Việt Nam thân thương: Thương nhớ tóc dà i
Mỹ thuật - Nhiếp ảnh - Ngày đăng : 12:17, 20/11/2012
(Ảnh: hoiquandisan.com)
Như mọi ngà y, sáng nay tôi lại dậy sớm đi bộ và i vòng qua mấy ngả đường Đống Đa, Hùng Vương, Hà Nội... cho dãn xương cốt. Sương mai giăng mử trên nóc phố. Gió nhè nhẹ thoảng đưa hương là nh từ sông Hương vử, từ biển Thuận An lên là m tan dần cái bức bối của một đêm hè nóng nực. Đường phố tĩnh lặng và bình yên. Chân trời rạng dần trong ánh bình minh dịu dà ng.
Đi đến đầu đường Nguyễn Thị Minh Khai, tôi chợt nghe phía sau mình tiếng bà n chân ai chạy gấp gấp. Tôi quay lại nhìn: Một cô gái khẽ gật đầu chà o tôi rồi thong thả chạy vượt lên phía trước. Cô có dáng người thon thả, mảnh mai, song trong bộ quần áo thể thao mà u xanh, trông cô căng trà n sức sống của tuổi thanh xuân. Hẳn là người rất yêu thích và quen luyện tập thể dục mỗi sáng, mỗi chiửu nên bước chạy của cô dọc bử cử mới nhẹ nhà ng, thong thả, khoan thai đến vậy. Dù là lần đầu tiên gặp mặt nhưng chỉ qua một cử chỉ chà o hửi nhẹ nhà ng và lịch thiệp của cô, tôi đã thấy cô là người thực đáng trọng, đáng mến... Tuy nhiên, điửu là m tôi chú ý nhiửu đến cô lại chính là mái tóc dà i, rất dà i của người con gái tuổi mười tám, đôi mươi. Quả thật, đã khá lâu rồi, tôi chưa thấy một cô gái nà o có mái tóc dà i gần chấm gót như cô. Ra đường phố, đến cơ quan, lên lớp học, đâu đâu hầu như tôi cũng chỉ gặp các mái tóc đã được cắt gọn gà ng hoặc tỉa tót cầu kử³ của các cô gái trẻ. Thoảng mới thấy có dăm bảy em nữ sinh trung học tóc xõa ngang vai buổi tan trường.
Nhìn mái tóc dà i buông kín lưng của người con gái mà tôi tình cử được gặp trong một buổi sáng đẹp trời xứ Huế, tôi lại nhớ tới mái tóc dà i của mẹ tôi, chị tôi ngà y nà o. Thuở ấy, mẹ tôi mới tuổi ngoà i ba mươi, còn chị tôi thì đang độ tuổi trăng rằm. Chiửu hè đi học vử, tôi hay gặp mẹ và chị ngồi chải tóc bên thửm. Mái tóc dà i óng mượt của người xõa trà n trên nửn gạch. Mẹ thường nói với chị: Cái răng, cái tóc là góc con người. Con phải giữ gìn, chăm chút sao cho mái tóc mỗi ngà y mỗi đẹp. Rồi mẹ cất giọng nhẹ nhà ng theo điệu hát ru xứ Huế:
Một thương tóc xõa ngang vai
Hai thương đi đứng vẻ ngoà i có duyên
(Lý mười thương)
Nhiửu đêm đông, chị em tôi nằm bên mẹ, tóc mẹ đã búi lên đầu, nhưng vẫn nghe thoang thoảng hương chanh, hương bưởi từ mái tóc. Chúng tôi bình yên ngon giấc trong hương thơm dịu dà ng của tóc mẹ.
Sau nà y, khi lớn lên, đi dạy học xa, rồi cầm súng đi bộ đội, trên đường công tác, không ít lần, tôi được gặp các cô gái Tà y, cô gái Thái hoặc các cô thanh niên xung phong xõa mái tóc dà i gội nước bên bử sông, triửn suối. Tôi nhớ, một lần, trong một buổi gặp tình cử như vậy ở vùng đất chiến khu, anh bạn xứ Nghệ cùng tiểu đội với tôi đã cất lời hò trêu các cô gái:
Tóc em dà i sao em không búi
Để chi dà i bối rối dạ anh...
Nghe giọng hò ấm tình của anh bộ đội, các cô gái trẻ thẹn thùng nép và o vai nhau cười rúc rích... à”i, một thời tuổi trẻ mới đẹp là m sao!
Bây giử, trên đầu tôi, tóc đen đã xen tóc bạc, mẹ tôi cũng đã khuất núi gần ba mươi năm rồi. Nhưng mỗi lần nhớ vử người, tôi vẫn không bao giử quên cái áo vá vai, và mái tóc dà i thoang thoảng hương đồng, gió nội của mẹ. Người Việt Nam dù ở miửn xuôi hay ở miửn ngược, không mấy ai là không yêu quý, không tự hà o vử vẻ đẹp của trang phục dân tộc mình. Bởi nó là một phần của văn hóa dân tộc, của quê hương, đất nước. Nhớ thuở nà o cùng với chiếc áo dà i tứ thân mớ ba, mớ bảy, mái tóc dà i khi thả xõa ngang lưng, lúc vấn lên đầu với phần cuối có cái đuôi gà ve vẩy hoặc búi gọn thà nh nắm tròn sau cổ... đã là m nên nét đẹp riêng của người phụ nữ Việt - một nét đẹp vừa dịu dà ng, kín đáo, vừa bay bổng, thướt tha; giản dị, dân dã mà vẫn thanh cao, trang nhã vô cùng...
Ngà y nay, một số thanh, thiếu nữ chạy đua theo mốt mới, với áo phông vẽ hình kử³ quái, với quần bò túi trước, túi sau và mái tóc nhuộm xanh, nhuộm đử... Song không phải vì vậy mà những nét đẹp của văn hóa dân tộc bị lấn át, bị mai một. Mái tóc dà i chắc chắn vẫn còn nguyên giá trị với những ai thiết tha, gần gũi với thị hiếu thẩm mử¹ truyửn thống của dân tộc ta từ thuở xa xưa...