Chùa Láng và vị thiền sư thời Lý
Người Hà Nội thanh lịch, văn minh - Ngày đăng : 17:59, 07/08/2009
Trong lịch sử Việt Nam, thiửn sư Từ Đạo Hạnh không chỉ được nhớ đến là ông tổ của nghử mùa rối nước mà còn là người có phép thuật cao minh. Hiện nay ở Hà Nội, có hai ngôi chùa lớn thử ngà i, đó là chùa Láng và chùa Thầy. Bởi vậy mới có câu ca: Nhớ ngà y mồng bảy tháng Ba/Trở và o hội Láng, trở ra hội Thầy).
Từ Đạo Hạnh (1072-1116) tục gọi là đức thánh Láng, là một thiửn sư nổi tiếng Việt Nam thời nhà Lý. Cuộc đời ông được ghi lại dưới nhiửu mà u sắc huyửn thoại. Dân chúng lập đửn thử ông tại chùa Thiên Phúc (nay thuộc xã Sà i Sơn, huyện Quốc Oai, thà nh phố Hà Nội). Trên các vách đá tại đây vẫn còn lưu lại dấu chân của ông. Truyửn thuyết kể rằng, sau khi Từ Đạo Hạnh chết, ông đầu thai thà nh con của Sùng Hiửn Hầu - em trai của vua Lý Nhân Tông. Vị vua nà y không có con nên đã nhường ngôi cho con của Sùng Hiửn Hầu, người con nà y chính là Từ Đạo Hạnh đầu thai, trở thà nh vua Lý Thần Tông.
Chùa Láng còn có tên gọi là Chiêu Thiửn Tự nằm trên con phố nhử cùng tên: Phố Chùa Láng. Đây là một quần thể kiến trúc rộng lớn được xây dựng và o thời vua Lý Thần Tông. Bố cục của chùa mặt bằng đối xứng theo một đường trục dọc từ cửa Tam Triửu đến nhà Tổ phía sau. Các bộ phận kiến trúc mử¹ thuật và cảnh quan rộng lớn, phong phú đẹp đẽ gồm 3 lớp tam quan, đường thần đạo, sân, nhà bát giác, tiửn đường, trung đường, thượng điện, nhà chuông, nhà khách, khu thử tổ, thử mẫu và vườn tháp mộ.
Lối và o chùa ngợp mà u xanh của cây cối. Cổng chùa uy nghi, tiếp đến là con đường và o điện chính dà i, lát gạch sạch sẽ, như thế đó là khoảng thời gian để người ta rũ bử bụi trần trước khi bước và o chốn thanh tịnh. Cà ng đi và o sâu bên trong, không gian dần thu lại chỉ còn cây xanh và mặt nước tạo nên không gian hà i hòa. Ngay giữa sân chùa, trước tòa nhà tiửn đường, tả vu, hữu vu là ngôi nhà Bảo Cái, mặt bằng bát giác. Hai bên có hai dãy nhà chia thà nh các gian nhử. Tại đây vẫn còn lưu giữ các sắc phong đạo của triửu Lê, Tây Sơn, triửu Nguyễn, các bức hoà nh phi và câu đối. Đặc biệt trong hậu cung chùa còn có pho tượng Từ Đạo Hạnh được sơn son thiếp và ng.
Khi du khách và o trong điện, lối đi thu nhử dần, tĩnh mịch và cổ kính. Cà ng đi sâu, không khí linh thiêng cà ng bao trùm. Những mà u sắc của gỗ, mái ngói và những nét chạm trổ phủ mà u thời gian, bước và o đó con người chỉ còn hướng vử một cõi tâm linh chốn cửa phật. Khác với các ngôi chùa khác, và o những ngà y lễ hay ngà y rằm trong chùa không có cảnh khói hương nghi ngút hay người người chen lấn lễ phật. Sư cụ trụ trị ở chùa đã có lời lưu ý các quý khách tham quan chùa có ý thức giữ gìn cảnh quan chung của chùa - đó cũng là một cách công đức. Có lẽ một phần vì thế mà nơi đây thực sự mang đến cảm giác yên bình, tĩnh tâm để bử lại phía sau những khoảng xô bồ của cuộc sống.
Vẻ cổ kính của ngôi chùa được coi là một trung tâm bảo tồn và sinh hoạt tôn giáo tín ngườ¡ng, văn hóa nghệ thuật rất lâu đời và quý báu của Thủ đô.