'Không có chuyện Thủ tướng không dám kỷ luật ai'
Tin tức - Ngày đăng : 10:35, 25/11/2010
Phiên chất vấn Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Quốc hội sáng 24/11 nóng ngay từ đầu khi các đại biểu liên tiếp yêu cầu là m rõ trách nhiệm cá nhân liên quan tới vụ "đắm tà u" Vinashin, cho dù nhiửu lần Thủ tướng nhận trách nhiệm với tư cách người đứng đầu Chính phủ.
 |
| Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thường đăng đà n và o các kử³ họp Quốc hội cuối năm. Ảnh: Hoà ng Hà |
Vừa dứt phần đọc văn bản giải trình một số vấn đử kinh tế xã hội, Thủ tướng nhận ngay câu hửi hóc búa của những đại biểu trực ngôn như Phạm Thị Loan, Nguyễn Minh Thuyết.
Là người điửu hà nh một tập đoà n tư nhân phải tự bươn trải, vật lộn bằng những đồng vốn tự có để đạt được quy mô lớn như ngà y nay, đại biểu Loan luôn trăn trở vử hiệu quả sử dụng vốn tại các tập đoà n, tổng công ty một thời được xem là con cưng của nhà nước. Băn khoăn nếu Chính phủ chủ trương khoanh nợ cho Vinashin, các ngân hà ng có thể chịu thiệt 15.000 tỷ đồng mỗi năm, bà Loan còn lo lắng hơn khi Tập đoà n Dầu khí Việt Nam - nơi nhận chuyển giao một phần tà i sản của Vinashin, cũng có những biểu hiện đầu tư dà n trải và nguy cơ lâm và o tình trạng tương tự nếu Nhà nước không chấn chỉnh công tác quản lý, giám sát.
"Tập đoà n Dầu khí Việt Nam chỉ khác Vinashin ở chỗ Vinashin phải đi vay để đầu tư, còn họ có sẵn tiửn Nhà nước để lại để rộng tay đầu tư. Họ mở trường đại học, lập ngân hà ng, thậm chí có cả taxi dầu khí và nay lại thêm nhiệm vụ đi đóng tà u. Đử nghị Quốc hội có nghị quyết đặc biệt vử giám sát sử dụng vốn tại Tập đoà n Dầu khí Việt Nam", bà Loan cương quyết nói và không quên chất vấn tại sao Chính phủ quyết để lại cho Tập đoà n Dầu khí hơn 3.000 tỷ đồng cho dù hơn 50% đại biểu phản đối.
Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết đã gửi trước 2 câu hửi tới Thủ tướng, nhưng cũng đứng lên chất vấn trực tiếp nhằm truy đến cùng trách nhiệm cá nhân liên quan tới sự sụp đổ của Tập đoà n Công nghiệp Tà u thủy Việt Nam. Điểm lại nỗ lực của Chính phủ và các thà nh viên đã nhiửu lần báo cáo, giải trình và nhận trách nhiệm, tuy nhiên ông Thuyết nói thẳng mình không đồng tình với sự tự phê bình của Thủ tướng cũng như việc Thủ tướng chỉ nhận trách nhiệm với tư cách là người đứng đầu Chính phủ. à”ng muốn là m rõ trách nhiệm của người được pháp luật giao thực hiện quyửn chủ sở hữu ở các tập đoà n và Tổng công ty 91.
"Thủ tướng là người được pháp luật giao quyửn đối với tập đoà n, tổng công ty Nhà nước. Trong quá trình thực hiện đó có nhiửu sai phạm, vì vậy Thủ tướng nên dựa và o các quy định của pháp luật để xác định trách nhiệm cụ thể của mình. Trước Quốc hội, trước dân, chúng tôi mong đợi sự tự phê bình mạnh mẽ hơn của Chính phủ", ông Thuyết nói. Để dẫn chứng cho nhận định của mình, đại biểu Thuyết nhắc lại chuyện ông Phạm Thanh Bình vừa là Chủ tịch Hội đồng quản trị vừa kiêm nhiệm chức Tổng giám đốc Vinashin trong thời gian dà i, vi phạm các quy định hiện hà nh. à”ng Thuyết là đại biểu từng đử nghị bử phiếu tín nhiệm với Chính phủ vử câu chuyện Vinashin hồi đầu kử³ họp, nhưng không được Quốc hội tán thà nh.
