Sẽ có giải pháp bảo vệ bử xôi ruộng mật
Tin tức - Ngày đăng : 13:26, 21/09/2009
Đất lúa ngà y cà ng bị thu hẹp
Theo Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT), giai đoạn từ năm 1995 đến 2000 do đất việc khai hoang mở rộng diện tích đất chưa sử dụng cũng như việc cải tạo đất nhiễm phèn ở Đồng bằng Sông Cửu Long...nên cả diện tích đất lúa và chất lượng đửu tăng hà ng năm. Tuy nhiên, giai đoạn từ 2000 đến 2007 diện tích đất lúa lại giảm liên tục và chất lượng cũng không tăng. Diện tích đất lúa bị chuyển đổi trong khoảng thời gian nà y là 555.000 ha. Trong đó ĐBSCL chiếm hơn một nửa với 205.000 ha, Hải Dương trung bình hơn 1560 ha/năm, Hưng Yên 635 ha. Ngay cả với vựa lúa của miửn Bắc, nhưng Thái Bình đến nay cũng đã mất khoảng 4000-5000 ha diện tích đất lúa sang là m khu công nghiệp...Hiện diện tích đất lúa của cả nước còn lại khoảng 4,1 triệu ha/tổng số khoảng 9 triệu ha đất nông nghiệp.
Đất nông nghiệp đang ngà y cà ng bị thu hẹp lại.
Theo tính toán, việc nhiửu điạ phương chuyển đổi đất nông nghiệp đã là m giảm sản lượng lúa trung bình từ 400-500.000 tấn mỗi năm. Trong khi thực tế nhiửu diện tích chuyển đổi sang mục đích phi nông nghiệp lại bị treo, bử hoang nhiửu năm. Chưa kể, việc ô nhiễm môi trường, nguồn nước, khí thải...củng ảnh hưởng xấu đến đất lúa thì việc lãng phí đất trên đã là m cho không ít lao động nông thôn mất tư liệu sản xuất, không có việc là m và ảnh hưởng đến thu nhập...Không những đến nay nước ta vẫn còn khoảng trên 6,7% hộ thiếu đói và 1 triệu đồng bà o miến nuí vùng cao vẫn thường xuyên phải ăn ngô, sắn thay cơm. Uớc tính đến năm 2020 dân số toà n quốc sẽ có khoảng xấp xỉ 100 triệu người tương đương với nhu cầu thóc là trên 35 triệu tấn...Trong khi đó từ nay đến năm 2020 diện tích đất nông nghiệp tiếp tục phải nhường chỗ cho các khu công nghiệp, nhà ở...và o khoảng 600 ha. Vì vậy, các chuyên gia đánh giá nếu không có phương án giữ đất lúa thì sẽ có nguy cơ đe dọa tới việc đảm bảo an ninh lương thực trong tương lai.
Nông dân có thể giám sát đất lúa...
Trước nguy cơ đe dọa đến việc dảm bảo an ninh lương thực quốc gia, ngà nh nông nghiệp đã chủ trì nghiên cứu và đưa ra dự thảo nghị định vử quản lý đất lúa nước. Theo đó, thời gian tới, các địa phương phải ý thức được việc đất lúa là tư liệu sản xuất đặc biệt quý giá phải được quản lý , giám sát một cách chặt chẽ, thống nhất, sử dụng tiết kiệm và hiệu quả và phải được lập quy hoạch xác định phạm vi, ranh giới, số hóa...theo từng địa giới hà nh chính đến tận cấp xã.
Người nông dân có thể giám sát lúa.
Không những thế, việc quy hoạch và kế hoạch sử dụng tổng thể đất trồng lúa nước trên phạm vi cả nước củng như quy hoạch, kế hoạch chi tiết của các tỉnh, thà nh phố trực thuộc trung ương phải được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và các thông tin nà y phải được công bố công khai trên mảng thông tin của Bộ Tà i nguyên & môi trường và theo phân cấp xuống các Tỉnh, huyện...đây là một kênh để người dân giám sát chính hoạt động sử dụng đất lúa ở địa phương. Nếu người được giao đất, thuê đất nhưng cố tình bử hoang không canh tác quá 1 vụ thì buộc phải tạm thu hồi đưa và o sản xuất lúa...Nếu để xảy ra vi phạm mà không xử lý thì người đứng đầu địa phương nơi mình quản lý phải chịu trách nhiệm cao nhất.
Theo Cục Trồng trọt, bên cạnh việc siết chặt quản lý thì biện pháp kinh tế trong dự thảo có thể sẽ là m nản lòng các nhà đầu tư muốn chuyển đổi đất lúa để sản xuất, kinh doanh từ đó chuyển mục đích chuyển đổi sang những vùng thể, giá đửn bù khi thu hồi đất lúa nước ở vùng đất thích hợp hoặc thích hợp với lúa nước và có điửu kiện hạ tầng thuận lợi sẽ đắt gấp 2 lần giá đất thổ cư cùng thời điểm. Tương tự với đất lúa nước ở vùng hạ tầng kém thì tiửn thu hôì sẽ đắt gấp 3-4 lần giá đửn bù của đất nông nghiệp khác.
Có một thực tế là việc sản xuất lúa nước ở không ít địa phương đang đem lại ít lợi nhuận thấp hơn so với các cây trồng cũng như ngà nh nghử khác...vì vậy nông dân không còn mặn mà với đất lúa. Do đó, dự thảo cũng quy định theo hướng hỗ trợ giá đối lúa với nông dân. Cụ thể nhà nước công bố giá sà n đối với lúa theo từng thời điểm, đảm bảo cho người sản xuất lúa có lời không thấp dưới 40% giá bán. Giá sà n lúa gạo từng vụ sẽ do Chính phủ phê duyệt. Đồng thời, khi giá lúa xuống thấp hơn giá sà n thì nhà nước hỗ trợ lãi suất tín dụng để doanh nghiệp thu mua hết lúa hà ng hóa cho nông dân không thấp hơn giá sà n, cùng với đó doanh nghiệp sẽ được xem xét hỗ trợ nếu bị lỗ. Trường hợp nông dân bị thiệt hại 50% năng suất do thiên tai, dịch bệnh sẽ được hỗ trợ kinh phí mua giống, phân bón và được khoanh nợ, giảm nợ, xóa nợ vay vốn để khôi phục sản xuất cũng như được hỗ trợ 100% lãi suất vốn vay để đầu tư mua máy móc sản xuất...
Nhiửu ý kiến các chuyên gia đánh giá, ưu điểm mà dự thảo đưa ra đã cơ bản khắc phục được lỗ hổng trong quản lý đất lúa trước đây và thúc đẩy được địa phương, doanh nghiệp và người nông dân chung tay bảo vệ đất lúa, là cơ sở đảm bảo an ninh lương thực. Tuy nhiên, cùng với mục tiêu Công nghiệp hóa và hiện đại hóa quử¹ đất dà nh cho mục đích phi nông nghiệp cũng không kém phần quan trọng. Bởi vậy, dự thảo cần đưa ra lấy ý kiến của các ban ngà nh, đoà n thể, chuyên gia...để cân bằng hà i hòa mục tiêu giữ đất lúa và lợi ích của các nhà đầu tư.