Nhiửu quan ngại mục tiêu XK 4 tháng cuối năm
Tin tức - Ngày đăng : 22:29, 27/08/2009
Xuất khẩu 8 tháng đầu năm giảm mạnh
Tại cuộc họp bà n vử biện pháp đẩy mạnh XK 4 tháng cuối năm với đại diện các Bộ, ngà nh, Ngân hà ng Nhà nước và doanh nghiệp ngà y 27/8 tại Hà Nội, Báo cáo vử tình hình xuất khẩu 8 tháng đầu năm 2009 của Bộ Công thương cho thấy tổng kim ngạch xuất khẩu (XK) chỉ đạt gần 37,3 tỷ USD, giảm 14,2% so với cùng kử³ năm 2008, trong đó hầu hết các mặt hà ng xuất khẩu chủ lực đửu giảm mạnh.
Trên thực tế, từ tháng 6/2009, tình hình XK có những dấu hiệu lạc quan vử triển vọng tăng giá, tăng lượng hà ng XK và nhiửu cơ hội mở rộng thị trường. Theo Bộ Công Thương, giá nhiửu mặt hà ng đã tăng mạnh so với đầu năm, như dầu thô tăng 40 - 50%, gạo tăng 20%, cà phê 20%, hạt tiêu 10 - 15%... dự báo giá dầu thô đến cuối năm sẽ còn tăng và sẽ kéo theo nhiửu mặt hà ng khác tăng giá, nhưng nhìn chung giá cả hà ng hoá xuất khẩu 8 tháng đầu năm nay vẫn còn ở mức thấp so với cùng kử³ năm 2008.
Giảm mạnh nhất là nhóm nhiên liệu, khoáng sản, kim ngạch XK 8 tháng chỉ đạt 5,57 tỷ USD, giảm 42,3% so với cùng kử³ năm 2008 (mặt hà ng nà y chiếm gần 15% tỷ trọng kim ngạch XK). Đáng chú ý là lượng dầu thô XK tăng 8% vử lượng nhưng lại giảm tới 53% vử giá nên tính chung XK dầu thô giảm 48%.
Tiếp đến là nhóm hà ng nông sản, thủy sản, kim ngạch XK ước đạt 8,25 tỷ USD, giảm 9,4% so với cùng kử³ năm 2008 (chiếm 22% tỷ trọng kim ngạch XK). Trong nhóm nà y, lượng XK của các mặt hà ng chủ lực như gạo, nhân điửu, cà phê, hạt tiêu.. đửu tăng mạnh (gạo tăng 43%, hạt tiêu tăng gần 47%) nhưng do giá sụt giảm nên kim ngạch không bằng cùng kử³ năm trước.
8 tháng đầu năm nhiửu ngà nh hà ng, kim ngạch xuất khẩu giảm mạnh (Ảnh minh hoạ)
Bên cạnh đó, nhiửu sản phẩm công nghiệp có tốc độ tăng trưởng vẫn ở mức thấp so với cùng kử³ năm 2008, chủ yếu là sản phẩm của các ngà nh dệt may, da già y, đồ gỗ, sản phẩm chất dẻo, điện từ và linh kiện... Nhóm hà ng công nghiệp chế biến trong 8 tháng đầu năm 2009 đạt 23,4 tỷ USD, giảm 4,3% so với cùng kử³ năm 2008.
Theo Bộ Công thương, nguyên nhân chính khiến XK giảm mạnh chủ yếu do một số thị trường lớn bị thu hẹp. Thị trường nhập khẩu lớn nhất là Hoa Kử³ giảm 5,8%; thị trường EU chỉ đạt kim ngạch 5,4 tỷ USD, trong đó: Anh giảm trên 20%, Pháp: 22,6%, Đức: 10,4%...
Châu à - thị trường XK lớn nhất của Việt Nam - cũng giảm tới 34,8%. XK và o thị trường châu à giảm mạnh do nhiửu hà ng hóa của các nước đẩy mạnh kích cầu tiêu dùng nội địa khiến hà ng hóa của Việt Nam gặp khó khăn trong việc thâm nhập thị trường. Bên cạnh đó, dầu thô, than đá, cao su... của Việt Nam xuất sang thị trường châu à chiếm tỷ trọng lớn nhưng vì giá giảm mạnh nên kim ngạch XK sang thị trường nà y cũng giảm theo.
Thứ trưởng Nguyễn Thà nh Biên đã chia sẻ: Đối với những mặt hà ng chịu tác động từ suy giảm kinh tế dẫn đến giảm giá thì sự tác động của Việt Nam có phần hạn chế. Tuy nhiên, với những mặt hà ng chủ lực mà Việt Nam có khả năng chi phối thị trường thì cần có những chính sách điửu tiết linh hoạt và hiệu quả hơn. Ví dụ đối với các mặt hà ng: hạt tiêu, cà phê, điửu, gạo... thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tà i chính, Ngân hà ng Nhà nước cùng tháo gỡ khó khăn.
Nhiệm vụ bất khả thi ?
Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Thà nh Biên cho biết, để đạt được kim ngạch xuất khẩu bằng năm 2008 thì 4 tháng cuối năm 2009, bình quân mỗi tháng phải đạt 5,7 - 5,8 tỷ USD. Trong đó, nhóm hà ng nông sản, thuỷ sản trong 4 tháng cuối năm, kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt 4,16 tủ USD. Nhóm nguyên liệu và khoáng sản dự kiến đạt 3,13 tỷ USD trong 4 tháng cuối năm; và nhóm hà ng công nghiệp chế biến sự kiến đạt 15,5 tỷ USD.
Để đạt được kim ngạch XK bằng năm 2008 thì 4 tháng cuối năm 2009, bình quân mỗi tháng phải đạt 5,7-5,8 tỷ USD (Ảnh minh hoạ)
Tuy nhiên, Thứ trưởng Biên trước đó cũng bà y tử quan ngại: Những tháng gần đây, mức suy giảm kim ngạch xuất khẩu gia tăng. 7 tháng, mức suy giảm là 12,8% nhưng 8 tháng, tỷ lệ nà y đã tăng lên 14,2%.
Một điửu đáng chú ý là những mặt hà ng suy giảm kim ngạch nhiửu nhất là những mặt hà ng Việt Nam đứng thứ nhất, thứ nhì vử sản lượng xuất khẩu trên thế giới. Lẽ ra, với vị trí nà y, Việt Nam phải nắm vị trí chi phối giá cả thế giới nhưng thực tế thì ngược lại. Đây là vấn đử hết sức khó khăn, đòi hửi cần rà soát lại khả năng XK của từng nhóm hà ng, từng mặt hà ng cụ thể để tìm ra lợi thế tăng trưởng XK.
Điển hình, từ tháng 5 đến nay, giá cà phê liên tục giảm. à”ng Lương Văn Tự, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê, Cao cao cho biết: Giá cà phê Việt Nam đang thấp nhất trong vòng 3 năm qua. Các tổ chức đầu cơ thì hoạt động ngà y cà ng mạnh, họ ép giá các doanh nghiệp Việt Nam. Chính vì vậy, mặt hà ng xuất khẩu chủ lực nà y của Việt Nam hiện đứng thứ 2 vử sản lượng nhưng đứng thứ tư vử giá trị.
à”ng Lê Văn Đạo, Phó Chủ tịch Hiệp hội dệt may Việt Nam (Vinatas) cũng cho hay để xuất khẩu dệt may đạt mục tiêu 9,5 tỷ USD trong năm 2009 thì 4 tháng cuối năm phải phấn đấu XK 3,6 tỷ USD nữa. Điửu nà y là rất khó thực hiện bởi xuất khẩu của dệt may trong 8 tháng đầu năm chưa đạt yêu cầu.
Vì vậy, trong 4 tháng cuối năm mặc dù nhiửu DN lớn có nhiửu đơn hà ng ổn định theo quy luật, kim ngạch XK dệt may thường giảm dần trong những tháng cuối năm - tháng giao hà ng mùa hè, hà ng hóa có giá trị thấp hơn đơn hà ng mùa đông. Vì thế, nếu có cố gắng hết mình thì kim ngạch dệt may cũng chỉ đạt 9,1- 9,2 tỷ USD trong năm nay.
à”ng Huử³nh Minh Huệ, Tổng Thư ký Hiệp hội Lương thực Việt Nam cho biết: Trong 8 tháng, xuất khẩu gạo đạt hơn 4,5 triệu tấn, tăng 46 % cùng kử³ so năm 2008, kim ngạch đạt khoảng 1,9 tỷ USD. Tuy nhiên, xuất khẩu thì nhiửu nhưng hiệu quả thấp. Theo ông Huệ, đồng bằng Sông Cửu Long đang bắt đầu thu hoạch vụ hè thu, được đánh giá là được mùa. Gạo vụ hè thu thường có chất lượng không cao trong khi thị trường gạo những tháng cuối năm vẫn hạn chế.
Thời điểm nà y, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo rất lo ngại vử giá cả. Hiện giá lúa bình quân vụ hè thu là 3.800 đồng/kg, giảm 200 - 300 đồng/kg so với trước đó. Giá gạo Việt Nam đang ở mức thấp nhất thế giới. Theo tính toán, giá gạo Việt Nam hiện thấp hơn trên 100 USD/tấn so với gạo Thái Lan thay vì mức chênh lệch rất nhử trước đó.
Giá gạo Việt Nam đang ở mức thấp nhất trên thế giới (Ảnh minh hoạ)
Trong khi mục tiêu XK năm 2009 là 6 triệu tấn gạo, thậm chí có thể hơn, nhưng nếu các DN không giữ giá XK, để giá xuống thấp nữa e rằng khó thực hiện mục tiêu vử giá trị. Vì thế, theo ông Huệ, mục tiêu chính là giữ giá XK chứ không phải chạy theo số lượng XK.
Mặc dù cũng có nhiửu người dự đoán, từ nay đến cuối năm, giá cả các mặt hà ng nà y có thể tăng, nhưng không thể đột biến, vì những khu vực có thể phục hồi là khu vực có quy mô kinh tế không lớn như Hà n Quốc, Singgapore, Trong khi đó, nửn kinh tế lớn nhất thế giới là Mử¹ phải đến cuối năm nay hy vọng mới bắt đầu đi lên... Vì vậy, muốn giá trị xuất khẩu đạt được như yêu cầu giống như một nhiệm vụ bất khả thi.