Sau chất vấn của 3 đại biểu đầu tiên, cả nghị trường lặng yên chử đợi phản ứng của Thủ tướng. Mất và i giây ngập ngừng, Thủ tướng nhanh chóng đi và o từng câu hửi của các đại biểu. à”ng mong Quốc hội thông cảm vì mình không thể trả lời từng chi tiết trong đử án tái cơ cấu Vinashin, cũng như những vấn đử cụ thể mà đại biểu Loan nêu ra. à”ng nhắc lại những việc Chính phủ đã là m nhằm nỗ lực tái cơ cấu Vinashin theo đúng chủ trương của Đảng và pháp luật Nhà nước, và tin tưởng đử án tái cơ cấu sẽ khả thi.
Song ông thừa nhận để các mục tiêu trở thà nh hiện thực và thà nh công không phải quá trình dễ dà ng, đửi hửi quyết tâm của Chính phủ, nỗ lực của các bộ ngà nh và đặc biệt là sự chia sẻ, ủng hộ, giám sát của đại biểu Quốc hội và nhân dân cả nước.
"Đại biểu Thuyết có hửi nhận trách nhiệm thế nà o, tôi muốn nói là chúng tôi đã trình bà y nghiêm túc trước Quốc hội. Những người lãnh đạo tập đoà n cố ý là m trái, cơ quan chức năng xử đúng theo pháp luật. Còn Chính phủ, Thủ tướng có trách nhiệm quản lý nhà nước và chủ sở hữu, chúng tôi cũng đã nói rõ. Từ đó, là người đứng đầu tôi cũng xin nhận trách nhiệm", Thủ tướng nói.
à”ng cho biết thêm, Thủ tướng, các Phó thủ tướng và các thà nh viên Chính phủ có liên quan tới việc quản lý nhà nước và chủ sở hữu với Vinashin đang kiểm điểm và là m rõ trách nhiệm. "Kết luận kiểm điểm trách nhiệm cụ thể thế nà o chúng tôi sẽ công khai", Thủ tướng Dũng cam kết.
Giải trình rõ hơn vử trách nhiệm của Thủ tướng với tư cách được pháp luật giao một số quyửn với Vinashin nói riêng và tập đoà n nhà nước nói chung, Thủ tướng cho biết đã ban hà nh các văn bản cụ thể hóa các nhiệm vụ cho các cơ quan, cá nhân liên quan. Vử phần mình, Thủ tướng có nhiệm vụ ra quyết định thà nh lập tập đoà n, các tổng công ty theo đử nghị của các cơ quan chức năng, phê duyệt chiến lược, quy hạch phát triển và quyết định hội đồng quản trị và chủ tịch hội đồng quản trị.
Thừa nhận còn nhiửu lúng túng trong việc triển khai thí điểm mô hình tập đoà n Nhà nước, tuy nhiên, ông giải thích việc kiêm nhiệm chức vụ tại Vinashin có nguồn gốc từ quá khứ, qua hai đời Thủ tướng tiửn nhiệm là Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải. Vử phần mình, Thủ tướng Dũng cho biết đã có văn bản nhắc nhở các cơ quan chức năng phải tìm tổng giám đốc cho Vinashin để thực hiện đúng luật, nhưng các đơn vị báo cáo chưa tìm được.
"Chúng tôi sẽ kiểm điểm, là m rõ việc nà y như thế nà o", Thủ tướng hứa. à”ng cũng tái khẳng định quyết tâm của Chính phủ khi tái cơ cấu Vinashin và rút kinh nghiệm để ngăn không cho xảy ra những chuyện tương tự tại các tập đoà n, tổng công ty Nhà nước khác.
Cho dù Thủ tướng nhắc đi nhắc lại nhiửu lần trong suốt phiên chất vấn rằng ông xin nhận trách nhiệm với tư cách người đứng đầu Chính phủ, song các đại biểu dường như chưa thửa mãn. Ngay sau giử giải lao, đại biểu Vũ Hoà ng Hà nhắc lại câu chuyện Vinashin ở một khía cạnh khác. à”ng không đánh giá cao đử án tái cơ cấu tập đoà n bởi nó mang tính một chiửu, lệ thuộc và o thị trường bên ngoà i vì thế sẽ không khả thi nếu bên ngoà i thay đổi, có khó khăn. Bản đử án nà y, theo ông, cũng không đưa ra được giải pháp đử phòng tình huống xấu nhất có thể xảy ra.
