Tứ linh Thăng Long - linh vật ngàn năm

Chuyển động Hà Nội - Ngày đăng : 10:08, 13/10/2009

(NHN) Trong dân gian vốn biết đến với tứ linh Long “ Ly “ Quy - Phượng, tứ quý đại diện cho 4 mùa: Tùng, Trúc Cúc Mai. Những điửu đó đã trở thà nh biểu tượng đẹp trong lòng người dân từ xa xưa, và  thường được thể hiện trang trọng trong đời sống thường ngà y.

Huyửn tích "Tứ Linh Thăng Long gồm: Rồng Và ng, Trâu Và ng, Ngựa Sắt, Rùa Và ng, được đúc kết từ những truyửn thuyết dân gian, và  vai trò của những linh vật nà y trong đời sống tâm linh người Việt. Mỗi loà i có sự tích huyửn bí gắn với một giai đoạn nhất định của lịch sử­ dân tộc nằm trong chuỗi thời gian một ngà n năm xây dựng Thủ đô văn hiến.

Tứ linh Thăng Long - linh vật ngàn năm

Múa rồng

Rồng và ng:  Sự tích vử Rồng và ng trực tiếp gắn liửn với cái tên Thăng Long  hơn một ngà n năm qua. Thăng Long nghĩa là  rồng bay lên. Chuyện cũ kể rằng Sông Hồng khi xưa ăn thông với Hồ Xác Cáo (còn có các tên là  Hồ Trâu Và ng, Hồ Lãng Bạc, Hồ Аạp Hối điểm nối kết là  ở cử­a Sông- Bãi Sậy (tức Hồ Trúc Bạch ngà y nay). Năm 1010, vua Lý Công Uẩn chèo thuyửn ngược sông Hồng tới đây thì nhìn thấy một con Rồng bay lên, cho là  có điửm tốt. Người ban Chiếu dời đô, lấy tên là  Thăng Long. Аó là  sự khởi nguồn cho sự phát triển mới, bắt đầu hình thà nh trung tâm kinh tế chính trị tại kinh thà nh Thăng Long và  liên tục phát triển trở thà nh Thủ đô Hà  Nội như ngà y nay. Việc lựa chọn thế rồng bay một nghìn năm qua đã khẳng định tầm nhìn chiến lược sâu rộng của vua Lý, đưa Аại Việt bước và o kỷ nguyên mới. Hình tượng rồng và ng báo hiệu những tiửm năng phát triển mạnh mẽ thịnh vượng của kinh đô xưa cũng như Thủ đô nay.

Tứ linh Thăng Long - linh vật ngàn năm

Hồ Trúc Bạch

Ngựa Sắt:  Huyửn tích vử ngựa sắt xuất phát từ truyửn thuyết Thánh Gióng đánh giặc. Thánh Gióng là  một trong những tứ bất tử­ của Việt Nam. Thánh Gióng là  cậu bé lên ba đòi nhà  vua đúc cho ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt để đi đánh giặc. Thánh Gióng  vươn mình lớn như thổi để trở thà nh tráng sĩ. Ngựa sắt là  phương tiện đã giúp Thánh Gióng đánh tan giặc à‚n đem lại hòa bình cho đất nước rồi cùng Thánh Gióng bay vử trời. Việc chế ra ngựa sắt tương ứng với thời kử³ đồ sắt được sử­ dụng ở nước ta, đánh dấu bước ngoặt lớn trong sự phát triển của lịch sử­ văn minh dân tộc thuở sơ khai.

Công cụ bằng sắt đã dùng  là m vũ khí đánh giặc thay cho đồ đồng và  đồ đá. Trâu và ng : Thực ra là  một truyửn thuyết "thần thoại", kể rằng: sư Không Lộ một mình đi lên phương Bắc để quyên giáo đồng, chữa khửi bệnh cho thái tử­ con vua Bắc Quốc (Trung Quốc). à”ng được nhà  vua thưởng nhiửu và ng bạc, châu báu. Nhưng ông không nhận, chỉ xin một số đồng đựng đầy một cái túi ba gang. Nhà  vua đồng ý, cho phép ông và o kho đồng, lấy bao nhiêu tùy ý.

Thế là  ông thu hết cả mười kho đồng và o túi mà  vẫn chưa đầy. à”ng mang túi đồng xuống thuyửn để vử nước nhưng không chiếc thuyửn nà o chịu nổi sức nặng của số lượng đồng đeo trên lưng ông. à”ng bèn cườ¡i nón tu lử thay cho thuyửn, ung dung xuôi dòng vử quê hương. Vử nước, sư Không Lộ đem đồng quyên được ở Bắc Quốc đúc ra quả chuông đồng đen. Có điửu lạ, chuông đúc xong, đánh lên, tiếng ngân vang đến Bắc Quốc. Những con trâu và ng ở kho Bắc Quốc tưởng là  tiếng mẹ gọi, chạy lồng sang nước ta.

Tứ linh Thăng Long - linh vật ngàn năm

Hồ Hoà n Kiếm

Nhà  sư ngừng đánh chuông vò sợ và ng bạc Trung Quốc sang hết nước ta sẽ gây mối bất hòa hai nước. Nhà  sư lăn chuông xuống Dâm Аà m (Hồ Tây). Tìm không thấy mẹ, trâu và ng giẫm sụt cả một vùng đất. Chuông rung vang một lần cuối cùng trước khi rơi xuống nước. Kim Ngưu theo đó cũng nhảy xuống hồ biến mất. Từ đó, nhà  sư Không Lộ được nhân dân tôn là  ông tổ nghử đúc đồng và  lập đửn thử bên cạnh Hồ Tây. à”ng cũng được vua Lý phong danh hiệu Thần Thợ Аúc. Rùa Và ng:  Ngà y nay vẫn còn được lưu truyửn cùng với sự tích vua Lê mượn gươm thần dẹp tan giặc Minh. Chiếc Gươm mà  thần Kim Quy cho vua mượn vừa với chuôi gươm mà  Lê Lợi tìm thấy trên đỉnh một ngọn cây trong rừng sâu, giáp lại thì vừa như in với lườ¡i gươm báu phát sáng do chà ng trai Lê Thận vớt được khi đánh cá trên sông.

Аó là  sự đồng thuận từ đồng bằng đến miửn núi tin và o người chủ tướng. Gươm thần trong tay đã giúp Lê lợi đán tan quân giặc. Khi đất nước thanh bình, vua đi thuyửn trên Lục Thủy, rùa và ng đã nổi lên đòi vua trả gươm báu cho Lạc Long Quân. Vua rút gươm ném vử phía rùa, nhanh như chớp rùa thần đớp lấy rồi lặn sâu xuống đáy hồ. Từ đó Hồ Lục Thủy còn có tên Hồ Gươm hay hồ Hoà n Kiếm như ngà y nay. Hình tượng trả gươm thể hiện tình yêu hòa bình của dân tộc và  Việt Nam. Một ngà n năm đã trôi qua, trong tâm thức nhân dân Thủ đô nói riêng và  nhân dân cả nước nói chung, Rồng Và ng, Rùa Và ng, Trâu Và ng và  Ngựa Sắt, đã đi sâu và o tiửm thức người dân với những vử ý nghĩa sâu sắc của chúng. Hôm nay và  ngà y mai, tứ linh Thăng Long nà y sẽ tiếp tục đồng hà nh cùng con cháu trong mà u sắc linh thiêng huyửn bí, xây dựng Thủ đô xứng tầm với thế Rồng bay.

Hải Trang