"Cụ" rùa được đảm bảo an toà n khi hút bùn hồ Gươm

Chuyển động Hà Nội - Ngày đăng : 12:14, 18/06/2009

(NHN) PGS.TS Hà  Đình Аức là  người đã có gần 20 năm nghiên cứu vử hồ Hoà n Kiếm. à”ng còn là  chủ nhiệm dự án phục hồi và  ổn định bửn vững một số hồ ở Hà  Nội trong đó có hồ Hoà n Kiếm. PV Báo điện tử­ Người Hà  Nội có cuộc trao đổi với ông xung quanh dự án đang được nhiửu người quan tâm nà y.

- Theo ông, hồ Hoà n Kiếm có ý nghĩa thế nà o đối với đời sống tinh thần của người dân Hà  Nội?

Hồ Hoà n Kiếm là  một vùng địa linh được chú ý ngay từ thời Lý. Аây là  vùng trung tâm của văn hoá Thăng Long. Tác giả Trần Chiến trong bà i Truyửn kử³ hồ Gươm có câu "Mỗi bước đi ở đây ta đửu bắt gặp một dấu ấn lịch sử­". Nhắc đến Hà  Nội không thể không nhắc tới hồ Hoà n Kiếm.

Không chỉ với người dân Hà  Nội, hồ Hoà n Kiếm còn để lại ấn tượng đặc biệt với du khách trong và  ngoà i nước. Ngà i Piter William nguyên Аại sứ Anh và  Bắc Island có nói rằng môn thể thao mà  ông ưa thích nhất là  tản bộ quanh hồ Gươm. Bà  Carmella Marine, phu nhân của Аại sứ Mử¹ Michael Marine,  vừa kết thúc nhiệm kử³ đã tự hà o vì hai lần được trông thấy cụ rùa nổi trên mặt nước. Bà  nói:Chính mắt tôi đã hai lần nhìn thấy cụ rùa ở Hồ Gươm nổi lên. Như thế hẳn tôi sẽ rất may mắn và  sống đến 200 tuổi. Trong cả 3 ngà y có mặt tại Hà  Nội, sáng nà o Thủ tướng àšc John Howard cũng dậy sớm để đi bộ hai vòng quanh hồ Hoà n Kiếm. Аiửu đó khẳng định vai trò quan trọng của hồ trong đời sống văn hoá của người Thăng Long “ Hà  Nội.

- Quá trình triển khai dự án cải tạo hồ Hoà n Kiếm diễn ra như thế nà o, thưa ông ?

Trước đây đã có các chuyên gia của Nhật Bản đến gặp tôi để đặt vấn đử triển khai dự án cải tạo hồ. Sau khi tìm hiểu kử¹, tôi thấy cách là m của họ không khả thi nên không thực hiện.

Năm 2005 các chuyên gia Аức đã ba lần đến gặp tôi để nói vử vấn đử hợp tác cải tạo hồ Hoà n Kiếm bằng công nghệ hút, ép tách bùn hiện đại của CHLB Аức. Аến năm 2006, Bộ Khoa học và  Công nghệ của Việt Nam và  Bộ nghiên cứu và  giáo dục CHLB Аức ký kết văn bản hợp tác khoa học nghiên cứu môi trường gồm 12 dự án. Trong đó có dự án phục hồi và  ổn định bửn vững hồ Hoà n Kiếm.

Mục đích của dự án là  hút một phần bùn lắng đọng trong lòng hồ, là m tăng thể tích nước, ổn định bửn vững môi trường sinh thái hồ, không là m thay đổi mà u nước đặc trưng vốn có của hồ, đảm bảo không ảnh hưởng đến cuộc sống của loà i rùa quý hồ Gươm. Việc nghiên cứu được tiến hà nh từ đầu năm 2008, lấy mẫu nước, bùn phân tích tại các phòng thí nghiệm khoa Hóa, Trường Аại học KHTK Hà  Nội, Viện Công nghệ Môi trường (Viện Khoa học & Công nghệ Việt Nam) và  các phòng thí nghiệm tại trường Аại học Dresden CHLB Аức, các số liệu trong hồ được thực hiện một cách khoa học và  chính xác.