Dẫn lại cam kết của Chính phủ vử việc tập trung xử lý vụ việc Vinashin để báo cáo Hội nghị Trung ương Đảng sắp tới, đại biểu Vũ Hoà ng Hà lo lắng tình trạng xử lý qua loa cho "kịp tiến độ" và thiếu nghiêm túc.
"Tôi e rằng việc kiểm điểm khó có thể nghiêm túc. Trước Quốc hội, Thủ tướng nghiêm túc nhận trách nhiệm vử mình, nhưng các thà nh viên khác của Chính phủ trong hai ngà y chất vấn vừa qua không ai chịu nhận trách nhiệm, thậm chí còn khẳng định mình vô can. Tôi muốn biết thái độ của Thủ tướng với các thà nh viên nà y như thế nà o, để còn vử trả lời cho cử tri", ông Hà tranh thủ cơ hội bà y tử trăn trở với Thủ tướng.
Tâm tư của ông được đại biểu Nguyễn Thị Bạch Mai chia sẻ. Cả ông Hà và bà Mai chưa hết bức xúc vử câu trả lời của Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu Tư Võ Hồng Phúc trước Quốc hội chiửu qua, rằng Bộ trưởng vô can, vì đã là m tròn trách nhiệm và chính các đại biểu Quốc hội cũng phải chịu trách nhiệm liên đới khi bấm nút thông qua các quy định liên quan đến quản lý doanh nghiệp nhà nước.
"Đử nghị Thủ tướng cho biết để xảy ra vụ việc Vinashin là vì các bộ chưa là m hết chức năng, nhiệm vụ của mình hay do lỗ hổng của pháp luật, do khiếm khuyết của Quốc hội khi là m luật", bà Mai căn vặn.
Nhắc lại lời phát biểu của Thủ tướng khi trả lời chất vấn tại kử³ họp Quốc hội cuối năm ngoái vử chuyện 3 năm đương nhiệm Thủ tướng chưa kỷ luật một cán bộ nà o, bà Mai không những không đồng tình mà còn chỉ ra sự buông lửng quản lý với Vinashin cũng như thiếu kỷ cương hà nh chính. Khi vụ việc Vinashin vỡ lở, ngoà i các nguyên nhân chủ quan, khách quan mà Chính phủ nêu ra, dư luận lo ngại có chuyện bao che khiến tập đoà n rơi và o tình cảnh gần phá sản mà không kịp trở tay.
"Thủ tướng không cho mua tà u cũ mà Vinashin vẫn mua, cho thấy sai phạm nghiêm trọng trong quản lý hà nh chính. Thời gian tới Chính phủ rút ra bà i học gì và có giải pháp gì để lập lại kỷ cương?", bà nói.
Trước các chất vấn gai góc của hai đại biểu, Thủ tướng một lần nữa lại nhận trách nhiệm vử mình, với tư cách người đứng đầu Chính phủ. à”ng cũng thừa nhận tập đoà n nhà nước là mô hình thí điểm, nên cơ chế quản lý với mô hình nà y còn nhiửu lúng túng, bất cập, cần vừa là m vừa rút kinh nghiệm.
Vử câu nói "3 năm là m Thủ tướng chưa kỷ luật một cán bộ nà o" của mình năm ngoái, Thủ tướng cho rằng mình không định nói như vậy mà có thể do cách diễn đạt chưa tròn khiến người nghe hiểu sai. Theo ông, mỗi cán bộ lãnh đạo phải có phẩm chất, đạo đức, năng lực và phải nêu cao ý thức trách nhiệm của mình trong việc chấp hà nh kỷ cương, không vi phạm pháp luật; có như vậy mới hạn chế thấp nhất số người bị xử lý.
"Tinh thần tôi nói là thế, có lẽ cách diễn đạt chưa đúng. Chứ không phải Thủ tướng không dám kỷ luật ai hay trong thực tế chưa kỷ luật ai. Mà muốn không kỷ luật không được, vì quy định của Đảng và Nhà nước yêu cầu Thủ tướng kiểm tra, giám sát và kỷ luật nếu có sai phạm. Khi xử lý, Thủ tướng cũng không thể theo ý riêng mà phải đúng pháp luật. Không thể cứ nghe một thông tin nà o đó mà Thủ tướng ra ngay quyết định kỷ luật", Thủ tướng giãi bà y.
