Quần chúng giữ lử­a nghệ thuật chèo

Mỹ thuật - Nhiếp ảnh - Ngày đăng : 10:52, 22/12/2011

(NHN) Ngay trước thửm liên hoan sân khấu chèo chuyên nghiệp toà n quốc, Trung tâm văn hoá Hà  Nội đã tổ chức Liên hoan sân khấu chèo không chuyên Hà  Nội mở rộng gồm hai bốn quận huyện tham gia với những diễn viên vốn là  những nông dân, tiểu thương, cựu chiến binh đến tham dự. Trong tiếng trống chèo của liên hoan, chúng ta được thấy sức sống mãnh liệt của nghệ thuật chèo giữa Thủ đô.

Nông dân hát chèo

Аội chèo huyện Quốc Oai tham gia liên hoan chèo với tiểu phẩm Mất cái ví của Xuân Hanh. Ba nghệ sĩ diễn trên sân khấu được nhà  văn hoá huyện Quốc Oai chọn từ những diễn viên nông dân ở các xã Аại Thà nh và  Cát Quế. Cô Kim Liên đóng vai vợ thì ở xã Cát Quế, là m phát thanh viên của xã và  nghử hà ng mã. Anh Xuân Vĩ đóng vai chồng thì ở xã Аại Thà nh ngoà i mấy sà o ruộng khoán anh còn có cử­a hà ng bán đồ ăn sáng. Diễn viên đặc biệt nhất của đội chèo Quốc Oai là  cụ Nguyễn Mai Nguyên với vai ông Cậu, vừa hát hay vừa diễn khéo.

Năm nay cụ Nguyễn Mai Nguyên đã ở tuổi 75 nhưng cụ vẫn say với tiếng trống chèo tối tối của là ng. Ngà y ra đồng, tối vử hát chèo đến nử­a đêm, đấy là  công việc hà ng ngà y của những người nông dân quê tôi- Cụ Nguyễn Mai Nguyên (xã Аại Thà nh, Quốc Oai) vử dự Liên hoan chèo không chuyên Hà  Nội mở rộng đã bắt đầu câu chuyện với tôi: Аội chèo xã tôi thà nh lập từ những năm 1963 và  phát triển cho đến bây giử với hơn 40 diễn viên. Hạt nhân ban đầu toà n là  người thích văn nghệ, tự góp tiửn, góp công luyện tập để đến hội là ng, hội xã ra biểu diễn cho bà  con xem. Những người nông dân như chúng tôi, đã ham văn nghệ thì nghe tí nhạc là  thích là  muốn được biểu diễn chứ ai nghĩ gì đến tiửn tà i- danh vị.

Cụ Nguyên là  chủ nhiệm đội chèo xã Аại Thà nh từ năm 1963 đến giử. Cụ bảo, năm 16 tuổi cụ đã mê chèo. Và  cũng từ chính chiếu chèo mà  cụ mê bà  rồi thà nh vợ thà nh chồng. Аôi vợ chồng yêu nghệ thuật chèo ấy lại sinh được 3 người con bây giử cũng tham gia đội chèo của xã. Cả nhà  cụ Nguyên cùng là m ruộng và  hát chèo. Lúc nà o trong nhà  hay trên cánh đồng tiếng hát chèo của gia đình nà y cũng véo von.

Cũng giống như huyện Quốc Oai, các đội chèo đến từ Chương Mử¹, Phúc Thọ, Phú Xuyên...đửu là  những nông dân khoe tà i. Dẫu vậy những đôi bà n tay chai sạn, sạm đen mà  múa vẫn dẻo. Những câu hát đôi chỗ sai nhạc nhưng vẫn ngọt. Những nghệ sĩ nà y chẳng ai còn trẻ, tất cả đã ngoà i 40.

Một cảnh trong tiểu phẩm "cái đà i và  chai rượu" - đội chèo huyện Từ Liêm

Chèo bắc nhịp cầu yêu thương

Diễn viên Vân Thịnh của quận Hoà n Kiếm đã toát mồ hôi ngay sau vai diễn- Chủ chứa Аón trong tiểu phẩm: Tha lỗi cho con mà  hửi: Chị diễn có được không? Vân Thịnh vốn là  chủ một cử­a hà ng điện thoại nhưng yêu chèo. Dù kinh doanh rất bận nhưng tối nà o nhà  hát chèo Hà  Nội sáng đèn chị đửu có mặt. Аể tham gia đợt liên hoan nà y, thứ 7, chủ nhật chị đóng cử­a hà ng để đi tập. Chị mê mẩn chèo. Không phải từ nhử mà  mới mấy năm gần đây thôi- Chị Vân Thịnh nói. Khác với chị Vân Thịnh, bác Ngọc Thịnh đến từ quận Hai Bà  Trưng lại bộc bạch: Tôi tham gia câu lạc bộ cựu chiến binh của quận. Người bạn diễn của tôi cũng thế. Văn hoá- văn nghệ vốn là  niửm vui, nguồn hy vọng của những người lính như chúng tôi không chỉ trong thời chiến mà  ngay cả trong thời bình

Gặp đôi bạn trẻ Chu Mạnh Cường và  Ngô Thị Liên tham gia tiểu phẩm Cái đà i và  bi rượucủa đội Từ Liêm sau cánh gà  thì mới biết, ngoà i đời họ vốn là  vợ chồng. Cả hai mới ngoà i hai mươi. Anh chồng Chu Mạnh Cường là  sinh viên Học viện Báo chí và  Tuyên truyửn đang chử việc. Cô vợ Nguyễn Thị Liên thì đang học tại chức ngà nh kế toán, trường Аại học Kinh tế quốc dân. Trong lúc chử việc em tham gia đội chèo xã Xuân Аỉnh- Chu Mạnh Cường nói- Ai ngử sau hội diễn ở huyện đội chèo xã Xuân Аỉnh lại được chọn tham gia Liên hoan. Với chúng em, nhiửu khi vợ chồng xích mích cứ lấy câu hát chèo mà  là m là nh...

Liên hoan sân khấu chèo không chuyên Hà  Nội mở rộng 2011 khép lại với 100 giải và ng giải bạc được ban tổ chức trao cho các vở diễn và  diễn viên. Phần thưởng ấy là  một phần động viên khích lệ phong trà o văn hoá nghệ thuật ở các phố phường là ng xã. Nhưng có lẽ với những liên hoan như thế nà y ý nghĩa lớn lao hơn cả là  tạo sân chơi cho những diễn viên vốn là  ông nông dân, bà  nông dân, bác cựu chiến binh hay cô chủ cử­a hà ng điện thoại, anh chị chử việc... Những diễn viên nà y không chuyên từ cách lên sân khấu đến giọng hát là m  khán giả có thể bật cười. Nhưng sau mỗi câu hát ấy chắc hẳn ai cũng thấy họ chính là  những người giữ lử­a cho nghệ thuật truyửn thống của dân tộc được sống và  truyửn tụng để nuôi dườ¡ng tâm hồn mỗi vùng quê trong cơn lốc đô thị hoá hôm nay.

Hà Thanh