và châu à‚u.
Lạc quan pha chút thận trọng
Nhử đó, trong vòng 3 tháng trở lại đây, chỉ số Nifty của thị trường chứng khoán Ấn Độ đã tăng 64%, chỉ số CSI 300 của thị trường Trung Quốc tăng 37%, và chỉ số Bovespa của thị trường Brazil tăng 41%. Mức tăng 28% trong cùng kử³ của chỉ số S&P 500 trên thị trường Mử¹ xem ra khiêm tốn nếu so với những con số nà y.
Quý 4 năm ngoái, các nhà đầu tư ồ ạt tháo chạy khửi thị trường. Tới lúc nà y, họ nhận ra rằng, dù thị trường vẫn đối mặt với nhiửu vấn đử, nhưng đó là những vấn đử trong tầm kiểm soát, ông Gonzalo S. Pangaro, nhà quản lý danh mục đầu tư của Quử¹ đầu tư chứng khoán các thị trường đang lên T. Rowe Price, nhận xét.
Các nhà phân tích cho rằng, sự lên điểm gần đây của chỉ số S&P500 ít nhiửu là kết quả của việc các nhà đầu tư tin tưởng rằng kinh tế Trung Quốc đang khởi sắc. Tuy nhiên, không chỉ có những thông tin kinh tế từ Trung Quốc mới đem tới sự lạc quan, mà nhiửu nửn kinh tế đang phát triển khác cũng đang phát đi những thông tin tích cực. Sản xuất công nghiệp tăng trở lại ở Trung Quốc, doanh số thị trường xe hơi Ấn Độ và doanh thu thị trường bán lẻ của Brazil cũng khởi sắc.
Liệu thị trường có phản ứng hà o hứng thái quá trước những tín hiệu nà y? Hệ số giá/thu nhập (P/E) của các thị trường chứng khoán đang phát triển lớn đửu đang ở mức cao, như 20 lần ở chỉ số Nifty của thị trường Ấn, 21 lần ở chỉ số Bovespa của thị trường Brazil, hay 29 lần ở chỉ số CSI 300 của thị trường Trung Quốc.
Quan điểm lạc quan thì cho rằng, những mức P/E nà y phản ánh tâm lý ham thích rủi ro đã quay lại với thị trường, nhử triển vọng kinh tế tích cực hơn. Trong khi đó, quan điểm thận trọng thì cho rằng, kinh tế phải tăng trưởng với tốc độ 2 con số thì mới phù hợp với những mức P/E nà y, và như vậy đồng nghĩa với sự hình thà nh của bong bóng.
Thường thì các thị trường đang nổi biến động mạnh hơn theo cả chiửu lên lẫn chiửu xuống so với các thị trường phát triển. Trong khi đó, các nửn kinh tế đang phát triển lớn gồm Brazil, Nga, Ấn Độ và Trung Quốc (gọi chung là các nước BRIC) đửu đối mặt với những vấn đử có thể cản trở sự phục hồi.
Chẳng hạn, hoạt động xuất khẩu và các dòng vốn đầu tư nước ngoà i - hai yếu tố vốn rất quan trọng đối với nhiửu nước đang phát triển - vẫn đang ở tình trạng ốm yếu. Chi tiêu của các chính phủ đã phần nà o bù đắp cho những hao hụt nà y, nhưng thặng dư ngân sách gia tăng ở những nước như Ấn Độ có thể hạn chế việc chính phủ tăng cường chi tiêu thêm để kích thích tăng trưởng.
Những tia sáng
Tuy nhiên, ở thời điểm hiện nay, hiếm thấy ai nói tới chuyện thận trọng.
Tại thị trường Ấn Độ, giá cổ phiếu tăng như vũ bão sau cuộc bầu cử toà n quốc tháng trước, do các nhà đầu tư hy vọng Chính phủ mới của nước nà y sẽ thúc đẩy cải cách kinh tế và cải thiện cơ sở hạ tầng.