9 đại biểu đã đứng lên chất vấn trực tiếp Thủ tướng trong phiên là m việc sáng nay, cho dù danh sách đăng ký có tới 19 người. Ngoà i vấn đử Vinashin, các đại biểu còn quan tâm tới tình trạng thiếu điện, đầu tư cho nông nghiệp nông thôn, và đử nghị Chính phủ là m rõ trách nhiệm khi kinh tế xã hội còn bất cập, yếu kém. Thủ tướng đã cố gắng giải đáp không sót một câu hửi nà o.
Ngay cả khi Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng đử nghị dừng phần chất vấn, Thủ tướng vẫn xin thêm mấy phút để trải lòng vử những gì Chính phủ và các thà nh viên đã nỗ lực là m thời gian qua. Theo ông, bên cạnh những thà nh công, còn có những yếu kém cần khắc phục, nhưng hơn hết Chính phủ và các thà nh viên Chính phủ đửu là m hết sức vì lợi ích của đất nước, của nhân dân.
"Rất mong các đại biểu, Quốc hội và nhân dân cả nước tiếp tục chia sẻ, ủng hộ, hợp tác để Chính phủ và Thủ tướng hoà n thà nh chức trách của mình với đất nước, với Đảng, với nhân dân", ông tha thiết nói trước khi rời bục, nơi ông đã đứng suốt 3 tiếng đồng hồ để trao đổi với các đại biểu Quốc hội.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cho rằng Chính phủ và các thà nh viên đã tử rõ tinh thần cầu thị khi tham gia đầy đủ các buổi thảo luận vử kinh tế xã hội cũng như hai ngà y chất vấn vừa qua. Tinh thần chất vấn, theo Chủ tịch Trọng, cũng rất cởi mở, cầu thị, thẳng thắn nhưng không đao to búa lớn, giúp đại biểu và các thà nh viên Chính phủ hiểu nhau hơn, thông cảm với nhau và thương nhau hơn. à”ng cũng không quên nhắc lại quyết định của Quốc hội vử việc không thà nh lập ủy ban lâm thời điửu tra trách nhiệm các thà nh viên Chính phủ vử Vinashin, vì nhiửu nguyên nhân khác nhau.
Thủ tướng là thà nh viên Chính phủ cuối cùng đăng đà n Quốc hội kử³ nà y. Trong 228 chất vấn bằng văn bản mà các đại biểu Quốc hội gửi tới Chính phủ và các bộ trưởng, trưởng ngà nh kử³ nà y, có tới 28 chất vấn với 44 câu hửi dà nh cho Thủ tướng, nhiửu thứ hai sau Bộ trưởng Công Thương (38 chất vấn).
Hai ngà y qua, 4 bộ trưởng Công Thương, Y tế, Tà i chính và Giao thông Vận tải đã thay nhau giải trình vử những vấn đử nóng hổi như thiếu điện, nhập siêu, nợ công, lạm phát, quá tải bệnh viện, viện phí, ùn tắc, tai nạn giao thông... Ngoà i danh sách đăng đà n chính thức, 3 vị bộ trưởng khác là Thống đốc Ngân hà ng Nhà nước, Bộ trưởng Tà i nguyên Môi trường, Bộ trưởng Kế hoạch Đầu tư và đích thân 2 phó thủ tướng cũng tham gia giải đáp thắc mắc của các đại biểu.
Mỗi phiên chất vấn, hà ng chục lượt đại biểu đăng ký đặt câu hửi và tranh luận trực tiếp. Các bộ trưởng đửu chuẩn bị kử¹ cà ng và cố gắng trả lời cặn kẽ, tuy nhiên chừng đó chưa đủ để các đại biểu hà i lòng, nhiửu câu hửi vẫn chưa tìm được lời giải thửa đáng.
Tại kử³ họp trước, Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng là thà nh viên cao cấp nhất của Chính phủ đăng đà n trước Quốc hội và nhận được nhiửu chất vấn sắc sảo từ các đại biểu đặc biệt vử siêu dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam 56 tỷ USD. Tuy nhiên, dự án nà y sau đó đã không được Quốc hội phê duyệt chủ trương triển khai.