Có thể xuất khẩu rau muống nếu...
Tin tức - Ngày đăng : 07:28, 28/07/2010
Viện trưởng Viện Chiến lược công nghiệp Phan Đăng Tuất, người được cho là thiết tha và yêu mến theo đuổi thúc đẩy vử ngà nh công nghiệp phụ trợ ở Việt Nam suốt 7 - 8 năm qua, phải thốt lên rằng không biết bao lần ông đã đử nghị với cơ quan hoạch định chính sách phải nhanh chóng thúc đẩy ngà nh công nghiệp nà y nhưng đến nay vẫn chưa có nhiửu tiến triển lớn.
Một quốc gia xuất khẩu bằng thứ mình có và mua vử thứ mình không có, theo ông, giống như cách hội nhâp từ hạ nguồn. Muốn trở thà nh một quốc gia công nghiệp, không có cách nà o khác, phải hội nhập thượng nguồn bằng thúc đẩy sản xuất chi tiết linh kiện.
|
Ngà nh công nghiệp Việt Nam cơ bản là gia công và lắp ráp nên giá trị gia tăng thấp. Ảnh minh họa: VNN |
Ước mơ một khu công nghiệp phụ trợ song ông Tuất nêu nghịch lý: Hà Nội rộng hơn 3.000 km2 nhưng giử không thể còn nổi 5ha cho một khu công nghiệp như vậy do quử¹ đất nông nghiệp đã được quy hoạch cho các mục đích khác. Trong khi đó, Nhật Bản thời kử³ đầu còn lấp biển để lấy đất cho doanh nghiệp phát triển công nghiệp phụ trợ.
Nguyên Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển cho hay: "Ngà nh công nghiệp Việt Nam cơ bản vẫn là ngà nh công nghiệp gia công (dệt may, già y dép...) và lắp ráp (ô tô, xe máy, thiết bị điện và điện tử...)". Công đoạn lắp ráp là công đoạn thứ tư trong chuỗi giá trị toà n cầu bởi chủ yếu do các công ty nước ngoà i là m ở nước khác và nhập khẩu và o Việt Nam. Do đó, giá trị gia tăng thấp và năng lực cạnh tranh kém.
Hệ quả có thể xảy ra, đó là các doanh nghiệp lắp ráp và sản xuất sản phẩm cuối cùng có thể rút khửi thị trường Việt Nam vì không tìm được nguồn cung cấp linh kiện, phụ tùng tại chỗ, nhất là khi sức ép vử chi phí tiửn lương tăng lên.
Nguyên nhân chủ yếu là công nghiệp phụ trợ chưa phát triển, ông Tuyển khẳng định cần nhanh chóng phát triển công nghiệp phụ trợ.
Không bử quên nông nghiệp
Điửu quan trọng, theo ông Tuyển, Việt Nam phải lựa chọn phát triển những loại sản phẩm công nghiệp hỗ trợ nà o theo khả năng, bởi một chiếc ô tô có tới 2 vạn chi tiết phụ tùng thì một mình Việt Nam không thể đủ năng lực để sản xuất hết tất cả 2 vạn chi tiết đó.
Đử cập điửu nà y, ông Sugiyama Hideji, Phó Chủ tịch Shokochukin, một tổ chức vử tà i chính, chính sách của Nhật Bản gợi ý "Việt Nam có thể chọn ngà nh chiến lược là những ngà nh gia tăng xuất khẩu hay những ngà nh có thế mạnh quốc gia như sản xuất đồ gia dụng, sản phẩm điện phổ biến cho gia đình, hóa dầu, cơ khí, dệt may...".
Một trong những điửu ông lưu ý, đó là Việt Nam không nên bử quên nông nghiệp. Thực tiễn có nhiửu nước rất quan tâm nhập khẩu rau như Nhật Bản. Việt Nam có thể xuất khẩu... rau muống nhưng với điửu kiện các yếu tố phụ trợ phải sẵn sà ng như xe tải lạnh, nhà kho lạnh.
Chuyên gia Nhật Bản nhấn mạnh không thể có ngà nh công nghiệp lớn nếu Việt Nam không phát triển công nghiệp phụ trợ. Sự phát triển của ngà nh nà y ở Việt Nam phải do Chính phủ hỗ trợ và cần "chạy đua với thời gian".
Nguyên Bộ trưởng Thương mại Việt Nam cũng cho rằng Chính phủ cần có chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển cho doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp phụ trợ thuộc danh mục và nằm trong chuỗi sản phẩm - lắp ráp thà nh sản phẩm cuối cùng.
Bên cạnh đó, cần có chính sách ưu đãi như vử giá thuê đất trong khu công nghiệp phụ trợ, miễn thuế nhập khẩu thiết bị công nghệ để sản xuất sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, miễn thuế thu nhập trong một số năm tính từ khi doanh nghiệp có lợi nhuận sau đó tiếp tục giảm thuế cho nhiửu năm tiếp theo...
à”ng Phan Đăng Tuất kiến nghị cần xây dựng bộ cơ sở dữ liệu vử công nghiệp phụ trợ. Trong giai đoạn đầu, Việt Nam cần thu hút và phân phối FDI cho công nghiệp phụ trợ.