Khai Trung (Yên Bái) - Vẻ đẹp nguyên sơ
Du lịch - Ẩm thực - Ngày đăng : 08:04, 24/12/2009
Qua cầu Bến Lăn, con đường bê tông chếch dần độ cao lên trời. Thấp thoáng đâu đó sự kử³ bí của mảnh đất Khai Trung, một cái tên mới nổi bên cạnh những cái tên khác của những tua du lịch ở Yên Bái.
Cổng các bản là ng ở Khai Trung hình vòm như một chiếc cầu vồng hiện ra trên đỉnh dốc và cũng từ đây, con đường thoai thoải trườn xuống vùng đất bằng phẳng rồi mất hút trong mà u xanh của nương, của ruộng, của cây, của sắc trời, sắc núi.
Điửu đầu tiên đến Khai Trung có thể cảm nhận được ngay chính là khí hậu. Gió trời không thể thông thốc thổi và o Khai Trung. Trước khi đến với bình nguyên nà y, nó phải hòa quyện với khí núi đá trên độ cao lưng chừng, tạo nên cái mát dịu mà không một máy điửu hòa nà o là m ra được.
Khí hậu ở đây là mẹ đẻ ra mà u xanh Khai Trung, sinh sôi những là n da mịn mà ng, nên tính tình con người hiửn dịu, nên hương vị trong từng món ẩm thực. Người Khai Trung cũng giống như những người miửn núi khác, không cầu kử³ phối hợp các gia vị khi chế biến món ăn mà cẩn trọng chọn gia vị cho một món ăn. Như món thịt gà , có thể luộc, rang, nấu canh nhưng mỗi món chỉ dùng một loại gia vị. Gà thả ngoà i bãi chắc thịt, béo vừa phải, chỉ cần luộc chín tới là dậy hương thơm. Bí quyết lại ở chỗ, khi mổ, người ta không phanh gà , xả nước mà rửa thật sạch bên ngoà i rồi mới mổ từ mử đến diửu rồi moi ruột sao cho khi bử ruột ra không một vết máu. Rồi gà được cho và o nồi đã rửa thật sạch, đổ nước, đậy vung bắc lên, trên bếp lửa không một sợi khói. Thật ra cách luộc gà ấy không mới, cái mới là mổ moi chứ không mổ phanh và đã lâu lắm người đô thị không còn được ăn thứ thịt gà thơm nguyên sơ như thế nữa. Gà đã nuôi nhốt, đã cho ăn cám con cò thì có chế biến khéo đến đâu cũng chỉ có thể có kiểu ngon khác, chứ cái hương vị gà tơ, gà thiến, gà mái ghẹ phảng phất trong từng miếng thịt thì đã không còn nữa.
Nói đến món thịt gà phải kể đến món canh gà Khai Trung. Gà là m sạch, chặt ra nấu canh gừng. Mùi gừng thơm cay như đội quân công binh khai phá con đường tiêu hóa của con người, để cho mùi thơm dịu của thịt gà dần dần lan tửa. Canh gà vừa ngon vừa có tác dụng giải cảm, nghe đâu còn là một vị thuốc tăng cường sinh lực, đặc biệt có tác dụng khi trái gió đổi mùa. Thịt lợn, thịt dê, cá bống cũng được chế biến theo nguyên tắc ấy và đó cũng là nét ẩm thực riêng của Khai Trung.
Đến với Khai Trung là đến với vẻ đẹp nguyên sơ, với rừng sồi tự nhiên rộng trên 2 ha, những vườn cam trĩu quả, những hang động kử³ thú trên Núi Diêm, Nặm Trọ, Tắc én... Ngoà i ra, Khai Trung còn nổi tiếng bởi các sinh hoạt văn hóa. Cũng là câu khắp, câu lượn nhưng âm sắc tiếng Tà y của người Khai Trung là m cho câu hát thêm tình tứ thiết tha, điệu múa khăn, múa hoa thêm uyển chuyển.
Tất cả những tiửm năng ấy, nét đẹp văn hóa ấy mới bừng lên từ năm 1999, khi tiửm năng du lịch rất riêng của xã vùng cao nà y được phát hiện. Ngay lập tức, con đường bê tông Nhà nước và nhân dân cùng là m được khởi công. Người Khai Trung không có tiửn đóng góp lớn nhưng công thì tháng rộng ngà y dà i, thu xếp là có được. Thế là công thức: Nhà nước cho xi măng, nhân dân đóng góp cát, sửi, công, sức được thực thi bửn bỉ suốt từ đó đến nay và 16 km đường từ Cầu Bến Lăn và o xã đã hoà n thà nh.
Với 212 hộ, 1.096 khẩu, Khai Trung đã là m cho trên 100 ha ruộng nước, 90 ha đỗ tương, 30 ha lạc, 35 ha ngô năng suất ngà y cà ng cao. Mặt khác, Khai Trung đẩy mạnh quy hoạch bảo vệ rừng tự nhiên, rừng khoanh nuôi tái sinh, trồng rừng mới, nuôi cá bống, chăn nuôi đại gia súc. Việc phát triển các hoạt động văn hóa dân tộc cũng chính là nửn tảng vững chắc cho du lịch Khai Trung ngà y thêm phát triển.