Sống trong sợ hãi ở khu phố cổ Hà Nội
Người Hà Nội thanh lịch, văn minh - Ngày đăng : 07:41, 28/08/2009
Từ xa xưa, khu phố cổ gồm ba loại phường thợ chính là phường nông nghiệp, phường thủ công, và phường buôn bán. Mạng lưới đô thị phản ánh rõ rệt cơ cấu tổ chức thà nh thị cổ xưa gồm các ngà nh nghử.
Và o thế kỷ thứ 17 và 18, phường nghử thủ công phát triển rất nhanh, nhất là những là ng nghử thủ công mử¹ nghệ. Những người thợ tà i hoa từ khắp nơi được tuyển mộ vử Thăng Long, mỗi tên phố lại có những sản phẩm đặc trưng riêng mang tên một nghử nà o đó.
Tuy nhiên, nét đặc trưng nhất của khu phố cổ là những ngôi nhà hình ống thấp, mặt tiửn hẹp, chiửu dọc lớn là m thà nh những dãy phố. Đó là di sản kiến trúc của một thời mà theo quy định của các vua quan thì nhà dân không được xây cao hơn chiửu cao của kiệu vua đi.
Phố cổ Hà Nội xưa
Ngoà i ra, cũng do nhu cầu sinh sống của cư dân các phường nghử phải dà nh mặt tiửn để là m ăn buôn bán còn phía trong là m nơi ăn ở, sản xuất. Cuộc sống của cư dân phố cổ không chỉ có buôn bán và là m nghử mà còn gắn liửn với văn hóa đô thị cổ truyửn.
Ngoà i các công trình kiến trúc vật thể, di tích của những ngôi chùa cổ, đình cũ, những đửn miếu, quán xưa, hay những nhà thử họ, mà sự hấp dẫn của những khu phố còn là những lễ hội phong phú với phần trình diễn linh thiêng kì lạ.
Những cái tên đửn Bạch Mã, chùa Quán Thánh, chùa Một Cột.. luôn hiện hữu trong tâm tưởng của những người yêu Hà Nội. Chỉ bằng và i nét điểm qua đã có thể thấy khu phố cổ đúng là nơi chứa đựng rất nhiửu giá trị tiêu biểu của kinh đô Thăng Long nay là Thủ đô Hà Nội.
Qua những biến động lịch sử, một số ngôi nhà cổ đã và đang dần biến dạng và mai một. Cuộc sống của một đô thị hiện đại đổi mới và hội nhập cũng khiến cho Hà Nội không thể giữ để sống nguyên vẹn với các giá trị cổ truyửn đó.
Phố cổ không còn mang vẻ yên bình nữa, thay và o đó là sự ồn à o, náo nhiệt của một trung tâm buôn bán nhộn nhịp bậc nhất Thủ đô. Những mặt hà ng ở đây không còn gắn với tên phố nữa mà thay và o đó là những khách sạn mini cao tầng, quán ăn, quầy rượu, cửa hà ng bán đồ lưu niệm chỉ chuyên phục vụ khách du lịch.
Vấn đử bảo tồn nhà phố cổ luôn là vấn đử được quan tâm hà ng đầu, bảo tồn những gì? phát triển theo chiửu hướng nà o? Thực tế là đã có rất nhiửu phương án nhưng cho đến giử dân khu phố cổ vẫn sống trong sợ hãi với bao nhiêu dự án dậm chân tại chỗ.
Một ngôi nhà cổ luôn trong tình trạng sập bất cứ lúc nà o
Đơn cử như ngôi nhà số 47 Hà ng Bạc của ông Đỗ Ngọc Thanh, cả gia đình mấy chục con người sống trong ngôi nhà xập xệ giữa trung tâm Thủ đô với cái mác nhà cổ, luôn nơm nớp lo sợ nhà sập lúc nà o không biết. Để rồi sửa không được, giữ không xong.
Mật độ dân số ở khu phố cổ hiện và o hà ng cao nhất nước (khoảng 100.000 dân số sống trong khoảng 1km2) . Những hộ gia đình hiện đang sinh sống 20 người trong một ngôi nhà mà trước kia chỉ có 6 người ở, kéo theo đó là hệ quả những ngôi nhà truyửn thống vốn mang đặc trưng chung là thấp tầng nay buộc phải trở thà nh nhà chuồng cọp một cách lộn xộn.
Một góc nhà phố cổ bị xuống cấp
Tất nhiên để giúp khu phố cổ bảo tồn được những nét truyửn thống mà vẫn bắt kịp sự phát triển của đất nước quả thật là rất khó. Người dân ở đây cần khu phố cổ để kinh doanh và sinh sống, trên thực tế nhà nước có thể hỗ trợ cho họ một chỗ ở rộng rãi hơn nhưng lẽ thường mấy ai lại bử phố vử rừng?
Mặc dù vấn đử bảo tồn vẫn còn là chặng đường dà i chưa tới đích nhưng điửu có thể là m ngay từ bây giử là giúp người dân phố cổ, nhất là thế hệ trẻ - chủ nhân tương lai của khu phố cổ nhận thức được rằng cần phải giữ gìn và phát huy những tinh hoa cổ truyửn của dân tộc để xứng đáng với truyửn thống cha ông để lại.