Mãi mãi Vang bóng một thời
Chuyển động Hà Nội - Ngày đăng : 09:09, 06/07/2010
Giữa lúc Thủ đô chuẩn bị cho Đại lễ tháng 10-2010, Hội Nhà văn Việt Nam chuẩn bị kỷ niệm 100 năm ngà y sinh của Nguyễn Tuân và o đầu tháng 7 nà y thì "Vang bóng một thời", văn phẩm tiêu biểu của Nguyễn Tuân được tái bản theo đúng bản gốc của Đắc Lộ Thư xã (1945), in hoà n toà n trên giấy dó.
Sự độc đáo cùng thời điểm trở lại của tác phẩm gợi nỗi niửm vử việc giữ gìn khối di sản văn chương còn khuất lấp đâu đó.
Cùng Nguyễn Tuân thưởng từng câu, chữ
Một cuốn sách độc đáo của là ng xuất bản Việt Nam: Vang bóng một thời của Nguyễn Tuân, do NXB Hội Nhà văn ấn hà nh 2010, khổ 19x27cm với hơn 200 trang hoà n toà n bằng giấy dó. Cuốn sách nhẹ đến không ngử ấy chở nặng khối tình của một cây bút tà i hoa và tình yêu của người con gái út dà nh cho Nguyễn Tuân. Tái bản theo bản in tại NXB Đắc Lộ Thư xã (1945) với bút tích của Nguyễn Tuân Ất Dậu 1945: rét - đói - loạn, sách cho bạn đọc cơ hội tiếp cận với một tác phẩm gốc, đồng nghĩa với việc thưởng văn Nguyễn Tuân một cách thú vị hơn. Nhất là khi ta ở trước một Vang bóng một thời được Vũ Ngọc Phan ví như tác phẩm gần với sự toà n thiện toà n mử¹.
Bà Nguyễn Thu Giang, con gái út nhà văn không khửi phiửn lòng khi chỉ ra những bản in của nhiửu NXB hiện nay rất không chính xác so với văn gốc. Truyện Chén trà trong sương sớm bị nhiửu nơi sửa thà nh Chén trà sương, hay câu Trời rét như cắt! lại biến thà nh Trời rét quá!. Với một cây bút như Nguyễn Tuân, khi từng câu chữ thể hiện trải nghiệm và nét tà i hoa, thì sửa một câu, bử một từ... thực là khủng khiếp. Sinh thời, mỗi khi thấy tiếng ba toong cha đi vử, nghe giọng cha bực bội là biết cha có chuyện bực mình vì tác phẩm bị sửa chữa - bà Giang kể.
Giử đây, ngắm Vang bóng một thời chữ và ng, bìa nâu đúng như ý tưởng của họa sĩ Nguyễn Tư Nghiêm chữ đơn giản mà vững chãi, như người ta vừa ném và o trang bìa, rất phóng khoáng, tà i hoa kiểu Nguyễn Tuân, bạn đọc hẳn sẽ hà i lòng. Nhưng cũng từ đấy mà băn khoăn: Là ng văn đã có nhiửu tác phẩm được xuất bản chuẩn vử nội dung, đẹp vử hình thức, đủ chững chạc để tải hết tấm tình tác giả tới mai sau chưa?
Ngẫm đến di sản văn chương
Phải nghiêm túc với văn cha!, bà Thu Giang chia sẻ khi nói vử quá trình trăn trở để công bố tác phẩm nà y. Còn chúng ta, có lẽ cần nghĩ: Phải nghiêm túc với văn chương nói chung, đặc biệt là những nhà văn lớn mà tác phẩm đã trở thà nh di sản tinh thần của đất nước, của Thăng Long - Hà Nội nghìn năm.
Thời gian đang tiếp tục phủ mà u lên những tập bản thảo, những trang viết cần được công bố. Bà Thu Giang cho hay: Di cảo của cụ để lại phần nhiửu ở dạng nhật ký, việc công bố cần chọn lọc và phải có thời gian, kinh phí. Trước mắt, gia đình sẽ tập trung in bản gốc những tác phẩm chính. Năm 2010 là tập truyện Vang bóng một thời và trước đó là nhạc kịch Cử độc lập, thì năm tới sẽ cố gắng công bố Chùa Đà n.
Nguyễn Tuân là như vậy, nhưng còn nhiửu nhà văn, nhà nghiên cứu khác của Hà Nội như Nguyễn Huy Tưởng, Vũ Ngọc Phan... và những văn sĩ từng gắn bó lâu dà i với Hà Nội? Di cảo của họ còn gì, tên sách nà o cần xuất bản công phu? Ngay cả tủ sách của các nhà văn lớn đang được gia đình lưu giữ cũng cần được xem như di sản cần gìn giữ.
Thời vang bóng đã qua nhưng giá trị văn chương còn lại mãi. Một tác phẩm đặc biệt của Nguyễn Tuân trở lại dịp nà y khiến ta nghĩ tới di sản của nửn văn hiến Hà Nội nghìn năm còn những gì mà ta chưa biết?