- Xin ông cho biết những ưu điểm của công nghệ mới nà y ?

àp dụng công nghệ tiên tiến nà y thì chúng ta không cần phải đánh bắt cá mang đi nơi khác. Hệ thống máy sẽ hút, ép tách bùn mà  không là m bùn bị sục lên. Nước sau khi tách khửi bùn sẽ được xử­ lý và  trả lại hồ, vì vậy ít ảnh hưởng đến môi trường của hồ. Công nghệ hút, ép tách bùn ở ao cá Bác Hồ sẽ được áp dụng thực hiện trên Hoà n Kiếm.

Tuy nhiên, công việc triển khai nạo vét hồ phải được sự đồng ý của Bộ Khoa học - Công nghệ và  UBND TP Hà  Nội. Аể chắc chắn không là m ảnh hưởng đến môi trường sinh thái của hồ và  thấy rõ ưu điểm của công nghệ mới. Dự án sẽ tiến hà nh là m một vùng nhất định để thấy công nghệ nà y đáp ứng được yêu cầu là  hệ sinh thái ít bị xáo trộn, mà u xanh vốn có của hồ được duy trì, cuộc sống của rùa hồ Gươm đảm bảo không bị ảnh hưởng. Bước tiếp theo bên phía đối tác CHLB Аức sẽ tiếp tục tìm kiếm nguồn kinh phí và  Việt Nam cũng sẽ có nguồn vốn đối ứng thì sẽ chính thức thực hiện công việc cải tạo toà n bộ hồ Hoà n Kiếm.

- à”ng cho rằng việc nạo vét bùn trong hồ là  một việc là m cấp thiết hiện nay?

Hồ là  nơi tụ thuỷ, tức là  nơi đất trũng nước dồn đọng lại. Hồ trước sau cũng thà nh đầm lầy. Аầm lầy sẽ thà nh đất hoang. Và  khu đất nà y nếu được trồng trọt thì trở thà nh đất canh tác mà  nếu có người sinh sống sẽ trở thà nh khu dân cư. Hồ Hoà n Kiếm không nằm ngoà i quy luật chung nà y.

Máy hút bùn Sediturtle 

Hà ng ngà y có rất nhiửu hoạt động dẫn đến sự lắng đọng của hồ. Nếu không nạo vét thì trước sau hồ Hoà n Kiếm cũng thà nh một bãi lầy.

- Gần đây người dân Hà  Nội nhiửu lần được chứng kiến cụ rùa nổi trên mặt nước. Người ta không còn coi đó là  hiện tượng lạ mà  lo ngại vử tình trạng ô nhiễm nguồn nước trong hồ. à”ng nghĩ sao vử vấn đử nà y?

Không thể nói là  nước hồ không bị ô nhiễm nhưng cũng không đến mức trầm trọng như người ta vẫn nghĩ. Cụ rùa có thể nằm hết ngà y nà y qua ngà y khác ở đáy hồ. Cơ quan hô hấp của rùa không giống như người và  nhiửu động vật khác. Chúng còn có cơ quan hô hấp phụ ở vùng hậu môn. Với loà i rùa cạn, khi bị kích động chúng rụt cổ và o trong và  gần như ngừng thở. Rùa Hồ Gươm không vì nước ô nhiễm mà  phải nổi lên.

Lần nà y chúng ta nạo vét bùn là m tăng thể tích nước trong hồ là  để không chỉ môi trường sinh thái trong hồ được cải thiện tốt lên giữ được mà u lục thủy vốn có của hồ mà  môi trường không khí khu vực xung quanh hồ cũng được cải thiện. Thể tích hồ tăng thì hoạt động của cụ rùa cũng thoải mái hơn.

- Xin cảm ơn ông !

Đỗ Tập