'Cổng chà o Hà  Nội không thể nhặt nhạnh từ nơi khác'

à”ng Аà o Ngọc Nghiêm. Ảnh: Аoà n Loan.

- à”ng nghĩ gì vử kế hoạch xây cổng chà o tại đường và o thủ đô trong dịp kỷ niệm 1000 năm?

- Ở các nước trên thế giới, nhân ngà y kỷ niệm, chiến thắng... đửu có công trình kiến trúc ở nơi ra và o đô thị. Ví dụ ở Pháp, à... có Khải Hoà n Môn để kỷ niệm những chiến thắng lấy lừng. Cũng có đô thị là m cử­a ô để đánh dấu sự phát triển của đô thị.

Hà  Nội đón hòa bình lập lại cũng có cổng chà o, các gia đình tổ chức đám cưới cũng có cổng bằng bóng bay, nên thà nh phố không thể không là m cổng chà o dịp 1000 năm nà y.

Hà  Nội từ dịp kỷ niệm 990 năm Thăng Long - Hà  Nội cũng đã bà n đến vấn đử xây dựng cử­a ô để đánh dấu thời kử³ phát triển. Ví dụ, trước đây Hoà ng thà nh đánh dấu cử­a ô của Hà  Nội cổ, hiện nay chúng ta cần xây dựng cử­a ô để đánh dấu sự đô thị hóa đến thời điểm 1000 năm.

- Với số tiửn 50 tỷ đồng xây dựng 5 cổng chà o nhưng chỉ là  công trình tạm, hiệu quả của nó nên được nhìn nhận như thế nà o thưa ông?

- Аây là  công trình cần là m, không đáng bao nhiêu so với kinh phí phục vụ đại lễ 1000 năm. Аiửu tôi e ngại không phải là  tốn kém 50 tỷ đồng, mà  là  hình thức tổ chức không gian cổng chà o, phải gắn công trình với ý nghĩa lịch sử­.

Cổng chà o là m không phải bằng vật liệu xây dựng kiên cố, mà  cần có thời gian thử­ nghiệm. Ví dụ trước khi là m lễ đà i Ba Аình chà o đón ngà y giải phóng thủ đô, chúng ta phải xây dựng lễ đà i tạm, sau nà y 2-3 năm, thấy công trình hợp lý mới bắt đầu xây dựng kiên cố.

Hiện nay chỉ còn 100 ngà y là  đến đại lễ, thời gian quá ngắn nên chúng ta phải đặt vấn đử chất lượng công trình. Với chất liệu đơn giản có thể là m được. Nhưng cần phải cẩn trọng để đảm bảo độ bửn vững và  chất lượng văn hóa của công trình, phải thể hiện bản sắc văn hóa của Hà  Nội, chứ không phải nhặt nhạnh các nơi khác và o.

Cổng chà o đặt trên quốc lộ 5 có ý tưởng cọc gỗ ở sông Bạch Аằng. Ảnh: Sở Quy hoạch Kiến trúc HN.

- Theo ông, vị trí đặt các cổng chà o mà  UBND thà nh phố vừa đưa ra có điểm gì đáng nói?

- Nếu là  cổng chà o phải đặt ở các tuyến đường xuyên tâm. Hà  Nội hiện có 7 tuyến xuyên tâm, chưa kể tuyến đường mới trong quy hoạch lần nà y vạch ra. Chọn vị trí nà o phải dựa và o nội dung của cổng chà o, hình thức và  địa danh đó có hà nh trình văn hóa đến mức nà o.

Trong nhiửu cuộc họp bà n vử xây dựng cổng chà o, có đặt ra vấn đử đã là  cổng chà o ở quốc lộ phải có không gian để khách đến có thể cảm nhận được Hà  Nội đang diễn ra đại lễ. Vì vậy, nó phải là  công trình chủ thể mang điểm nhấn của kiến trúc, như vậy mới mang tính chất là  cổng chà o. Аặt cổng chà o ở khu vực Pháp Vân - Cầu Giẽ là  thích hợp, thể hiện mối liên kết Hà  Nội với các tỉnh phía nam.

Phía tây Hà  Nội có quốc lộ 32 và  đường Láng - Hòa Lạc, vì vậy đặt cổng chà o ở Láng - Hòa Lạc cũng hợp lý vì đây có mối liên hệ gắn kết Hà  Nội với các tỉnh, đô thị xung quanh, nhiửu khu vực như: là ng văn hóa dân tộc, khu công nghệ cao... Ngoà i ra, đây là  khu vực mang diện mạo mới cho Hà  Nội.

Quốc lộ 5 là  đường hướng ra biển, tuy mất tính chất quốc lộ song vẫn là  tuyến lịch sử­. Vị trí đặt tại xã Dương Xá là  nơi có đửn thử ử¶ Lan là  thích hợp. Quốc lộ 1A mới có mối quan hệ với các tỉnh phía bắc cũng nên đặt cổng chà o.

Vì Hà  Nội chà o đón nhân dân cả nước và  nước ngoà i đến dự lễ kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà  Nội, theo tôi nên là m cổng chà o tại tất cả 7 tuyến đường xuyên tâm, tức là  ngoà i 5 vị trí như đử xuất, còn thêm cả quốc lộ 32 và  6.

- Nếu coi cổng chà o là  công trình có ý nghĩa đặc trưng cho Hà  Nội, thì theo ông, các ý tưởng kiến trúc vừa đử xuất có thể hiện giá trị riêng của thủ đô?

- Khi khách nước ngoà i hay đồng bà o cả nước đến Hà  Nội nhìn cổng chà o có thể thấy được Hà  Nội đang diễn ra sự kiện gì. Vì vậy, thiết kế của cổng chà o phải đưa ra những gì mang tính đặc trưng của Hà  Nội. Tôi thấy các hình tượng thiết kế chưa hợp lý, chưa gắn giá trị văn hóa và  lịch sử­ của thủ đô Hà  Nội, chưa gắn bản sắc văn hóa của thủ đô. Như trống đồng là  của cả nước; chim hạc chỉ thể hiện trên trống đồng nên chưa phải đặc trưng; cọc gỗ ở sông Bạch Аằng không gắn với Hà  Nội.

Những lần trước đây có đử xuất hình tượng cổng tam quan, logo Hà  Nội song lần nà y không có. Hiện nay kiến trúc cổng chà o theo không gian mở là  thích hợp, nhưng phải có điểm nhấn mang đặc trưng.

VnExpress