Bà Madhabi Puri-Buch, Giám đốc điửu hà nh Công ty Chứng khoán Icici Securities, có trụ sở ở Mumbai, cho rằng, Ấn Độ sẽ vượt khủng hoảng tốt hơn các nước khác vì tiêu dùng nội địa của nước nà y vẫn tăng trưởng. Doanh số của hãng sản xuất ôtô lớn nhất Ấn Độ là Maruti Suzuki đã tăng 10% trong tháng 5 vừa qua.
Lĩnh vực đầu tư cũng đang phát đi những tín hiệu hồi phục. Các dòng vốn ngoại bắt đầu quay lại thị trường trong những tháng gần đây. Bà Buch cho biết, các công ty Ấn đang huy động được hà ng tỷ USD từ các nhà đầu tư tổ chức.
Với quan điểm lạc quan, bà Buch dự báo, kinh tế Ấn Độ sẽ tăng trưởng 7,5% trong năm nay, so với mức dự báo tăng 6% mà Ngân hà ng Trung ương Ấn Độ đưa ra và mức dự báo tăng 4% mà Ngân hà ng Thế giới (WB) dà nh cho kinh tế nước nà y. Năm ngoái, kinh tế Ấn Độ tăng trưởng 6,7%.
Trong khi đó, những người giữ quan điểm thận trọng thì cho rằng, thị trường chứng khoán Ấn đã phục hồi quá xa, vì còn cần có thêm thời gian để xem Chính phủ mới của nước nà y hoạt động hiệu quả tới đâu.
Tại Trung Quốc, sản xuất công nghiệp cũng đã bắt đầu hồi phục, nhập khẩu các loại hà ng hóa cơ bản cùng với đó tăng lên. Tuy vậy, sự phục hồi chủ yếu tập trung trong những lĩnh vực phục vụ thị trường trong nước được lợi từ chương trình kích thích của Chính phủ. Hoạt động xuất khẩu của Trung Quốc vẫn còn gặp khó khăn.
Hoạt động tín dụng của các ngân hà ng tăng lên đã thúc đẩy sự khởi sắc của thị trường địa ốc và ôtô Trung Quốc. Chính phủ nước nà y đã dà nh số tiửn tương đương 1,02 tỷ USD để trợ giá cho người dân ở khu vực nông thông mua ôtô và các thiết bị gia dụng. Nhử đó, trong vòng 4 tháng đầu năm nay, doanh số thị trường ôtô Trung Quốc đã tăng 14% so với cùng kử³ năm ngoái.
Các nửn kinh tế đang nổi lên khác ở khu vực Đông à cũng đang cho thấy những dấu hiệu phục hồi sau thời kử³ lao dốc thảm hại gần đây của lĩnh vực xuất khẩu. Kinh tế Đà i Loan tăng trưởng âm 10,2% trong quý 1 năm nay, nhưng mối quan hệ gần gũi hơn giữa vùng lãnh thổ nà y và Trung Quốc đại lục đã giúp cải thiện niửm tin của các nhà đầu tư.
Ngân hà ng trung ương các nước trong khu vực tiếp tục duy trì mức lãi suất thấp. Một số ngân hà ng trung ương như Ngân hà ng Trung ương Philippines thậm chí tiếp tục cắt giảm lãi suất xuống mức thấp hơn nữa.
Indonesia ít chịu ảnh hưởng từ suy thoái kinh tế toà n cầu do thị trường nội địa lớn và sự phụ thuộc hạn chế và o xuất khẩu. Thời gian gần đây, nước nà y còn được lợi nhử nhu cầu khởi sắc của các thị trường bên ngoà i đối với các mặt hà ng nguyên vật liệu thô.
Trong lần suy thoái nà y, Brazil chịu tác động nặng nử từ sự sụt giảm của giá các loại hà ng hóa cơ bản, nhưng từ tháng 1 trở lại đây, sản xuất công nghiệp của nước nà y đã liên tục tăng. Chính phủ Brazil dự báo, kinh tế nước nà y sẽ tăng trưởng dương 1% trong năm nay, so với mức dự báo 3,5% đưa ra trước đó. Nhiửu nhà phân tích độc lập tin rằng, Brazil tránh được tăng trưởng âm đã là may mắn.