Libya - nguy cơ trở thà nh Afghanistan Bắc Phi
Tin tức - Ngày đăng : 09:50, 09/03/2011
Cuộc khủng hoảng tại Libya đang trở thà nh điểm nóng có nguy cơ gây mất ổn định châu Phi cũng như các nước Arab, bởi nó có thể lôi kéo sự can dự của các nước láng giửng của Libya hoặc là m suy yếu các nước có chung đường biên giới với Libya như Tunisia và Ai Cập trong lúc hai nước nà y vẫn đang phải đối phó với các cuộc nổi dậy chưa được giải quyết dứt điểm.
Cho đến nay, cả Chính phủ Libya lẫn liên minh lửng lẻo của các phong trà o đối lập nổi lên chống lại Tổng thống Muammar Gaddafi vẫn chưa tập hợp được đủ sức mạnh quân sự để có thể đánh bại nhau. Các trận chiến mở mà n cuộc nội chiến tại Libya không phải là các trận đánh lớn, huy động nhiửu quân và được sự hỗ trợ của không quân, mà là các cuộc tấn công nhanh qua sa mạc của những tay súng được vũ trang nhẹ và di chuyển bằng xe tải. Đặc điểm của các trận đánh nà y có thể thay đổi. Khi chúng thay đổi, thế giới cuối cùng sẽ phải quyết định liệu có can thiệp quân sự hay khoanh tay đứng nhìn. Hiện nay, chiến sự tại Libya rất giống với các trận đánh trong suốt 2 thập kỷ nội chiến tại Somalia, được tiến hà nh chủ yếu trong các khu vực thà nh thị và là m tăng rủi ro đối với dân thường. Cuộc nội chiến nà y có thể trở thà nh một cuộc chiến tranh du kích, dường như chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý của những kẻ đánh bom liửu chế theo tư tưởng Hồi giáo cực đoan. Do vậy, Libya hoà n toà n có nguy cơ trở nên đẫm máu với các vụ đánh bom liửu chết, giống như tại Iraq thời hậu chiến tranh. Ba tuần rối loạn vừa qua đã cho phép phe đối lập trang bị hà ng tấn vũ khí và đạn dược để chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh lâu dà i.
Đất nước Libya đang chìm trong bạo lực
Ba tuần sau khi cuộc nổi dậy ở Libya bắt đầu, tình hình thế trận hiện nay tại nước nà y hoà n toà n khác so với tình hình tại những nước láng giửng Arab trong bối cảnh con số thương vong tăng và các cường quốc thế giới trầy trật tìm kiếm hòa bình cho đất nước Libya đang mấp mé bử vực nội chiến. Giới quan sát Libya tin rằng cuộc xung đột đã hội đủ điửu kiện để trở thà nh một cuộc chiến tranh tiêu hao sinh lực kéo dà i, một cuộc chiến sẽ cần tới mọi nỗ lực ngoại giao quốc tế trong nhiửu tháng tới.
Thật khó hình dung được bức tranh toà n cảnh vử những gì đang diễn ra ở Libya. Một số cuộc đụng độ chỉ dừng lại ở mức va chạm nhử, và hiện người ta không thể biết một cách chính xác con số của bên quân đội. Ngay cả ở các thà nh phố do phe đối lập nắm giữ nằm gần thủ đô Tripoli - do chính phủ kiểm soát - gồm Zawiya và Misrata, các cuộc tấn công của lực lượng chính phủ đã bị phe đối lập có tổ chức chặn lại một cách quyết liệt. Lợi thế tại các đô thị có vẻ như nghiêng vử phía phe đối lập nhiửu hơn. Theo các nhà phân tích quân sự, "tương quan lực lượng" xem ra đã khác khi phe đối lập không còn là những người biểu tình "tay không tấc sắt" nữa. Mặc dù phe đối lập bị chia rẽ bởi lòng trung thà nh bộ lạc và các phán đoán chính trị khác nhau, nên không hợp nhất thà nh một lực lượng quân sự chung, song cuộc chiến ở Brega đã chứng tử khả năng đầy ấn tượng của các đơn vị nhử lẻ riêng rẽ nhưng cùng tiến hà nh tấn công quân sự một cách tự phát. Hiện nay, cán cân cuộc chiến vẫn chưa rõ rà ng. Các lực lượng chính phủ và phe đối lập vẫn đang giằng co nhau tại các thị trấn như Ajdabiya, Misrata, Zawiya, thà nh phố cảng Ras Lanouf và Brega. Nhưng chiến dịch "tây tiến" của phiến quân rõ rà ng đang chậm lại. Các lực lượng phiến quân nhìn chung là vô tổ chức. Các tay súng thuộc phe đối lập tại Misrata và Zawiya đang bị cô lập và có nguy cơ bị tiêu diệt nếu họ bị bắt.
Mặt khác, các nhóm đối lập của Libyađang có nguy cơ chia rẽ và bất đồng. Liên minh lửng lẻo hiện nay của những người theo tư tưởng tự do Hồi giáo và thế tục, có thể dễ dà ng tan vỡ dưới sức ép của chiến tranh. Trong trường hợp đó, Libya có thể trở thà nh một Afghanistan mới, với tình trạng bạo lực đe dọa vượt ra ngoà i lãnh thổ, gây bất ổn các nước láng giếng và lan rộng các hoạt động khủng bố.